Τις συνέπειες των δασμών Τραμπ στις ελληνικές εξαγωγές επιχειρεί να ασκεί να σκιαγραφήσει μελέτη του Συνδέσμου Έξαγωγέων Βορείου Ελλάδος.
Η μελέτη αυτή για τις ελληνικές εξαγωγές υπενθυμίζει ότι σε μία προσπάθεια του Αμερικανού Προέδρου να μετριάσει την επιβάρυνση του κόστους ζωής που προκλήθηκε από την επιβολή των εν λόγω δασμών στις εισαγωγές από ολόκληρο τον κόσμο, με το Εκτελεστικό Διάταγμα του Λευκού Οίκου στις 14.11.2025, καταργήθηκε από 13.11.2025 ο ανταποδοτικός δασμός σε μεγάλο αριθμό προϊόντων. Το Διάταγμα προβλέπει, επίσης, την επιστροφή τυχόν καταβληθέντων δασμών για εμπορεύματα που εκτελωνίσθηκαν και βγήκαν από την τελωνειακή αποθήκη μετά από τις 13/11.
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Συγκεκριμένα, στον κατάλογο των προϊόντων που απαλλάσσονται περιλαμβάνονται ελληνικά εξαγώγιμα προϊόντα, όπως ακτινίδια, κεράσια, καφές, αρτοσκευάσματα, άσφαλτος από πετρέλαιο, οξείδια του υδραργύρου και φάρμακα· ωστόσο, δεν περιλαμβάνονται προϊόντα υψηλής σημασίας για τις ελληνικές εξαγωγές, όπως κονσέρβες φρούτων και λαχανικών, ελιές, ελαιόλαδο, ιχθυηρά και προφίλ ή κατασκευές αλουμινίου και σιδήρου.
Η συνολική εικόνα των ελληνικών εξαγωγών προς τις Ηνωμένες Πολιτείες κατά την περίοδο εφαρμογής των δασμών καταδεικνύει έντονη διαφοροποίηση ανά κλάδο, με ορισμένα προϊόντα να παρουσιάζουν αξιοσημείωτη ανθεκτικότητα και άλλα να επηρεάζονται σημαντικά από το νέο δασμολογικό καθεστώς. Η παρουσία νέων κωδικών στην αγορά, σε συνδυασμό με την ενίσχυση συγκεκριμένων εξαγώγιμων κατηγοριών, αναδεικνύει ευκαιρίες περαιτέρω διείσδυσης, ενώ η υποχώρηση παραδοσιακών προϊόντων υπογραμμίζει την ανάγκη στοχευμένων παρεμβάσεων και ενίσχυσης της ανταγωνιστικότητας.
Συγκεκριμένα, η συνδυαστική αποτύπωση τόσο σε ετήσια βάση (2023–2024) όσο και συγκριτικά για το διάστημα πριν και μετά την επιβολή των δασμών (Απρίλιος–Σεπτέμβριος 2024–2025), ανέδειξε ελληνικά προϊόντα να εμφανίζονται για πρώτη φορά στην αγορά, υποδηλώνοντας διεύρυνση της εξαγωγικής βάσης ακόμη και εν μέσω δασμών. Ενδεικτικά, σωλήνες από σίδηρο/χάλυβα (HS 7305) – από μηδενική βάση το 2023 – ανήλθαν σε €21,8 εκατ. το 2024 και εκτοξεύθηκαν στα €49,2 εκατ. την περίοδο Απριλίου–Σεπτεμβρίου 2025, ενώ οι ηλεκτρικοί αγωγοί (HS 85446010) έφτασαν τα €38,4 εκατ. το 2024 – από €6.464 το 2023- ενώ την περίοδο των δασμών γνωρίσαν μείωση κατά 88,1%.
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Παράλληλα, νέες κατηγορίες όπως τα ρυμουλκούμενα και ημιρυμουλκούμενα οχημάτων (HS 87164000) και το ντίζελ πετρελαίου (HS 27101944) παρουσίασαν για πρώτη φορά σημαντικές εξαγωγές στο διάστημα των δασμών. Αντίθετα, προϊόντα που κατέγραψαν άνοδο το 2024 φαίνεται να επηρεάστηκαν από το νέο δασμολογικό καθεστώς. Οι εξαγωγές φέτας (HS 04069032) αυξήθηκαν από €53,4 εκατ. το 2023 σε €61,9 εκατ. το 2024, αλλά μειώθηκαν σε €30,4 εκατ. την περίοδο Απριλίου–Σεπτεμβρίου 2025(σε σχέση με το αντίστοιχο διάστημα του 2024). Ανάλογη πορεία κατέγραψαν τα καλλυντικά μαλλιών (HS 33059000) (€19,3 εκατ. → €22,2 εκατ. → πτώση -9,4% Απρ.-Σεπτ. 2025/2024), ενώ οι εξαγωγές των ακτινίδιων (HS 08105000) (€26,9 εκατ. → €31 εκατ.) έφτασαν τα €968 χιλ., την περίοδο Απρίλιο-Σεπτέμβριο 2025, μειωμένες κατά 22,4%, σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2024.
