Τα διδάγματα από τις αποτυχίες στην Ουκρανία μπορεί να καθορίσουν αν το σχέδιο Τραμπ για τη Γάζα θα είναι ρεαλιστικό ή καταδικασμένο να αποτύχει
Το σχέδιο ειρήνης του αμερικανού προέδρου Ντόναλντ Τραμπ για τη Γάζα παρουσιάζεται ως η πιο σοβαρή και συγκροτημένη μέχρι σήμερα προσπάθεια της κυβέρνησής του για τον τερματισμό της σύγκρουσης, όπως αναφέρει σε ανάλυσή του το CNN.
Πρόκειται για σχέδιο 20 σημείων, το οποίο ο ίδιος ο Τραμπ χαρακτήρισε ως «μία από τις σπουδαιότερες ημέρες στον πολιτισμό», ανεβάζοντας τον πήχη των προσδοκιών. Η πρόταση για τη Γάζα στηρίζεται σε σταδιακή εφαρμογή και συνοδεύεται από την υπόσχεση πολιτικού μέλλοντος για τους Παλαιστινίους, ενώ θεωρητικά ανοίγει δρόμο για μεσολαβητική διαδικασία στη σύγκρουση Ισραήλ – Παλαιστίνης.
Ο Ισραηλινός πρωθυπουργός Μπενιαμίν Νετανιάχου εμφανίστηκε να στηρίζει το σχέδιο, υποστηρίζοντας ότι καλύπτει τους στόχους του Ισραήλ: επιστροφή των ομήρων, εξουδετέρωση της Χαμάς και διασφάλιση της ασφάλειας.
Από την πλευρά της η Χαμάς, δείχνει κάποια απροθυμία να παραδώσει τους 48 εναπομείναντες ομήρους ή να αποδεχθεί αφοπλισμό. Στελέχη της δηλώνουν ότι δεν εμπιστεύονται τις προθέσεις ούτε του Νετανιάχου ούτε του Τραμπ. Η απαίτηση για απελευθέρωση ομήρων εντός 72 ωρών θεωρείται από αναλυτές σχεδόν αδύνατη, ενώ εγείρονται φόβοι ότι το Ισραήλ, αφού τους πάρει πίσω, θα ξεκινήσει πάλι τις επιχειρήσεις εάν δεν αφοπλιστεί η τυρομοκρατική οργάνωση.
Παράλληλα, επικρίνεται η απουσία ουσιαστικής συμμετοχής των Παλαιστινίων στη διαμόρφωση του σχεδίου, ενώ η πρόβλεψη για διεθνές «Συμβούλιο Ειρήνης» με κυρίαρχο ρόλο του Τραμπ και συμμετοχή προσώπων όπως ο Τόνι Μπλερ προκαλεί έντονες αντιδράσεις λόγω ιστορικών φορτίσεων.
Στην ανάλυσή του το CNN υπογραμμίζει ότι η αισιοδοξία του Τραμπ πολύ συχνά δεν συμβαδίζει με την πραγματικότητα.
Η αποτυχία της προηγούμενης ειρηνευτικής του πρωτοβουλίας στο Ουκρανικό δείχνει τα όρια μιας διπλωματίας που βασίζεται σε δηλώσεις και φωτογραφίες, χωρίς μακρόπνοη επένδυση.
Συνολικά, το νέο σχέδιο για τη Γάζα προσφέρει μια σπάνια δέσμη προοπτικών για κατάπαυση του πυρός, αλλά τα αγκάθια παραμένουν: η εσωτερική πολιτική δυναμική στο Ισραήλ, η αδιάλλακτη στάση της Χαμάς, η έλλειψη παλαιστινιακής φωνής και η συνήθης τάση των ειρηνευτικών πρωτοβουλιών στη Μέση Ανατολή να ναυαγούν πριν την εφαρμογή τους.
Ένα εμφανές μειονέκτημα του σχεδίου του Τραμπ είναι ότι πάσχει από ένα χαρακτηριστικό ελάττωμα τέτοιων πρωτοβουλιών: την έλλειψη συμβολής από τους ίδιους τους Παλαιστινίους.
Οι επιλογές της Χαμάς
Η Χαμάς βρίσκεται μπροστά σε δύσκολες και κρίσιμες επιλογές.
Αν πει «ναι»
Η αποδοχή της πρότασης από τη Χαμάς θα είναι παραδοχή ήττας. Για το Ισραήλ, αυτή θα είναι στρατηγική νίκη και για την Ουάσιγκτον ένα διπλωματικό χαρτί που θα δείξει ότι ακόμη μπορεί να διαμορφώνει εξελίξεις στη Μέση Ανατολή.
Αν πει «όχι»
Αν η Χαμάς αρνηθεί, η νέα κλιμάκωση είναι αναπόφευκτη. Το Ισραήλ, με την ανοιχτή κάλυψη των ΗΠΑ, θα επιχειρήσει να εξουδετερώσει της Χαμάς. Αυτό σημαίνει νέοι βομβαρδισμοί, χιλιάδες νεκροί, μαζικές καταστροφές. Η Χαμάς θα θελήσει να εμφανιστεί ως «η αντίσταση» που δεν υπέκυψε σε ταπεινωτικούς όρους, αλλά το τίμημα μπορεί να αποβεί μοιραίο.
