Διαβάστε όλο το άρθρο των Financial Times.
Αν και η Μαδρίτη καταδικάζει την “ανοχή” του Λονδίνου, γνωρίζει καλά ότι το σκοτσέζικο δημοψήφισμα έχει γίνει κρίσιμο σημείο αναφοράς για την Καταλονία –και όχι μόνο. Και μόνο ότι συμβαίνει, δείχνει ότι είναι εφικτή η ειρηνική διάλυση ενός δυτικοευρωπαϊκού κράτους.
Είναι πολύ διακριτικοί για να το πουν ανοιχτά, έστω και κατ’ ιδίαν. Αλλά οι Ισπανοί πολιτικοί δύσκολα καταφέρνουν να κρύψουν την αναστάτωσή τους για το πολιτικό δράμα που εκτυλίσσεται στην βρετανική νήσο.
Γιατί, αναρωτιούνται, άφησε η βρετανική κυβέρνηση την Σκοτία να διεξάγει δημοψήφισμα ανεξαρτησίας και με τέτοιους όρους; Πώς μπόρεσε το Λονδίνο να αφήσει τα πράγματα να φτάσουν μέχρι εκεί; Τι παρακίνησε τον Ντέιβιντ Κάμερον να βάλει αυτό το βαρύ πολιτικό στοίχημα πάνω την ενότητα του Ηνωμένου Βασιλείου;
Οποιες κι αν είναι οι απαντήσεις, οι Ισπανοί αξιωματούχοι δηλώνουν αδιάλλακτα ότι δεν πρόκειται να ακολουθήσουν τον ίδιο δρόμο. Οι πολιτικοί ηγέτες της βορείου περιοχής της Καταλονίας έχουν ζητήσει να διεξαχθεί κι εκεί δημοψήφισμα ανεξαρτησίας, αλλά όχι δεσμευτικό, μέσα σε δύο μήνες. Για την Μαδρίτη όμως δεν υπάρχει θέμα: Το καταλανικό δημοψήφισμα πρέπει και θα σταματήσει. Το σκοτσέζικο δημοψήφισμα, ήταν τεράστιο σφάλμα. «Δεν θα κάνουμε το ίδιο σφάλμα», δηλώνουν.
Η Μαδρίτη επιμένει ότι η Σκοτία και η Καταλονία είναι εκ διαμέτρου διαφορετικές περιπτώσεις. Πάνω απ’ όλα, το ισπανικό σύνταγμα θέτει αμετακίνητα εμπόδια σε οποιαδήποτε απόσχιση. Επίσης δεν αφήνει κανένα περιθώριο για τοπικά δημοψηφίσματα, όπως εκείνο που έχουν ζητήσει οι Καταλανοί ηγέτες για τις 9 Νοεμβρίου.
Οσο κι αν υπερθεματίζει όμως η Μαδρίτη στις μεγάλες αντιθέσεις ανάμεσα στα δύο κινήματα, οι Ισπανοί πολιτικοί γνωρίζουν καλά ότι το σκοτσέζικο δημοψήφισμα έχει γίνει ένα κρίσιμο σημείο αναφοράς. Η καταλανέζικη εκστρατεία αντλεί έμπνευση και ενθάρρυνση από την κάλπη της Σκοτίας. Το γεγονός και μόνο ότι συμβαίνει, δείχνει ότι είναι εφικτή η ειρηνική διάλυση ενός δυτικοευρωπαϊκού κράτους, ακόμη κι αν το ενώνουν τρεις αιώνες συμβίωσης.
Στην πράξη, οι ηγέτες της Καταλονίας ελπίζουν ότι η Σκοτία θα λειτουργήσει ως θεσμικός κυματοθραύστης, ανοίγοντας ένα ασφαλές πέρασμα για το νέο καταλανικό κράτος προς τις Βρυξέλλες και την ένταξη στην ΕΕ. Δυστυχώς για την Σκοτία (και την Καταλονία) ένα από τα πιο περίπλοκα εμπόδια, είναι η ίδια η Ισπανία. Όπως κάθε ευρωπαϊκή πρωτεύουσα, η Μαδρίτη έχει την δύναμη να θέσει βέτο στην αίτηση του Εδιμβούργου ή, τουλάχιστον, να κάνει την διαδικασία όσο το δυνατόν πιο βραδεία και δυσάρεστη.
Μέχρι στιγμής οι Ισπανοί αξιωματούχοι αρνούνται να εξηγήσουν το πώς ακριβώς θα αντιμετωπίσει η Μαδρίτη μια ανεξάρτητη Σκοτία. Και οι αναλυτές τονίζουν ότι η Ισπανία ίσως εντέλει να μην μπορέσει ή να μην θελήσει, να εμποδίσει τους Σκοτσέζους από το να φθάσουν στον προορισμό τους. Αλλά σε κάθε περίπτωση η Μαδρίτη δεν έχει στόχο να διευκολύνει ή να επιταχύνει την προσπάθεια, όπως δήλωσε και ο πρωθυπουργός Μαριάνο Ραχόι στο κοινοβούλιο. «Ολοι στην Ευρώπη πιστεύουμε ότι αυτές οι εξελίξεις είναι εξαιρετικά αρνητικές… Παράγουν οικονομική ύφεση και φτώχεια για όλους», προειδοποίησε.
Την ίδια ώρα, το μήνυμα από την Μαδρίτη είναι ότι οι Καταλανοί θα πρέπει να προσέχουν τι εύχονται να γίνει. Αν επικρατήσει το «ναι» στο σκοτσέζικο δημοψήφισμα υπέρ της απόσχισης, η στάση της Μαδρίτης όχι μόνο δεν θα μαλακώσει απέναντι στο καταλανέζικο δημοψήφισμα, αλλά θα σκληρύνει, καθώς η ισπανική κυβέρνηση θα πειστεί ότι εντέλει έχει δίκιο να προσπαθεί να αποτρέψει με κάθε μέσο την κάλπη της Καταλονίας.
Επιπλέον, η Μαδρίτη πείθεται όλο περισσότερο ότι η σκληρή της γραμμή ενάντια στα κινήματα περιφερειακής ανεξαρτησίας, αρχίζουν να έχουν απήχηση σε άλλες ευρωπαϊκές πρωτεύουσες. Οι Ισπανοί αξιωματούχοι πιστεύουν ότι οι πολιτικοί στο Βερολίνο, τις Βρυξέλλες, το Παρίσι και την Ρώμη γίνονται όλο και πιο ανήσυχοι για τους οικονομικούς και πολιτικούς κινδύνους που θέτουν τα αποσχιστικά κινήματα σε όλη την ήπειρο.
«Η στάση των μελών της ΕΕ έναντι των αποσχίσεων θα γίνει πιο σκληρή,» προβλέπει κορυφαίος Ισπανός πολιτικός. «Ολοι θέλουν να αποφύγουν το ντόμινο».
Διαβάστε επίσης:
