Αξιωματούχοι της κυβέρνησης Τραμπ τόνισαν στο CNN ότι έχουν υποβληθεί αρκετές προτάσεις με βασική και αδιαπραγμάτευτη προϋπόθεση το μηδενικό εμπλουτισμό ουρανίου από το Ιράν, τον οποίο έχει δηλώσει επανειλημμένα ότι χρειάζεται
Μυστικές διαπραγματεύσεις των ΗΠΑ για την επιστροφή στο τραπέζι των συζητήσεων για το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν πραγματοποιούνται μεταξύ Ουάσινγκτον και Τεχεράνης το τελευταίο διάστημα.
Συγκεκριμένα, σύμφωνα με δημοσίευμα του CNN, που επικαλείται τέσσερις πηγές, η κυβέρνηση των ΗΠΑ έχει συζητήσει το ενδεχόμενο να βοηθήσει το Ιράν να αποκτήσει πρόσβαση σε έως και 30 δισεκατομμύρια δολάρια για την κατασκευή πυρηνικού προγράμματος παραγωγής ενέργειας για μη στρατιωτική χρήση, να χαλαρώσει τις κυρώσεις και να απελευθερώσει δισεκατομμύρια δολάρια ιρανικών κεφαλαίων που βρίσκονται υπό περιορισμό.
Σημαντικοί παράγοντες από τις ΗΠΑ και τη Μέση Ανατολή είχαν παρασκηνιακές συνομιλίες με Ιρανούς, εν μέσω βομβαρδισμών μεταξύ Ιράν και Ισραήλ τις τελευταίες δύο εβδομάδες. Οι συνομιλίες αυτές συνεχίστηκαν και αυτή την εβδομάδα, μετά την επίτευξη συμφωνίας εκεχειρίας.
Αξιωματούχοι της κυβέρνησης Τραμπ τόνισαν ότι έχουν υποβληθεί αρκετές προτάσεις με μία βασική και αδιαπραγμάτευτη προϋπόθεση: Μηδενικό εμπλουτισμό ουρανίου από το Ιράν, τον οποίο έχει δηλώσει επανειλημμένα ότι χρειάζεται.
Μάλιστα, ορισμένες λεπτομέρειες συζητήθηκαν σε μια μυστική συνάντηση που διήρκεσε μία ώρα μεταξύ του ειδικού απεσταλμένου των ΗΠΑ, Στιβ Γουίτκοφ, και των εταίρων του Κόλπου στον Λευκό Οίκο την περασμένη Παρασκευή, 20 Ιουνίου, μια μέρα πριν από τις στρατιωτικές επιθέσεις των ΗΠΑ κατά του Ιράν.
Οι συζητήσεις φέρεται να περιλάμβαναν:
- Επένδυση ύψους 20-30 δισ. δολαρίων σε ένα νέο ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα μη εμπλουτισμού που θα χρησιμοποιηθεί για μη στρατιωτικούς ενεργειακούς σκοπούς. Ένας από τους αξιωματούχος επέμεινε ότι τα χρήματα δεν θα προέλθουν απευθείας από τις ΗΠΑ, οι οποίες προτιμούν να καλύψουν το κόστος οι Άραβες εταίροι τους. Οι επενδύσεις σε εγκαταστάσεις πυρηνικής ενέργειας του Ιράν έχουν συζητηθεί σε προηγούμενους γύρους πυρηνικών συνομιλιών τους τελευταίους μήνες.
- Αφαίρεση κάποιων κυρώσεων: Μια άλλη πρόταση περιλαμβάνει την άρση ορισμένων οικονομικών κυρώσεων κατά του Ιράν, δίνοντάς του πρόσβαση σε κεφάλαια που έχουν «παγώσει», λόγω των διεθνών περιορισμών. Αυτή η κίνηση θεωρείται ως μέσο για την ενίσχυση της Τεχεράνης και την απομάκρυνση από τις στρατηγικές της πυρηνικής κούρσας.
- Αφαίρεση κάποιων κυρώσεων: Μια άλλη πρόταση περιλαμβάνει την άρση ορισμένων οικονομικών κυρώσεων κατά του Ιράν, δίνοντάς του πρόσβαση σε κεφάλαια που έχουν «παγώσει», λόγω των διεθνών περιορισμών. Αυτή η κίνηση θεωρείται ως μέσο για την ενίσχυση της Τεχεράνης και την απομάκρυνση από τις στρατηγικές της πυρηνικής κούρσας.
