Τι είπαν οι πολύτεκνοι με τον Πιερρακακη
Για δεύτερη φορά σε διάστημα λίγων μηνών βρέθηκαν χθες στο Υπουργείο Οικονομικών οι πολύτεκνοι, λίγες μόλις ώρες μετά την ανακοίνωση των μέτρων της ΔΕΘ από τον Κυριάκο Μητσοτάκη. Ο υπουργός Οικονομικών Κυριάκος Πιερρακάκης υποδέχτηκε το προεδρείο της Ανωτάτης Συνομοσπονδίας Πολυτέκνων Ελλάδος, στην επανάληψη μιας συνάντησης που είχε πραγματοποιηθεί μόλις μέσα στο προηγούμενο τρίμηνο. Η βασική διαφορά, βεβαίως, είναι ότι οι δεσμεύσεις της πρώτης συνάντησης έχουν, πλέον, μετατραπεί σε πράξεις, καθώς το οικονομικό επιτελείο, που είχε ακούσει προσεκτικά τα αιτήματα, φρόντισε όσα εξ αυτών μπορούσαν να «χωρέσουν» στον προϋπολογισμό να ενσωματωθούν στις εξαγγελίες της ΔΕΘ. Ο πρόεδρος της ΑΣΠΕ σημείωσε χαρακτηριστικά ότι «τα μέτρα για μια φορολογική οικογενειακή πολιτική είναι στη σωστή κατεύθυνση», τονίζοντας ότι η πολιτική αυτή αποτελεί τον θεμέλιο λίθο για την ανάπτυξη μιας πολύτεκνης οικογένειας. Σε κάθε περίπτωση, τα μέτρα δεν περιορίζονται σε μια κατηγορία: όπως λέει και ο Κυριάκος Πιερρακακης, «όλοι οι πολίτες θα δουν τον εαυτό τους σε αυτά», συνθέτοντας ένα ολοκληρωμένο και συνεκτικό σχέδιο.
Φοροελαφρύνσεις ή διαρθρωτικές αλλαγές;
Σιγά-σιγά κατακάθεται η «σκόνη» από τις ανακοινώσεις της ΔΕΘ, στο επίκεντρο της οποίας βρέθηκε η «μεγαλύτερη φορολογική μεταρρύθμιση της μεταπολίτευσης». Κεντρικό στοιχείο της, η οριζόντια μείωση κατά 2% των φορολογικών συντελεστών στα εισοδήματα. Πέρα από τον εμβληματικό τίτλο που έδωσε η κυβέρνηση, η μεταρρύθμιση στοχεύει στην αντιμετώπιση του δημογραφικού και στη στήριξη της μεσαίας τάξης απέναντι στην ακρίβεια, μέσω της έμμεσης αύξησης των καθαρών αποδοχών. Έστω κι αν αυτή τη φορά παίρνει τη μορφή φοροελάφρυνσης και όχι απευθείας αύξησης μισθών, η κυβέρνηση συνεχίζει τη στρατηγική γραμμή που έχει χαράξει – με αφετηρία το μόνιμο μέτρο της επιστροφής ενοικίου.
Το στίγμα είναι ξεκάθαρο: απέναντι στην ακρίβεια, προέχει η ενίσχυση του διαθέσιμου εισοδήματος και όχι η επίλυση διαρθρωτικών προβλημάτων της ελληνικής οικονομίας, αφού οι τιμές των προϊόντων καθορίζονται διεθνώς. Μένει να φανεί τι θα φέρει το νέο πακέτο έμμεσης αύξησης εισοδήματος, με την ελπίδα ότι αυτό δεν θα έχει την ίδια κατάληξη με το μέτρο της επιστροφής ενοικίου. Υπενθυμίζεται πως, μετά την εφαρμογή του συγκεκριμένου μέτρου που υποτίθεται θα μείωνε κατά 8% το βάρος των ενοικιαστών σε ετήσια βάση, η ΕΛΣΤΑΤ κατέγραψε άνοδο 11% στις τιμές των ενοικίων. Δηλαδή, όχι μόνο δεν υπήρξε ελάφρυνση, αλλά οι ενοικιαστές βρέθηκαν και 3 μονάδες «μέσα». Το ερώτημα, λοιπόν, παραμένει: κάθε φορά που η πολιτική απόφαση αυξάνει το εισόδημα χωρίς συνοδευτικές διαρθρωτικές αλλαγές, μήπως τελικά απλώς «ντοπάρει» την ακρίβεια αντί να την κατευνάζει;
Παραγωγικό μοντέλο: Πρώτα βγαίνει η ψυχή…
Από αυτήν την άποψη, εντύπωση προκαλεί στη στήλη η παρέμβαση του υφυπουργού Οικονομικών, Θάνου Πετραλιά, κατά την εξειδίκευση των μέτρων της ΔΕΘ (προχθές, Δευτέρα 8 Σεπτεμβρίου 2025). Ο κ. Πετραλιάς υποστήριξε ότι η συγκεκριμένη φορολογική παρέμβαση αποτελεί «διαρθρωτική μεταρρύθμιση», καθώς «επιδοτούμε την εργασία, την παραγωγή».
