Ρωσικά μέσα και υποστηρικτές Wagner επιβεβαιώνουν από χτες Τετάρτη (23.08.2023) πως ο Γεβγκένι Πριγκόζιν είναι νεκρός.
Η ρωσική υπηρεσία πολιτικής αεροπορίας Ροσαβιάτια επιβεβαίωσε πως ο Γεβγκένι Πριγκόζιν και ο Ντμίτρι Ούτκιν επέβαιναν στο ιδιωτικό τζετ, που εκτελούσε πτήση από η Μόσχα προς την Αγία Πετρούπολη και κατέπεσε στην περιφέρεια Τβερ, χωρίς να επιζήσει κανείς.
Ο κατάλογος των επιβατών που δημοσιοποίησε η Ροσαβιάτια περιλάμβανε τα ονόματα του Γεβγκένι Πριγκόζιν, του Ντμίτρι Ούτκιν, καθώς και αυτό του Βαλερί Τσεκάλοφ, του επικεφαλής της ασφάλειας του ηγέτη της εταιρείας μισθοφόρων. Αλήθεια; Σκηνοθετημένο; Κανείς δε μπορεί να πει με βεβαιότητα. Το μόνο σίγουρο είναι πως η μια μετά την άλλη διαφορετικές πηγές αναφέρουν το ίδιο: ο Πριγκόζιν είναι νεκρός.
Η πορεία του Γεβγκένι Πριγκόζιν
Ο Γεβγκένι Πριγκόζιν έχει χαρακτηριστεί – όχι άδικα – ως ένας άνθρωπος με ζωή ανατρεπτική, η οποία έχει πολλά σκοτεινά κεφάλαια γεμάτα ίντριγκες και παρανομίες.
Ξεκίνησε πουλώντας χοτ ντογκ για να ζήσει και έφτασε να γίνει μεγιστάνας, αλλά και να στήσει πέρα από μεγάλες επιχειρήσεις και μια μισθοφορική πολεμική μηχανή, την ομάδα Wagner, που ήταν στο πλευρό της Ρωσίας στον πόλεμο της Ουκρανίας, αλλά τον Ιούνιο στράφηκε εναντίον της σε έναν άγριο εμφύλιο.
Το ξεκίνημα και η φυλάκιση για κλοπές
Ο Γιεβγκένι Βικτόροβιτς Πριγκόζιν όπως ήταν το πλήρες όνομά του γεννήθηκε την 1η Ιουνίου 1961 στο πάλαι ποτέ Λένινγκραντ της Σοβιετικής Ένωσης (σημερινή Αγία Πετρούπολη της Ρωσίας). Έχασε τον πατέρα του πολύ μικρός. Η μητέρα του έγινε μάνα και πατέρας μαζί και υποστήριζε τον ίδιο και την άρρωστη γιαγιά του με κάθε τρόπο, δουλεύοντας σε ένα τοπικό νοσοκομείο. Λίγο μετά η μητέρα του ξαναπαντρεύτηκε.
Όταν ήταν μικρός ήθελε να γίνει σκιέρ αντοχής. Ο πατριός του, Σαμουήλ Ζαρκότι έγινε προπονητής του, ενώ πήγε και σε δημόσια σχολή για σκι, αλλά ποτέ δεν έκανε καριέρα στον αθλητισμό.
Τον Νοέμβριο του 1979, ο 18χρονος τότε Γεβγκένι Πριγκόζιν πιάστηκε να κλέβει και του επιβλήθηκε ποινή με αναστολή. Δεν έβαλε μυαλό όμως.
Το 1981, συνελήφθη ξανά να κλέβει και καταδικάστηκε σε 12 χρόνια φυλάκιση για ληστεία, απάτη και εμπλοκή σε εγκλήματα. Αυτός και αρκετοί συνεργοί του καταδικάστηκαν για ληστείες διαμερισμάτων σε πολυτελείς γειτονιές. Του δόθηκε χάρη το 1988 και αφέθηκε τελικά ελεύθερος από τη φυλακή το 1990.
Από την καντίνα με τα χοτ ντογκ στα δισεκατομμύρια
Μετά την αποφυλάκισή του από τις ρωσικές φυλακές, ο Γεβγκένι Πριγκόζιν έστησε μια υπαίθρια καντίνα με χοτ ντογκ και πουλούσε τα προϊόντα του στην υπαίθρια αγορά του Λένινγκραντ. Μετά την ανατροπή της Σοβιετικής Ένωσης άρχισε να βγάζει πολλά λεφτά. Λίγοι ξέρουν το πως το πέτυχε αυτό. Όλοι πάντως, συμφωνούν ότι δεν τα έβγαλε με τίμιο τρόπο.
Άρχισε να ιδρύει εταιρείες ή να μπαίνει μέτοχος σε αυτές. Παράλληλα άρχισε να ασχολείται και με τα καζίνο. Έγινε διευθύνων σύμβουλος της Spectrum CJSC, η οποία ίδρυσε τα πρώτα καζίνο στην Αγία Πετρούπολη. Τα σενάρια λένε ότι κάπου εκεί γνώρισε τον Βλαντιμίρ Πούτιν και έγινε έμπιστός του. Ο Ρώσος πρόεδρος ήταν στα 90΄s πρόεδρος του εποπτικού συμβουλίου για τα καζίνο και τα τυχερά παιχνίδια από το 1991.
Συγχρόνως μπήκε και σε άλλους χώρους, όπως οι κατασκευές, οι εξαγωγές. Το 1995 μπήκε δυναμικά στον χώρο της εστίασης. Άνοιξε εστιατόρια και εκεί άρχισε να γίνεται μεγιστάνας.
Το Ίδρυμα κατά της Διαφθοράς κατηγόρησε τον Γεβγκένι Πριγκόζιν για… βρώμικες επιχειρηματικές πρακτικές. Το 2017, υπολόγισαν την παράνομη περιουσία του να ξεπερνά το 1 δισ. ρούβλια.
Η ίδρυση της Wagner και η δράση της
Ο Γιεβγκένι Πριγκόζιν ίδρυσε το 2014 την ομάδα μισθοφόρων Βάγκνερ, που δρα τώρα στον πόλεμο της Ουκρανίας. Ο Ρώσος ήξερε καλά το παιχνίδι με τις παραστρατιωτικές ομάδες. Όπως ήξερε και το παιχνίδι του οργανωμένου εγκλήματος.
Κατά καιρούς έχει οργανώσει τέτοιες ομάδες που έδρασαν σε διάφορες χώρες. Το 2018 ομάδα του είχε επιτεθεί σε κουρδικές δυνάμεις (υποστηριζόμενες από τις ΗΠΑ) στη Συρία.
Την ίδια χρονιά άνθρωποί του φέρονται να ευθύνονται για την δολοφονία τριών Ρώσων δημοσιογράφων στην Κεντροαφρικανική Δημοκρατία. Οι δημοσιογράφοι ασκούσαν κριτική στην ομάδα του, αλλά και στη ρωσική κυβέρνηση.
Ο όμιλος Wagner ασχολείται και με την πολιτική και στελέχη του ήταν σύμβουλοι στις κυβερνήσεις πολλών χωρών ειδικά στην Αφρική, όπως η Μαδαγασκάρη, η Δημοκρατία της Κεντρικής Αφρικής, η Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό, η Αγκόλα, η Σενεγάλη, η Ρουάντα, το Σουδάν, η Λιβύη, η Γουινέα, η Γουινέα – Μπισάου, η Ζάμπια , η Ζιμπάμπουε, η Κένυα, το Καμερούν, η Ακτή Ελεφαντοστού, η Μοζαμβίκη, η Νιγηρία,το Τσαντ, το Νότιο Σουδάν και η Νότια Αφρική.
Οι διεθνείς κυρώσεις
Η δράση του έφτασε ως τις ΗΠΑ, που τον έβαλαν πολλές φορές στο στόχαστρο και του επέβαλαν κυρώσεις. Ιδού κάποιες από τις αμερικανικές κυρώσεις που του επιβλήθηκαν:
- Τον Δεκέμβριο του 2016, το Υπουργείο Οικονομικών των ΗΠΑ του επέβαλε κυρώσεις για παροχή υποστήριξης σε ανώτερους αξιωματούχους της Ρωσίας
- Τον Ιούνιο του 2017 επιβλήθηκαν κυρώσεις από τις ΗΠΑ σε μια από τις εταιρείες του την, Concord Management and Consulting, σε σχέση με τον πόλεμο στην Ανατολική Ουκρανία.
- Τον Σεπτέμβριο του 2019, οι ΗΠΑ επέβαλαν κυρώσεις σε τρεις εταιρείες του τις Autolex Transport, Beratex Group και Linburg Industries, καθώς κατηγορήθηκαν για παρέμβαση στις αμερικανικές εκλογές του 2016.
- Τον Φεβρουάριο του 2021 προστέθηκε στη λίστα καταζητούμενων του FBI.
- Τον Ιούλιο του 2022, το Υπουργείο Εξωτερικών των ΗΠΑ πρόσφερε αμοιβή έως και 10 εκατομμυρίων δολαρίων για πληροφορίες σχετικά με τον Πριγκόζιν.
Ο Ρώσος πάντως, δεν το έβαλε κάτω. Μάλιστα στις 7 Νοεμβρίου 2022 είπε ότι είχε παρέμβει στις αμερικανικές εκλογές και θα συνεχίσει να παρεμβαίνει στο μέλλον.
Προσωπική ζωή
Ο Πριγκόζιν παντρεύτηκε την φαρμακοποιό και επιχειρηματία, Λιούμποβ Βαλεντίνοβνα Πριγκόζινα. Το ζευγάρι έχει μια κόρη την Πωλίνα και έναν γιο, τον Πάβελ.
