Αν και εμβολιασμός κατά του HPV, του ιού των ανθρωπίνων θηλωμάτων είναι διαθέσιμος εδώ και πάνω από 15 χρόνια, μειώνοντας δραστικά τον κίνδυνο προκαρκινικών αλλοιώσεων και καρκίνου του τραχήλου της μήτρας, οι Έλληνες γονείς φαίνεται πως δυσκολεύονται να κάνουν το εμβόλιο στα παιδιά τους.
Η Ελλάδα, σύμφωνα με μελέτη, βρίσκεται σε χαμηλά στατιστικά όσον αφορά τον εμβολιασμό για τον HPV, με τα ποσοστά να κινούνται στο 30–35% στις έφηβες 11 έως 18 χρόνων. Την ίδια στιγμή, στις υπόλοιπες ευρωπαϊκές χώρες η κάλυψη σε αυτές τις ηλικίες ξεπερνά το 70%.
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Αν και ο HPV αποτελεί τη συχνότερη σεξουαλικά μεταδιδόμενη λοίμωξη και βασικό παράγοντα για την ανάπτυξη καρκίνου του τραχήλου της μήτρας και ενώ το εμβόλιο μπορεί να προσφέρει προστασία που αγγίζει το 90% έναντι των πιο επικίνδυνων τύπων του, οι Έλληνες φαίνεται πως δεν έχουν πειστεί. Φως στο ερώτημα γιατί οι γονείς δεν εμβολιάζουν τις έφηβες κόρες τους, έρχεται να ρίξει μια νέα μελέτη του Τμήματος Πολιτικών Δημόσιας Υγείας του Πανεπιστημίου Δυτικής Αττικής, η οποία δημοσιεύτηκε στο έγκριτο Journal of Pediatric and Adolescent Gynecology (2024).
Γιατί σχεδόν ο 1 στους 2 Έλληνες γονείς διστάζει;
Η μελέτη κατέγραψε τις τάσεις ανάμεσα σε 996 γονείς κοριτσιών, ηλικίας 11–18 ετών.
Αποδείχθηκε πώς σχεδόν οι μισοί Έλληνες γονείς κοριτσιών αυτής της ηλικίας δεν έχουν ξεκινήσει να εμβολιάζουν τις κόρες τους, κατά του ιού των ανθρωπίνων θηλωμάτων (HPV).
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Η έρευνα διεξήχθη από την επιστημονική ομάδα, με τη μέθοδο των τηλεφωνικών συνεντεύξεων. Στόχος ήταν να διερευνηθούν οι παράγοντες που καθορίζουν την απόφαση των γονέων να ξεκινήσουν ή όχι τον εμβολιασμό των παιδιών τους.
Έτσι, λοιπόν, η μελέτη απέδειξε τα εξής:
- Μόλις το 47% των ερωτηθέντων είχαν ξεκινήσει τον εμβολιασμό της κόρης τους.
- Το 53% δήλωσαν ότι δεν έχουν προχωρήσει στη διαδικασία.
Προκύπτει πώς η βασικότερη αιτία για τους γονείς που δεν εμβολίασαν τις κόρες τους, ήταν η έλλειψη πληροφόρησης:
- Το 25,6% ανέφερε ότι δεν διαθέτει αρκετά στοιχεία για να πάρει μια απόφαση.
- Άλλος συχνός λόγος ήταν η αντίληψη ότι το παιδί είναι «πολύ μικρό» για να εμβολιαστεί για μια σεξουαλικώς μεταδιδόμενη λοίμωξη (22,3%)
- Ενώ κάποιοι δήλωσαν ανησυχίες για τη σχετική «καινούρια» φύση του εμβολίου (14,2%).
Από την άλλη πλευρά, οι γονείς που προχώρησαν στον εμβολιασμό τόνισαν ότι καθοριστικό ρόλο έπαιξε η σύσταση του γιατρού:
- Το 50,2% αυτών που εμβολίασαν τις κόρες τους δήλωσε ότι η απόφαση επηρεάστηκε άμεσα από την ιατρική καθοδήγηση.
- Σχεδόν οι μισοί (46,8%) ανέφεραν ως κίνητρο την πρόληψη σοβαρών ασθενειών στο μέλλον.