Όπως ανέφερε, «μια αύξηση επιδομάτων θα την λάμβανε κάποιος που δεν εργάζεται. Ερχόμαστε να πούμε λοιπόν: έχει πέσει η ανεργία στο 8%, εργαστείτε και θα αμειφθείτε καλύτερα». Πρόσθεσε δε ότι «οι επιχειρήσεις, με αυτή τη μείωση φόρων, μπορούν να δώσουν πιο εύκολα αυξήσεις στους εργαζομένους τους. Γιατί; Διότι η καθαρή αύξηση που θα πάρει ο εργαζόμενος θα κοστίσει τελικά λιγότερο στην επιχείρηση, καθώς μειώνεται η φορολογία εισοδήματος. Άρα είναι διαρθρωτικό το μέτρο και πολλοί μιλάνε για το παραγωγικό μοντέλο».
Ο ίδιος σημείωσε με έμφαση: «Πρέπει να εργαστώ: όχι επιδόματα. Πρέπει να εργαστώ. Αυτή είναι η λογική». Η στήλη διερωτάται: Πρώτον, αναμένει το Υπουργείο Οικονομικών πως μπορεί να αλλάξει το παραγωγικό μοντέλο μόνο με μείωση της άμεσης φορολογίας; Υπενθυμίζεται ότι, σε εκδήλωση της ΓΣΕΒΕΕ την περασμένη εβδομάδα, ο υποδιοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος, Θεόδωρος Πελαγίδης, επεσήμανε πως η αλλαγή παραγωγικού μοντέλου είναι πρωτίστως υπόθεση της οικονομίας και όχι του κράτους.
Δεύτερον, τι σημαίνει πρακτικά το «όχι στα επιδόματα – ναι στην εργασία»; Ακόμα κι αν δεχτούμε ότι ανθεί η «μαύρη» απασχόληση σε χαμηλά αμειβόμενους εργαζόμενους ή ανέργους, ώστε να συνδυάζουν μεροκάματα και επιδόματα, είναι πράγματι «λογική» και «επιλογή» τους να μην εργάζονται νόμιμα; Όπως ήταν «επιλογή» τους τα 13ωρα; Πρώτα βγαίνει η ψυχή και μετά το χούι – κι αν το “χούι” της ελληνικής οικονομίας είναι το στρεβλό παραγωγικό μοντέλο, τότε δύσκολα αλλάζει μόνο με μειώσεις φόρων.
Για εξοπλιστικά το 40% των νέων δαπανών
Μένοντας λίγο ακόμη στην εξειδίκευση των μέτρων της ΔΕΘ, η στήλη επισημαίνει και το εξής: «ο στόχος αύξησης των καθαρών πρωτογενών δαπανών για το 2026, σε σχέση με το 2025, ανέρχεται σε 3,6% ή περίπου 3,7 δισ. ευρώ. Από αυτές τις δαπάνες εξαιρείται η αύξηση των εξοπλιστικών, κατόπιν της ενεργοποίησης της εθνικής ρήτρας διαφυγής για τις αμυντικές δαπάνες. Σημειώνεται ότι το 2026 οι φυσικές παραλαβές εξοπλιστικών προγραμμάτων αναμένεται να ανέλθουν σε 2,3 δισ. ευρώ, έναντι 1,7 δισ. ευρώ το 2025».
Με άλλα λόγια: 2,3 δισ. ευρώ για νέα εξοπλιστικά και 3,7 δισ. ευρώ για λοιπές νέες (μη εξοπλιστικές) δαπάνες. Δηλαδή, σχεδόν το 40% των νέων κρατικών δαπανών κατευθύνεται στους εξοπλισμούς.
«Πράσινο» για την επένδυση 76 εκατ. της Fulgor
Δημοσιεύτηκε σε ΦΕΚ η απόφαση με την οποία εντάσσεται στα έργα στρατηγικού χαρακτήρα η επένδυση ύψους 76 εκατ. ευρώ της Fulgor, θυγατρικής του ομίλου Cenergy. Η επένδυση αφορά την επέκταση του εργοστασίου της στην Κορινθία, με στόχο την αύξηση της παραγωγικής ικανότητας και την αναβάθμιση της παραγωγής υποβρύχιων καλωδίων υπερυψηλής τάσης κατά 200 χλμ. ετησίως. Αυτό θα επιτευχθεί μέσω της κατασκευής νέων εγκαταστάσεων και της προμήθειας σύγχρονου μηχανολογικού εξοπλισμού.
