Ελλάδα

Απόκριες 2017 και Καθαρά Δευτέρα – Ιωάννινα: Νύχτα της Αποκριάς με το έθιμο της “Τζαμάλας”

Απόκριες 2017 - Καθαρά Δευτέρα στα Ιωάννινα. Κάθε πλατεία και μία μεγάλη φωτιά. Τα κλαρίνα στενάζουν γύρω από τις φλόγες που φωτίζουν τα πρόσωπα.

Απόκριες 2017 και Καθαρά Δευτέρα στα Ιωάννινα. Το κρασί και το τσίπουρο ρέουν, με αφθονία. Μικροί, μεγάλοι, μασκαρεμένοι, παραδίδονται σε ένα ξενύχτι, που κρατάει μέχρι το ξημέρωμα. Είναι μία ιεροτελεστία εξαγνισμού, που  διώχνει το κακό και έρχεται από πολύ παλιά. Είναι η νύχτα της Αποκριάς στα Γιάννενα, που έχει τη δύναμη της φωτιάς, είναι το έθιμο της «Τζαμάλας», που κάθε εποχή έχει τον δικό του συμβολισμό. 

Αμέσως μετά τον εσπερινό της Κυριακής της Αποκριάς ανάβουν οι φωτιές που καίνε μέχρι το πρωί της Καθαρής Δευτέρας. Κορμοί δένδρων και μεγάλα κούτσουρα, που τοποθετούνται σε κάθε πλατεία ή γειτονιά της πόλης, από τις προηγούμενες ημέρες, μέσα σε ένα μεγάλο κύκλο με ψιλή άμμο, λαμπαδιάζουν. Το γλέντι αρχίζει με χορό, κρασί και ζεστή φασολάδα. Είναι ένα ξεφάντωμα, μία φυγή από την καθημερινότητα. Πειράγματα, αστεία και ευρηματικές ατάκες, ανεβάζουν το κέφι, ενώ τα κλαρίνα δίνουν τον ρυθμό σε όσους σέρνουν το χορό της φωτιάς.

Το έθιμο, αποτελεί  μια ιεροτελεστία εξαγνισμού, που με την πάροδο του χρόνου και ανάλογα με τις ανάγκες της κάθε εποχής, έχει τον δικό της συμβολισμό. Επί Τουρκοκρατίας, ο χορός γύρω από τη φωτιά, έβγαζε τον πόθο των σκλαβωμένων για τη λευτεριά. Τότε, οι Γιαννιώτες, έπαιρναν ειδική άδεια  από τη διοίκηση της πόλης για την τέλεση του εθίμου. 

Οι ετοιμασίες για την αναβίωση του εθίμου αρχίζουν νωρίτερα. Οι πολιτιστικοί σύλλογοι της κάθε γειτονιάς σε συνεργασία με τον Δήμο, φροντίζουν για τα ξύλα, την άμμο και το κρασί.

Η λέξη «τζαμάλα», όπως υποστηρίζουν ειδικοί,  για τους Γιαννιώτες, μάλλον είναι ανερμήνευτη, ωστόσο,  ορισμένοι λένε πως, είναι αρβανίτικη ή τουρκική. Ο λογογράφος Θοδωρής Σαμαράς, σε έρευνα του για την ετυμολογία της λέξης μεταξύ άλλων αναφέρει: «… και η λέξη τζαμάλα, συνειρμικά συγγενεύει με τη δαμάλα, λέξη αρχαία  ελληνική, δηλαδή  χοντρο­καμωμένη…

Στα μάτια ενός σύγχρονου παρατηρητή, τα επίθετα αυτά δεν είναι διόλου άτοπα. Κάθε μια από αυτές τις συνοικιακές φωτιές, που καίνε τόσο πολλά και χοντρά κούτσουρα, είναι … δαμάλα -χοντροκαμωμένη!!! Πρόκειται για κούτσουρα με τέτοιες συνήθως διαστάσεις, που τα σηκώνουν δυο-δυο οι άντρες να τα ρίξουν στη φωτιά…».

Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ

Σχόλια
Σχολίασε εδώ
50 /50
2000 /2000
Όροι Χρήσης. Το site προστατεύεται από reCAPTCHA, ισχύουν Πολιτική Απορρήτου & Όροι Χρήσης της Google.
Ελλάδα
Ακολουθήστε το Νewsit.gr στο Google News και ενημερωθείτε πρώτοι για όλη την ειδησεογραφία και τα τελευταία νέα της ημέρας
Ελλάδα: Περισσότερα άρθρα
Ώρες αγωνίας για τον 13χρονο που τραυματίστηκε σοβαρά σε τροχαίο στο Ηράκλειο – Φέρει κρανιοεγκεφαλικές κακώσεις
Όπως αναφέρουν οι θεράποντες ιατροί, τα επόμενα 24ωρα είναι τα κρίσιμα - Με ελαφρύτερα τραύματα νοσηλεύονται η μητέρα του παιδιού και οδηγός του δεύτερου οχήματος
Σοβαρό τροχαίο στις Βούτες Ηρακλείου
5
Διπλή δολοφονία στη Φοινικούντα: Απολογούνται σήμερα οι δύο 22χρονοι, τι αναμένεται να ισχυριστούν
Το Ανθρωποκτονιών αναλύει πυρετωδώς τις άρσεις του τηλεφωνικού απορρήτου αλλά και ένα τεράστιο υλικό που έχει συγκεντρώσει από 300 κάμερες ασφαλείας σε Μεσσηνία και Αθήνα
Οι δύο κατηγορούμενοι της διπλής δολοφονίας στη Φοινικούντα 9
Διήμερη κακοκαιρία με βροχές και καταιγίδες - Η Αττική μεταξύ των περιοχών που θα επηρεαστούν
Σήμερα και αύριο αναμένονται βροχές στα κεντρικά και τα νότια της χώρας όπως τα νότια του Ιονίου, η Θεσσαλία, η Στερεά, η Εύβοια, οι Κυκλάδες και τα νησιά του Ανατολικού Αιγαίου
ΚΑΙΡΌς