Αντιμετωπίζοντας ένα υπαρξιακό δίλημμα θα προσέλθει στον Λευκό Οίκο ο Ουκρανός πρόεδρος σύμφωνα με ανάλυση του Bloomberg
«Ο Βολοντίμιρ Ζελένσκι βρίσκεται αντιμέτωπος με ένα αδιέξοδο δίλημμα: είτε να ρισκάρει την οργή του Ντόναλντ Τραμπ, είτε να αποδεχθεί μια γρήγορη συμφωνία για τερματισμό του πολέμου με τη Ρωσία με βαρύ τίμημα την παραχώρηση εδαφών έναντι ασαφών εγγυήσεων ασφαλείας, που ενδέχεται να επιτρέψουν στη Μόσχα να επιστρέψει ισχυρότερη σε λίγα χρόνια», τονίζει σε ανάλυσή του ενόψει της αποψινής συνάντησης του Αμερικανού προέδρου με τον Ουκρανό ομόλογό του και με Ευρωπαίους ηγέτες, σύμφωνα με το πρακτορείο Bloomberg.
Αυτό το υπαρξιακό δίλημμα αντιμετωπίζει ο Ουκρανός πρόεδρος. Μετά από τη σύνοδο στην Αλάσκα με τον Βλαντίμιρ Πούτιν -που δεν κατέληξε σε κατάπαυση του πυρός- ο Ντόναλντ Τραμπ έχει αφήσει στον Βολοντίμιρ Ζελένσκι ελάχιστα περιθώρια ελιγμών, επισημαίνει το Bloomberg σε ανάλυσή του λίγες ώρες πριν τις σημερινές συναντήσεις στον Λευκό Οίκο. Ο Τραμπ θα συναντηθεί με τον Ζελένσκι στις 20:00 ώρα Ελλάδας και στη συνέχεια με τους Ευρωπαίους ηγέτες που συνοδεύουν τον Ουκρανό πρόεδρο στο ταξίδι του στην Ουάσινγκτον.
Η κατάσταση είναι ακόμη πιο εύθραυστη λόγω της τελευταίας του επίσκεψης στον Λευκό Οίκο τον Φεβρουάριο, η οποία κατέληξε σε έντονη αντιπαράθεση με τον Τραμπ και προσωρινή διακοπή της στρατιωτικής βοήθειας. Αυτή τη φορά θα συνοδεύεται από Ευρωπαίους ηγέτες, οι οποίοι όμως έχουν περιορισμένη επιρροή και δεν έχουν πάντα κοινή γραμμή.
Η αντιπροσωπεία θα επιδιώξει σαφήνεια από τον Τραμπ σχετικά με τις εγγυήσεις ασφαλείας που είναι πρόθυμες να προσφέρουν οι ΗΠΑ, καθώς επιδιώκεται και συνάντηση ανάμεσα στον Ζελένσκι και τον Πούτιν. Ανάμεσα στους συνοδούς του Ουκρανού προέδρου είναι πρόσωπα με τα οποία ο Τραμπ διατηρεί προσωπική χημεία, όπως ο γενικός γραμματέας του ΝΑΤΟ Μαρκ Ρούτε και ο πρόεδρος της Φινλανδίας Αλεξάντερ Στουμπ.
Οι στόχοι του Ζελένσκι
Πέρα από την αποφυγή νέας σύγκρουσης και τη διατήρηση του ενδιαφέροντος του Τραμπ για συμφωνία, οι στόχοι του Ζελένσκι στις συνομιλίες περιλαμβάνουν:
Να μάθει περισσότερα για τις απαιτήσεις του Πούτιν, να καθορίσει το χρονοδιάγραμμα για μια τριμερή συνάντηση και να ωθήσει τις ΗΠΑ προς αυστηρότερες κυρώσεις κατά της Ρωσίας, σύμφωνα με άτομο με γνώση των διεργασιών που δεν κατονομάζεται από το Bloomberg.
Το κατά πόσο μπορεί να επιτύχει κάτι από αυτά εξαρτάται, σύμφωνα με Ευρωπαίους αξιωματούχους, από το πόσο έχει επηρεάσει ο Πούτιν τον Τραμπ. Μετά τη σύνοδο της Παρασκευής, ο Τραμπ φαίνεται να ταυτίζεται εκ νέου με τον Ρώσο πρόεδρο, εγκαταλείποντας την απαίτηση για άμεση κατάπαυση του πυρός ως προϋπόθεση για διαπραγματεύσεις. Αντ’ αυτού, δήλωσε ότι θα πιέσει τον Ζελένσκι να προχωρήσει άμεσα σε σχέδιο ειρήνης.
«Ο Πούτιν έχει πολλές απαιτήσεις», δήλωσε την Κυριακή ο Ζελένσκι σε κοινή συνέντευξη Τύπου στις Βρυξέλλες με την πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν. «Θα χρειαστεί χρόνος για να εξεταστούν, δεν γίνεται υπό την πίεση των όπλων», προσέθεσε, επισημαίνοντας ότι χρειάζεται κατάπαυση του πυρός για να προχωρήσει η τελική συμφωνία.
Αυξάνοντας την πίεση στο Κίεβο, ο Αμερικανός πρόεδρος άφησε ανοιχτό το ενδεχόμενο αποδοχής των απαιτήσεων Πούτιν για παραχώρηση μεγάλων εκτάσεων της ανατολικής Ουκρανίας, τις οποίες η Ρωσία και οι δυνάμεις της προσπαθούν να καταλάβουν από το 2014.