Με την κίνηση αυτή, η εταιρεία φιλοδοξεί να ενισχύσει περαιτέρω τη θέση της στη ραγδαία αναπτυσσόμενη αγορά των υπεράκτιων καλωδίων, όπου έχει ήδη αναλάβει σημαντικό αριθμό έργων.
Ιστορικό υψηλό τζίρου
Ιστορικό υψηλό τζίρου εμφάνισε η Metlen το ‘α εξάμηνο της φετινής χρονιάς, συγκριτικά με το αντίστοιχο διάστημα του 2024. Η εισηγμένη ενίσχυσε κατά 45%, σε 3,6 δισ.ευρώ τον κύκλο εργασιών, ενώ τα λειτουργικά κέρδη (Ebitda) υποχώρησαν ελαφρώς σε 445 εκατ. (από 474 εκατ.) λόγω της μη επαναλαμβανόμενης επίδοσης του τομέα M Power Projects (MPP). Τα καθαρά κέρδη διαμορφώθηκαν σε 254 εκατ. ευρώ από 282 εκατ. ευρώ το α’ εξάμηνο του 2024.
Εν τω μεταξύ, σήμερα, πριν ανοίξει το Χρηματιστήριο Αθηνών, αναμένεται ο όμιλος ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ να δημοσιοποιήσει το flash note των οικονομικών αποτελεσμάτων ‘α εξαμήνου. Ο μήνας για την εισηγμένη θα έχει εξελίξεις, μεταξύ των οποίων η αναμενόμενη έκδοση ομολόγου της τάξεως των 500 εκατ. ευρώ, εάν επαληθευθούν οι πληροφορίες που έχουν κυκλοφορήσει στην αγορά. Εξελίξεις ενδέχεται να υπάρξουν και για το διπλό αρδευτικό έργο ΣΔΙΤ που αφορά τη Λιμνοδεξαμενή Χοχλακίων Σητείας και το φράγμα Αγίου Ιωάννη Ιεράπετρας, που έχει αναλάβει να υλοποιήσει η ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ. Ενδέχεται δηλαδή, ότι έως το τέλος του μήνα θα πέσουν οι υπογραφές για το project ύψους 105,4 εκατ. ευρώ.
Υψηλές πτήσεις για την Aegean
Σταθερά έσοδα της τάξεως των 480 εκατ. ευρώ προβλέπει σε ανάλυσή της η Optima ότι θα ανακοινώσει την Τρίτη 16 Σεπτεμβρίου η Aegean για το β’ εξάμηνο. Τοποθετεί τα λειτουργικά κέρδη (Ebitda) σε 113,6 εκατ. ευρώ και εκτιμά ότι το περιθώριο κερδοφορίας της αεροπορικής θα διαμορφωθεί σε 23,6% έναντι 23,8% το β’ τρίμηνο του 2024. Ως προς την καθαρή κερδοφορία, κατά την Optima, θα διαμορφωθεί σε 55,6 εκατ. ευρώ από περίπου 44 εκατ. ευρώ το β’ τρίμηνο του 2024. Σύμφωνα με τους αναλυτές, το μακροοικονομικό περιβάλλον, όπου υπάρχουν χαμηλές τιμές καυσίμων και αποδυναμωμένο δολάριο, στηρίζει τα περιθώρια κερδοφορίας.
“Ψήνει” και άλλες πετρελαϊκές ο Παπασταύρου
Η παρουσία δύο αμερικανικών πετρελαϊκών στις ελληνικές έρευνες υδρογονανθράκων (ExxonMobil και Chevron) συνιστά σημαντικό εχέγγυο τόσο για την επιτυχία του εγχειρήματος όσο και για τις εθνικές μας θέσεις στην ΑΟΖ. Το ΥΠΕΝ, πάντως, δεν δείχνει διάθεση επανάπαυσης και προχωρά σε επαφές και με άλλες εταιρείες. Ο υπουργός Σταύρος Παπασταύρου αναμένεται να έχει σύντομα συνάντηση με την ConocoPhillips, ένα από τα μεγαλύτερα ονόματα παγκοσμίως, στο περιθώριο συνεδρίου στο Μιλάνο.
Παράλληλα, θα συναντηθεί και με την αμερικανική Venture Global, η οποία διαθέτει ισχυρή παρουσία στον τομέα του LNG. Στην περίπτωση αυτή, στο επίκεντρο της συζήτησης θα βρεθεί ο Κάθετος Διάδρομος και ο ρόλος της Ελλάδας ως πύλη εισόδου του αμερικανικού φυσικού αερίου στην Ευρώπη. Αξίζει να σημειωθεί ότι στελέχη της πρεσβείας των ΗΠΑ δήλωσαν πρόσφατα πως το εγχείρημα κρίνεται επιτυχημένο, ωστόσο βρίσκεται ακόμη στην αρχή του δρόμου.