Ο «σεφ» του Πούτιν
Πολλοί αποκαλούν στη Ρωσία τον Γιεβγκένι Πριγκόζιν με το παρατούκλι «σεφ του Πούτιν», λόγω της σχέσης που είχε με τον πρόεδρο της χώρας από τις αρχές της δεκαετίας του 1990, αλλά και της σχέσης του με την μαγειρική από τα εστιατόρια που είχε.
Η κόντρα με το υπουργείο Άμυνας και τον Σοϊγκού
Κατά τη διάρκεια του πολέμου της Ουκρανίας ο Γιεβγκένι Πριγκόζιν τα έβαλε πολλές φορές με το ρωσικό υπουργείο άμυνα και δη τον υπουργό Σεργκέι Σοϊγκού. Τί τα έβαλε δηλαδή… Στόλιζε με πολλά… γαλλικά τον Σοϊγκού, αλλά και τον αρχηγό του ρωσικού Γενικού Επιτελείου, στρατηγό Βαλέρι Γκερασίμοφ.
Επίσης ανέβασε βίντεο μπροστά σε νεκρούς στρατιώτες της Βάγκνερ για να δείξει ότι στην ομάδα του δεν έστελναν πολεμοφόδια και οι άνδρες του πέθαιναν συνέχεια στα πεδία της μάχης στο Μπαχμούτ.
Prigozhin showed fresh losses of Wagner PMC and blamed Shoigu and Gerasimov for them.
— Anton Gerashchenko (@Gerashchenko_en) May 5, 2023
He says the ammunition shortage has reached 70% and seems to be on the verge himself. pic.twitter.com/lRiGjApC5n
Ο Πριγκόζιν θεωρούσε ότι αυτοί οι δυο ήταν πίσω από την απόφαση να μην τροφοδοτείται συστηματικά με πολεμοφόδια η ομάδα Βάγκνερ στην Ουκρανία.
Crazy. Absolutely crazy.
— Wealthbridge (@wbridgefa) February 22, 2023
Most successful forces on the Russian side have been private military company Wagner Group. Yevgeny Prigozhin is founder and leader. Served 9 years in a Soviet prison. PMC’s are illegal in Russia.
And today he accused Russian military chiefs of treason https://t.co/tYrFGsFMEp
Η ανταρσία κατά του Πούτιν
Τον Ιούνιο του 2023 ο Πριγκόζιν ήρθε οριστικά σε ρήξη με την κυβέρνηση Πούτιν, όταν έδωσε εντολή στα στους μαχητές της Wagner να καταλάβουν περιοχές της Ρωσίας και να οδεύσουν προς την Μόσχα.
Ο ρωσικός στρατός (1,5 εκατ. μέλη) τέθηκε σε συναγερμό εξαιτίας της ανταρσίας, που κράτησε περίπου ένα 24ωρο· κατά τη διάρκειά της, μισθοφόροι του Πριγκόζιν κυρίευσαν το στρατιωτικό αρχηγείο στη Ροστόφ, κέντρο διοίκησης-κλειδί όσον αφορά τον πόλεμο στην Ουκρανία, ενώ χιλιάδες εξ αυτών κίνησαν για τη Μόσχα με οχηματοπομπή — εγείροντας το φάσμα εμφυλίου πολέμου και προσελκύοντας την προσοχή του κόσμου ολόκληρου.
Η ένοπλη στάση των μισθοφόρων τερματίστηκε όσο ξαφνικά άρχισε, ενώ οι εμπειροπόλεμοι μαχητές απείχαν μερικές εκατοντάδες χιλιόμετρα από τη ρωσική πρωτεύουσα, μετά τη μεσολάβηση του Μινσκ για να τερματιστεί η κρίση.
Οι δυνάμεις της Βάγκνερ αποχώρησαν από τη Ροστόφ στον Ντον κι επέστρεφαν στα στρατόπεδα τους χθες βράδυ, δήλωσε σήμερα ο περιφερειάρχης Βασίλι Γκόλουμπεφ στο ρωσικό πρακτορείο ειδήσεων TASS.
Ο Λευκορώσος πρόεδρος Αλεξάντρ Λουκασένκο έχει προσωπική σχέση με τον Γεβγκένι Πριγκόζιν εδώ και είκοσι χρόνια, και εκεί κατέφυγε ο Πριγκόζιν μετά την ανταρσία.
Οι εμφανίσεις του από εκεί και πέρα είναι λίγες, με τελευταία αυτή στην Αφρική, όπου εμφανίστηκε να μιλά ξανά για επιχειρήσεις «υπέρ» της Ρωσίας.
Όλα αυτά μια μέρα πριν να συντριβεί το αεροσκάφος που αναφέρεται ότι επέβαινε.