Παρά τις βαριές απαιτήσεις της Ρωσίας, υπάρχουν ενδείξεις πως οι ΗΠΑ είναι πλέον πρόθυμες να υποστηρίξουν μια συμφωνία. Ο Τραμπ ενημέρωσε τους Ευρωπαίους ηγέτες πως η Ουάσινγκτον θα μπορούσε να συμβάλει σε εγγυήσεις ασφαλείας και ότι ο Πούτιν τις αποδέχεται. Ωστόσο, παραμένει ασαφές τι είδους εγγυήσεις συζητούνται με τη Μόσχα και τι είναι πραγματικά διατεθειμένος να αποδεχθεί ο Πούτιν.
«Καταλήξαμε σε συμφωνία ότι οι ΗΠΑ και άλλες χώρες θα μπορούσαν να προσφέρουν στην Ουκρανία διατύπωση ανάλογη του Άρθρου 5 του ΝΑΤΟ», δήλωσε στο CNN ο Στιβ Γουίτκοφ, ειδικός απεσταλμένος του Τραμπ.
Υπό πίεση και ο Τραμπ
Ο Τραμπ, από την πλευρά του, βρίσκεται και ο ίδιος υπό πίεση. Είχε δεσμευτεί πως με την ανάληψη της εξουσίας τον Ιανουάριο θα τερματίσει γρήγορα την πλήρους κλίμακας εισβολή της Ρωσίας που διανύει ήδη τον τέταρτο χρόνο της. Ωστόσο, παραδέχθηκε τελικά ότι το Κρεμλίνο είναι αυτό που αρνείται να σταματήσει τον πόλεμο.
Αντί να συμβιβαστεί, η Ρωσία έχει εντείνει τις επιθέσεις της. Οι θάνατοι αμάχων αυξήθηκαν δραματικά, με τους μήνες Ιούνιο και Ιούλιο να είναι οι πιο αιματηροί των τελευταίων τριών ετών, σύμφωνα με τον ΟΗΕ.
Πριν από τη σύνοδο στην Αλάσκα, ο Τραμπ είχε προειδοποιήσει πως η άρνηση κατάπαυσης του πυρός θα οδηγούσε σε σκληρές κυρώσεις κατά της Μόσχας και των χωρών που αγοράζουν ρωσικό πετρέλαιο. Μετά τη συνάντηση, που περιλάμβανε υποδοχή με κόκκινο χαλί και κοινή μετακίνηση στην προεδρική λιμουζίνα, ο Τραμπ απέσυρε τις απειλές.
Αντί να τιμωρήσει τον επιτιθέμενο, ανακοίνωσε πως επιδιώκει πλήρη ειρηνευτική συμφωνία που περιλαμβάνει «ανταλλαγή εδαφών» και παρότρυνε τον Ζελένσκι να την αποδεχθεί. Την Κυριακή, ο Ουκρανός πρόεδρος επανέλαβε πως δεν πρόκειται να αποδεχθεί παραχώρηση εδαφών ή ανταλλαγές.
«Εφόσον το εδαφικό ζήτημα είναι τόσο κρίσιμο, θα πρέπει να συζητηθεί μόνο μεταξύ των ηγετών της Ουκρανίας και της Ρωσίας, παρουσία των ΗΠΑ», δήλωσε ο Ζελένσκι. «Μέχρι στιγμής, η Ρωσία δεν δείχνει καμία διάθεση για τριμερή συνάντηση», επισήμανε.
Η άρνηση παραχώρησης εδαφών εκφράζει τη βούληση της πλειονότητας των Ουκρανών, αν και η στήριξη στον Ζελένσκι έχει αρχίσει να φθίνει λόγω των αποτυχιών των αντεπιθέσεων και του αυξανόμενου αριθμού θυμάτων. Υπάρχουν φόβοι πως οποιαδήποτε περαιτέρω υποχώρηση θα οδηγήσει σε μελλοντικές ρωσικές επιθέσεις.
Οι συνομιλίες στην Ουάσινγκτον είναι κρίσιμες και για το εσωτερικό πολιτικό μέτωπο του Ζελένσκι. Στα τέλη Ιουλίου αντιμετώπισε την πρώτη σοβαρή πολιτική κρίση από την έναρξη της εισβολής, όταν χιλιάδες βγήκαν στους δρόμους αντιδρώντας στην αποδυνάμωση των ανεξάρτητων αρχών κατά της διαφθοράς. Ο Ζελένσκι υποχώρησε και αποκατέστησε την ανεξαρτησία των συγκεκριμένων υπηρεσιών.
Η θέση του στις συνομιλίες περιπλέκεται από τις διαφωνίες μεταξύ ΗΠΑ, Ουκρανίας και Ευρωπαίων συμμάχων. Ο Τραμπ πιστεύει ότι η Ρωσία μπορεί να καταλάβει ολόκληρη την Ουκρανία παρότι μέχρι στιγμής το Κρεμλίνο έχει καταφέρει να ελέγξει λιγότερο από το 20% της ουκρανικής επικράτειας, με πάνω από 1 εκατομμύριο νεκρούς. Οι Ευρωπαίοι ανησυχούν ότι ενδεχόμενη συμφωνία υπό ευνοϊκούς όρους για τη Μόσχα θα ενθαρρύνει τον Πούτιν να επεκτείνει την επιθετικότητά του.
«Είναι σημαντικό οι ΗΠΑ να συνεργαστούν με την Ευρώπη για την παροχή εγγυήσεων ασφαλείας στην Ουκρανία», δήλωσε ο Ζελένσκι την Κυριακή. «Αλλά δεν υπάρχουν λεπτομέρειες για το πώς θα λειτουργήσει, ποιος θα είναι ο ρόλος της Αμερικής, ποιος της Ευρώπης, τι μπορεί να κάνει η ΕΕ. Αυτή είναι η βασική μας αποστολή», ανέφερε.