Ποιους (δεν) αφορά η μείωση του ΕΝΦΙΑ
Καλό το μέτρο για μείωση του ΕΝΦΙΑ κατά 50% το 2026 και πλήρη κατάργηση το 2027 για κύρια κατοικία φυσικών προσώπων σε οικισμούς έως 1.500 κατοίκους. Καλό, αλλά για περίπου 1 στα 5 ιδιοκατοικούμενα νοικοκυριά της χώρας. Τα υπόλοιπα 4 στα 5 μένουν εκτός ρύθμισης και θα συνεχίσουν να πληρώνουν τον ΕΝΦΙΑ όπως πριν από τη ΔΕΘ.
Αυτό είναι και το παράπονο όσων έχουν κύρια κατοικία σε περιοχές με «ατυχία» να ξεπερνούν τους 1.501 κατοίκους (δηλαδή όλα τα αστικά και ημιαστικά κέντρα) ή σε μικρούς οικισμούς που τυχαίνει να βρίσκονται στην Αττική. Η πραγματικότητα είναι αμείλικτη: σύμφωνα με υπολογισμούς, 9 στους 10 φορολογούμενους που λαμβάνουν εκκαθαριστικό ΕΝΦΙΑ δεν θα δουν κανένα όφελος από το μέτρο.
Στην Ελλάδα καταγράφονται περίπου 3 εκατ. ιδιοκατοικούμενες κύριες κατοικίες (βάσει Απογραφής 2021 και του ποσοστού ιδιοκατοίκησης). Από τη λίστα των 12.720 μικρών οικισμών, προκύπτουν αναλογικά γύρω στις 620.000 κατοικίες που δυνητικά εμπίπτουν στο μέτρο. Άρα εκτός μένουν περίπου 2,4 εκατ. ιδιοκατοικούμενα νοικοκυριά, δηλαδή σχεδόν το 79% του συνόλου.
Επιπλέον, το 2024 εκδόθηκαν εκκαθαριστικά ΕΝΦΙΑ για 7,16 εκατ. ΑΦΜ, με φόρο να βεβαιώνεται σε 6,17 εκατ. φορολογουμένους. Ακόμη κι αν δεχτούμε ότι 620.000 ιδιοκτήτες ωφελούνται, παραμένουν εκτός σχεδόν 5,5 εκατ. ΑΦΜ με χρεωστικό εκκαθαριστικό.
Η λογική του δημογραφικού και της εθνικής διάστασης των μέτρων είναι κατανοητή. Όμως, η περίμετρος της ρύθμισης είναι μια «σταγόνα στον ωκεανό» και δύσκολα θα συμβάλει ουσιαστικά στη μείωση του κόστους στέγης και ενοικίων. Άλλωστε, το πρόβλημα των τιμών ενοικίων εντοπίζεται στα αστικά κέντρα – ακριβώς εκεί όπου η ρύθμιση δεν εφαρμόζεται.
Νέο «επεισόδιο» για τους servicers
Και αφού μιλάμε για ακίνητα –και για τις… ανωμαλίες της αγοράς– ας περάσουμε και σε μια ελαφρώς σχετική δικαστική απόφαση. Το Μονομελές Πρωτοδικείο Αθηνών ακύρωσε διαταγή πληρωμής της Intrum, επειδή το «φούσκωμα» της οφειλής βασίστηκε σε παράνομη κεφαλαιοποίηση τόκων, συχνότερα από το επιτρεπόμενο εξάμηνο.
Άλλο ένα μήνυμα ότι απαιτήσεις που στηρίζονται σε πανωτόκια δεν περνούν «αβρόχοις ποσί» και ότι η εκκαθάριση της οφειλής πρέπει να είναι πεντακάθαρη για να σταθεί νομικά.
Να υπενθυμίσουμε εδώ πως οι servicers βρίσκονται εσχάτως όλο και πιο συχνά στην επικαιρότητα, καθώς η κυβέρνηση έχει βάλει στο στόχαστρο και το stock ακινήτων που κρατούν (όπως και οι τράπεζες). Από το 2026 έρχεται ο διπλός ΕΝΦΙΑ ως αντικίνητρο για τα «κλειστά» χαρτοφυλάκια – μέτρο που συνδέεται ευθέως με την πίεση να βγουν περισσότερα σπίτια στην αγορά.
Εκτίμηση της στήλης είναι πως θα δούμε κι άλλα τέτοια μέτρα και «επεισόδια», όσο το πρόβλημα της στεγαστικής κρίσης παραμένει άλυτο, με το πολιτικό και κοινωνικό θερμόμετρο στο συγκεκριμένο πεδίο να έχει… ανοδικές τάσεις.