Την ίδια στιγμή, αρκετές κατηγορίες επέδειξαν ανθεκτικότητα και αύξηση και στις δύο περιόδους, όπως οι πλάκες, ταινίες και φύλλα αργιλίου (HS 7606 & 7607), οι οποίες αυξήθηκαν στα €77,4 εκατ. την περίοδο Απρ.–Σεπτ. 2025, σημειώνοντας άνοδο 29,8% σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2024. Ανάλογη πορεία είχαν τα ροδάκινα κομπόστα (+9,4% την περίοδο Απρ.–Σεπτ. 2025 σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2024), τα φαρμακευτικά σκευάσματα με αλκαλοειδή (HS 30049000) (+71,2%), οι στροβιλοκινητήρες (HS 84111230) (+97,4%) και το καύσιμο αεροσκαφών (HS 27101921) (+8,9%).
Αντίθετα, υποχώρηση και στις δύο περιόδους καταγράφουν τα παρασκευάσματα τροφίμων (HS 21069098 ) (-13,5% μεταξύ Απρ.–Σεπτ. 2025 και Απρ.–Σεπτ. 2024), τα μέρη αεροσκαφών (HS 88079090 )(-13,4%) και το τσιμέντο πόρτλαντ (HS 25232900) (-38,8%), ενώ οι ελιές παρουσιάζουν μικρή μείωση (-3,6% την περίοδο Απρ.–Σεπτ. 2025 έναντι της αντίστοιχης περιόδου του 2024).
Συνολικά, φαίνεται ότι οι επιπτώσεις των δασμών δεν υπήρξαν οριζόντιες, αλλά διαφοροποιήθηκαν σημαντικά ανά κλάδο, με ορισμένες κατηγορίες να ενισχύονται, άλλες να υποχωρούν και νέους κωδικούς να κάνουν αισθητή την παρουσία τους στην αμερικανική αγορά, αναδεικνύοντας τόσο ευκαιρίες όσο και προκλήσεις για την ελληνική εξαγωγική δραστηριότητα.
Ο ΣΕΒΕ παρακολουθεί στενά τις εξελίξεις και βρίσκεται σε συστηματική συνεργασία με την Κυβέρνηση, τα αρμόδια υπουργεία, την Αμερικανική Πρεσβεία και τους ευρωπαϊκούς φορείς, με στόχο τη στήριξη της ελληνικής εξωστρεφούς επιχειρηματικότητας και την προάσπιση των αρχών του ελεύθερου εμπορίου. Η εμπειρία του 2019 απέδειξε ότι οι συντονισμένες ενέργειες μπορούν να φέρουν θετικά αποτελέσματα για τους Έλληνες εξαγωγείς, δεδομένου ότι τότε η Ελλάδα εξαιρέθηκε από την επιβολή δασμών σε κρίσιμα προϊόντα του αγροδιατροφικού κλάδου. Με την επαναφορά αντίστοιχων εμπορικών περιορισμών, ο ΣΕΒΕ συνεχίζει τις παρεμβάσεις του, επιδιώκοντας συνθήκες που θα επιτρέψουν στα ελληνικά προϊόντα να διατηρήσουν την πρόσβασή τους σε μια στρατηγικής σημασίας αγορά όπως οι Ηνωμένες Πολιτείες.
Ο Πρόεδρος του ΣΕΒΕ, κ. Συμεών Διαμαντίδης, δήλωσε: «Η άρση μέρους των δασμών από την Αμερική είναι μια θετική εξέλιξη και μια σαφής ένδειξη μείωσης δασμών και σε άλλα προϊόντα. Παραμένουμε σε εγρήγορση, καθώς ορισμένοι κλάδοι επηρεάστηκαν σημαντικά το προηγούμενο διάστημα. Ο ΣΕΒΕ θα συνεχίσει να στηρίζει δυναμικά τους Έλληνες εξαγωγείς, με συνεχείς ενέργειες για τη μείωση δασμών από τις ΗΠΑ για τα Ελληνικά προϊόντα και να προχωρεί σε συντονισμένες δράσεις για την αξιοποίηση ευκαιριών στις διεθνείς αγορές και την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας των ελληνικών επιχειρήσεων»
