Το διακύβευμα στην Σύνοδο Κορυφής της ΕΕ που ξεκινά σήμερα, κατά πως φαίνεται είναι κάτι πολύ «μεγαλύτερο] από τα 210 δισ. ευρώ των δεσμευμένων ρωσικών κεφαλαίων στο Euroclear του Βελγίου, αυτά που η Κομισιόν θέλει να χρησιμοποιήσει σαν εγγύηση για την δανειακή χρηματοδότηση της Ουκρανίας.

Με δεδομένη την στάση των ΗΠΑ, όπως επιβεβαιώνουν οι σχετικές δηλώσεις Τραμπ (παύση του πολέμου), αλλά και το ξεκαθάρισμα ότι οι ΗΠΑ σε κάθε περίπτωση δεν πρόκειται να χρηματοδοτήσουν την συνέχεια του πολέμου, η πρωτοβουλία της Κομισιόν να βάλει στο τραπέζι τα 210 δις δολάρια των Ρώσων είναι μία κίνηση που αλλάζει ριζικά τα πράγματα. Στο τραπέζι πλέον «παίζεται» καθαρά το αν η ΕΕ, αναλαμβάνοντας την ευθύνη «κατάσχεσης» των ρωσικών κεφαλαίων, αναλαμβάνει ταυτόχρονα και αποκλειστικά για λογαριασμό της τον πόλεμο στην Ουκρανία με τη Ρωσία. Και όλα αυτά την ίδια στιγμή που οι ΗΠΑ του Ντόναλντ Τραμπ δηλώνουν ότι κάνουν βήματα στο έδαφος των «διαπραγματεύσεων» με τη Μόσχα. Στα (φιλικά του Τραμπ) αμερικανικά ΜΜΕ ο Λευκός Οίκος διαρρέει ότι οι συνομιλίες ΗΠΑ-Ρωσίας-Ουκρανίας προχωρούν με στόχο να μπορεί ο Τραμπ να ενσωματώσει το «μήνυμα ειρήνης» στο πρωτοχρονιάτικο διάγγελμά του (!). 

Την ίδια στιγμή «μαθαίνουμε» ότι Ουάσιγκτον «συνιστά» στους Ευρωπαίους να αποφύγουν την άμεση «κατάσχεση» και χρήση των παγωμένων ρωσικών assets, για να μην δημιουργηθούν επιπλέον εμπόδια στις εν εξελίξη διαπραγματεύσεις. Η λογική της Ουάσιγκτον εξ αρχής στο θέμα αυτό ήταν να διατηρηθεί το «πάγωμα» των κεφαλαίων, αλλά να αποφευχθεί η άμεση χρήση τους προκειμένου να παραμείνουν σαν «μοχλός πίεσης» στις διαπραγματεύσεις.

Βέβαια η ΕΕ με βάση την θέση της για αμέριστη υποστήριξη στην Ουκρανία είναι υποχρεωμένη να απαντήσει παράλληλα στην απαίτηση οικονομικής διάσωσης της Ουκρανίας που σύμφωνα με το ΔΝΤ σημαίνει εξασφάλιση πόρων 123 δις ευρώ για την διετία 2026 – 2027. Τα υπάρχοντα κεφάλαια της Ουκρανίας (από τις μέχρι στιγμής χρηματοδοτήσεις) «αρκούν δεν αρκούν» μέχρι τον Μάρτιο του 2026. Στην συνέχεια αν δεν υπάρξουν νέοι πόροι τουλάχιστον 90 δις ευρώ η οικονομία της – και μαζί ο πόλεμος – καταρρέει… Αυτό σημαίνει ότι η ΕΕ εφ’ όσον θέλει αυτόν τον πόλεμο, όπως υποστηρίζει μέχρι σήμερα, πρέπει να τον πληρώσει, είτε με δικά της λεφτά είτε με τα λεφτά των ρώσων… 

Με άλλα λόγια η ΕΕ βρίσκεται με την πλάτη στον τοίχο. Το Βέλγιο, φιλοξενώντας το Euroclear όπου φυλάσσεται το μεγαλύτερο μέρος των ρωσικών κεφαλαίων, αναδεικνύεται σε μεγαλύτερο πολέμιο – φοβούμενο την αντίδραση της Ρωσίας και απαιτώντας συλλογική επιμερισμό βαρών. 

Τουλάχιστον άλλες 5 – 6 χώρες είναι δηλωμένα αντίθετες στην πρόταση της Κομισιόν. Η Ιταλία εκφράζει σοβαρές επιφυλάξεις για τη δημιουργία «δεδικασμένου που θα μπορούσε στο μέλλον να στραφεί κατά ευρωπαϊκών συμφερόντων». Μάλτα και Βουλγαρία προτιμούν εναλλακτικά κοινό ευρωπαϊκό δανεισμό, ενώ  Ουγγαρία και Σλοβακία αρνούνται να δεχτούν την πρόταση της Κομισιόν. 

Το αδιέξοδο είναι σαφές και το δίλημμα ακόμα πιο ξεκάθαρο. Αν η Ε.Ε. θέλει ένα πόλεμο «δικό της» βάζει χέρι στα ρωσικά κεφάλαια, αν όχι πρέπει να πληρώσει η ίδια (δηλαδή οι χώρες μέλη) για τον πόλεμο… Αλλά αυτή η απόφαση δεν διαμορφώνει μόνο την θέση της απέναντι στην Ρωσία αλλά και απέναντι στις ΗΠΑ, που προς το παρόν τουλάχιστον κινείται σε άλλη κατεύθυνση αν «διαβάσει» κανείς την στάση της στο φως της πρόσφατα δημοσιοποιημένης νέας Εθνικής Στρατηγικής των ΗΠΑ.

Το ενδιαφέρον είναι ότι ο Ζελένσκι θα μιλήσει στη Σύνοδο, αλλά δεν αναμένεται να αποκαλύψει «τι συζητάει με τον Τραμπ».

Αυτό που προκύπτει από τα “δεδομένα” είναι ότι με την απόφαση που θα πάρει σήμερα ή αύριο – ή θα βρεί τρόπο να αναβάλει – η ΕΕ, όσον αφορά τα δεσμευμένα ρωσικά κεφάλαια, αποφασίζει το αν θα κάνει τον πόλεμο στην Ουκρανία άμεσα δικό της πόλεμο, δηλαδή δικό μας, ή όχι…