Μετά τη συμφωνία στη Γάζα, που οδήγησε στην απελευθέρωση ισραηλινών ομήρων και σε προσωρινή παύση των συγκρούσεων, ο… θριαμβευτής Ντόναλντ Τραμπ στρέφει τώρα το βλέμμα του στον πόλεμο στην Ουκρανία. Ο Αμερικανός πρόεδρος επιχειρεί να κεφαλαιοποιήσει το διπλωματικό του «μομέντουμ» και να επαναφέρει τον Ρώσο πρόεδρο Βλαντιμίρ Πούτιν στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων.
Σύμφωνα με Αμερικανούς αξιωματούχους, ο Τραμπ θα υποδεχθεί τον πρόεδρο της Ουκρανίας Βολοντίμιρ Ζελένσκι στον Λευκό Οίκο την Παρασκευή (17.10.2025), αμέσως μετά την συμφωνία ειρήνης του στη Γάζα.
Κατά τις επισκέψεις του σε Ισραήλ και Αίγυπτο, ο Τραμπ έκανε επανειλημμένες αναφορές στον πόλεμο της Ουκρανίας, υπογραμμίζοντας ότι «η επόμενη μεγάλη ειρήνη» θα μπορούσε να προκύψει στην Ευρώπη. Παρά τη διαφορετική φύση των δύο συγκρούσεων, ο Λευκός Οίκος θεωρεί πως τα διδάγματα από τη Γάζα μπορούν να αξιοποιηθούν.
Όπως σημειώνει η Wall Street Journal, η «λέξη-κλειδί» της επιτυχίας στη Μέση Ανατολή ήταν η πίεση.
Μετά τις ισραηλινές επιθέσεις στη Ντόχα, ο Τραμπ πίεσε τον πρωθυπουργό Μπενιαμίν Νετανιάχου να αποδεχθεί το ειρηνευτικό του σχέδιο και να σταματήσει τον πόλεμο κατά της Γάζας. Ακόμα και να ζητήσει δημόσια συγγνώμη από τον εμίρη του Κατάρ. Παράλληλα, το Κατάρ, η Αίγυπτος και η Τουρκία απείλησαν τη Χαμάς με διπλωματική απομόνωση, αναγκάζοντάς την να υποχωρήσει.
Από τη Γάζα στη Μόσχα, το νέο διπλωματικό στοίχημα του Τραμπ
Τώρα, ο Τραμπ επιχειρεί να εφαρμόσει την ίδια τακτική στη Μόσχα. Αν και δεν έχει επιβάλει νέες κυρώσεις στον Πούτιν, συνεργάτες του προαναγγέλλουν αυστηρότερη στάση, με αύξηση δασμών και πρόσθετες οικονομικές πιέσεις προς συμμάχους της Ρωσίας, όπως η Ινδία.
Ο ίδιος ο Τραμπ δήλωσε πρόσφατα ότι είναι έτοιμος να «μιλήσει προσωπικά» με τον Ρώσο πρόεδρο, προειδοποιώντας ωστόσο πως, αν δεν υπάρξει συμφωνία, οι ΗΠΑ θα στείλουν στην Ουκρανία πυραύλους Τόμαχοκ, ένα από τα πιο προηγμένα όπλα του αμερικανικού οπλοστασίου.
Από την πλευρά του, ο Ζελένσκι συνεχίζει να ζητά ενίσχυση της στρατιωτικής βοήθειας. «Ο Πούτιν μπορεί να εξαναγκαστεί σε ειρήνη, όπως κάθε τρομοκράτης. Αν η Χαμάς απελευθερώνει ομήρους, τότε και η Ρωσία μπορεί να αναγκαστεί να υποχωρήσει», δήλωσε πρόσφατα ο Ουκρανός πρόεδρος.
Ευρωπαίοι διπλωμάτες, ωστόσο, εκφράζουν επιφυλάξεις για το κατά πόσο η στρατηγική της «πίεσης» μπορεί να αποδώσει απέναντι σε μια πυρηνική δύναμη όπως η Ρωσία. «Το γεγονός ότι η Μόσχα διαθέτει πυρηνικό οπλοστάσιο είναι πάντα ένας περιοριστικός παράγοντας», σημειώνει ο αναλυτής Φραντς-Στέφαν Γκάντι από τη Βιέννη.
Το ρίσκο της μονομερούς διπλωματίας και η Κίνα
Ορισμένοι Ευρωπαίοι αξιωματούχοι φοβούνται ότι ο Τραμπ ενδέχεται να επιχειρήσει απευθείας συμφωνία με τον Πούτιν, πιέζοντας τον Ζελένσκι να την αποδεχθεί – μια κίνηση που θα μπορούσε να προκαλέσει τριγμούς στις δυτικές συμμαχίες. Το σενάριο αυτό, σύμφωνα με αναλυτές, συμβαδίζει με το γνώριμο προφίλ του αμερικανού προέδρου, γνωστού για τη μονομερή του προσέγγιση στα διεθνή ζητήματα.
Ένας ακόμη κρίσιμος παράγοντας είναι η Κίνα, ο βασικός εμπορικός εταίρος της Ρωσίας. Αν και ο Τραμπ έχει απειλήσει με δασμούς 100% στα κινεζικά προϊόντα, σχεδιάζει συνάντηση με τον Σι Τζινπίνγκ στο περιθώριο της Συνόδου APEC στη Σεούλ. Η Ουάσινγκτον ελπίζει πως, εάν το Πεκίνο κρίνει ότι η συνέχιση του πολέμου δεν εξυπηρετεί τα συμφέροντά του, μπορεί να ασκήσει αποφασιστική πίεση στον Πούτιν.
Για την ώρα, ωστόσο, τίποτα δεν δείχνει ότι η Μόσχα είναι διατεθειμένη να κάνει πίσω. Όπως δήλωσε ένας Αμερικανός αξιωματούχος:
«Αν καταφέρουμε να μετατρέψουμε το διπλωματικό κεφάλαιο της Γάζας σε ειρηνευτική ώθηση στην Ουκρανία, τότε θα μιλάμε για τη μεγαλύτερη επιτυχία της αμερικανικής διπλωματίας των τελευταίων είκοσι ετών».