- Ανακατασκευή πυρηνικών εγκαταστάσεων: Σύμφωνα με πληροφορίες, υπάρχει επίσης συζήτηση για τη δυνατότητα ανακατασκευής των πυρηνικών εγκαταστάσεων που έχουν καταστραφεί, με σκοπό την ενίσχυση της διαφάνειας και τη διασφάλιση ότι η Τεχεράνη δεν θα έχει τη δυνατότητα να αναπτύξει πυρηνικά όπλα.
Οι ΗΠΑ ελπίζουν σε συμφωνία μετά τους βομβαρδισμούς
Εντός της κυβέρνησης Τραμπ υπάρχει διάχυτη η ελπίδα ότι μετά τις εξελίξεις των τελευταίων δύο εβδομάδων, το Ιράν είναι πιο πιθανό να αποδεχθεί τους όρους των ΗΠΑ και να σταματήσει τις προσπάθειες για την κατασκευή πυρηνικού όπλου.
Ωστόσο, ειδικοί σε θέματα που αφορούν στο Ιράν προειδοποιούν για το αντίθετο σενάριο, καθώς το ιρανικό καθεστώς ενδέχεται να αποφασίσει πλέον πως χρειάζεται ένα πυρηνικό όπλο.
Νωρίτερα μέσα στην εβδομάδα, το ιρανικό κοινοβούλιο ενέκρινε νομοσχέδιο για τον τερματισμό της συνεργασίας με τον πυρηνικό οργανισμό του ΟΗΕ (IAEA), γεγονός που υποδηλώνει την πρόθεσή του να απόκρυψη το πυρηνικό του πρόγραμμα.
Πριν από τη στρατιωτική επιχείρηση του Ισραήλ κατά του Ιράν, δύο εβδομάδες νωρίτερα, οι Ηνωμένες Πολιτείες και το Ιράν είχαν πραγματοποιήσει πέντε γύρους διαπραγματεύσεων με στόχο τη διαμόρφωση ενός νέου πυρηνικού πλαισίου συμφωνίας. Η Ουάσιγκτον είχε ήδη καταθέσει πρόταση στην Τεχεράνη, με το Ιράν να αναμένεται να απαντήσει στον έκτο γύρο συνομιλιών, που είχε προγραμματιστεί να διεξαχθεί στο Ομάν. Οι διαβουλεύσεις αυτές, ωστόσο, ματαιώθηκαν εξαιτίας των ισραηλινών πληγμάτων στο ιρανικό έδαφος.
Το Σάββατο, λίγο πριν οι ΗΠΑ εξαπολύσουν επιθέσεις σε τρεις ιρανικές πυρηνικές εγκαταστάσεις, η κυβέρνηση Τραμπ επικοινώνησε με την Τεχεράνη μέσω μεσαζόντων, μεταφέροντας ένα διπλό μήνυμα: πρώτον, ότι τα αμερικανικά πλήγματα θα είναι περιορισμένα, και δεύτερον, ότι οι όροι των ΗΠΑ για μια διπλωματική συμφωνία παραμένουν σαφείς και αμετακίνητοι: μηδενικός εμπλουτισμός ουρανίου.
Ο Τραμπ ήταν επιφυλακτικός σχετικά με τις προοπτικές μιας συμφωνίας, λέγοντας σε δημοσιογράφους μετά την ανακοίνωση των συνομιλιών με το Ιράν την επόμενη εβδομάδα: «Μπορεί να υπογράψουμε μια συμφωνία, δεν ξέρω».
«Θα μπορούσα να λάβω μια δήλωση ότι δεν πρόκειται να αποκτήσουν πυρηνικά, πιθανότατα θα το ζητήσουμε αυτό», δήλωσε ο Τραμπ σε σύνοδο κορυφής του ΝΑΤΟ την Τετάρτη.
Ο πρόεδρος πρόσθεσε ότι η κυβέρνησή του θα ζητήσει το ίδιο είδος δεσμεύσεων που επιδίωξε στις διαπραγματεύσεις με το Ιράν πριν από την πιο πρόσφατη σύγκρουση μεταξύ Ισραήλ και Ιράν.
«Το μόνο πράγμα που θα ζητούσαμε είναι αυτό που ζητούσαμε και πριν», είπε ο Τραμπ, προσθέτοντας ότι δεν θέλει πυρηνικά.