Νοοτροπίες και πεποιθήσεις πίσω από τον δισταγμό των γονέων
Η μελέτη θέλησε να διεισδύσει ακόμη πιο βαθιά στις τάσεις και τις νοοτροπίες των γονιών που δεν έχουν εμβολιάσει τα παιδιά τους.
Φάνηκε ξεκάθαρα, λοιπόν, πώς οι γονείς που δεν προχώρησαν στον εμβολιασμό, εκφράζουν δυσπιστία για την ασφάλειά του, αλλά και μια στρεβλή άποψη ότι το εμβόλιο θα ενθαρρύνει το παιδί για πρόωρη σεξουαλική δραστηριότητα.
Συγκεκριμένα, οι γονείς αυτοί:
- Συμφωνούν περισσότερο με τη φράση «Δεν έχω αρκετή πληροφορία για το εμβόλιο ώστε να αποφασίσω».
- Θεωρούν συχνότερα ότι «η κόρη μου είναι πολύ μικρή για να εμβολιαστεί κατά ενός σεξουαλικώς μεταδιδόμενου νοσήματος».
Μάλιστα, δεν καταγράφηκε καμία ουσιαστική διαφορά ανάμεσα στις δύο ομάδες όσον αφορά την πεποίθηση ότι ο εμβολιασμός «ενθαρρύνει την πρόωρη σεξουαλική δραστηριότητα».
Τι σημαίνει η μελέτη για τη δημόσια υγεία
Τα παγκόσμια στοιχεία δείχνουν ότι μια γυναίκα πεθαίνει κάθε δύο λεπτά από καρκίνο του τραχήλου της μήτρας, καθιστώντας τη νόσο μια από τις πιο κρίσιμες απειλές για την υγεία της γυναίκας.
Ο εμβολιασμός έναντι του HPV θεωρείται το ισχυρότερο «όπλο» για την πρόληψη του συγκεκριμένου καρκίνου, αλλά και άλλων σχετιζόμενων μορφών καρκίνου. Ωστόσο, το γεγονός ότι στην Ελλάδα μόνο 1 στους 2 γονείς ξεκινά τον εμβολιασμό υπογραμμίζει τα κενά στην ενημέρωση και στην ευαισθητοποίηση.
Στην Ευρώπη, 17 χώρες (μεταξύ των οποίων και η Ελλάδα) έχουν εντάξει και τον εμβολιασμό των αγοριών έναντι του ιού HPV στις εθνικές συστάσεις εμβολιασμού. Ωστόσο στη χώρα μας, στα αγόρια τα ποσοστά εμβολιασμού είναι συντριπτικά χαμηλότερα.
Έτσι η χώρα μας βρίσκεται πολύ μακριά από την παγκόσμια στρατηγική που ανακοίνωσε το 2018 ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ), ο οποίος έθεσε ως στόχο την εξάλειψη του καρκίνου του τραχήλου μήτρας έως το 2030.
Η παγκόσμια στρατηγική στηρίζεται στον κανόνα 90-70-90, που σημαίνει:
- 90% των κοριτσιών <15 ετών να εμβολιαστούν πλήρως κατά του HPV
- 70% των γυναικών να εξετασθούν προληπτικά με ένα τεστ υψηλής ακρίβειας (HPV test) μέχρι και την ηλικία των 35 ετών και επανάληψή αυτού μέχρι τα 45 έτη.
- 90% των γυναικών οι οποίες έχουν διαγνωστεί με προκαρκινικές ή καρκινικές αλλοιώσεις του τραχήλου της μήτρας να λάβουν πρόσβαση σε θεραπεία.
Η παραπάνω μελέτη, ωστόσο, επισημαίνει πώς μόνο οι ενεργές συστάσεις από παιδιάτρους και γυναικολόγους μπορούν να αυξήσουν σημαντικά την αποδοχή του εμβολίου.
Παράλληλα, απαιτούνται στοχευμένες ενημερωτικές καμπάνιες, ώστε να απαντηθούν οι ανησυχίες των γονέων για την ηλικία εμβολιασμού, την ασφάλεια και την αποτελεσματικότητα του.
