Σχεδόν ένα τέταρτο όλων των μαθητών γυμνασίου στις ΗΠΑ καπνίζουν, σύμφωνα με τα Αμερικανικά Κέντρα για τον Ελεγχο και την Πρόληψη των Ασθενειών (CDC).
Από αυτούς, σχεδόν το ένα τρίτο θα συνεχίσουν να καπνίζουν και θα πεθάνουν πρόωρα από κάποια ασθένεια που συνδέεται με το κάπνισμα.
Παρότι οι διαφημίσεις τσιγάρων έχουν συνδεθεί με το κάπνισμα στην εφηβεία και στο παρελθόν, η μελέτη, η οποία δημοσιεύτηκε στην επιστημονική επιθεώρηση Pediatrics, δείχνει ότι οι διαφημίσεις τσιγάρων έχουν επίδραση ακόμα κι όταν οι υπόλοιπες διαφημίσεις δεν έχουν.
Υπήρχαν εικασίες ότι παλαιότερες μελέτες είχαν απλώς εντοπίσει πως οι έφηβοι επηρεάζονται με διάφορους τρόπους, μεταξύ των οποίων και η διαφήμιση εν γένει, εξηγεί ο Τζέιμς Σάρτζεντ της Ιατρικής Σχολής του Ντάρτμαουθ, στο Ανόβερο του Νιού Χάμσαϊρ, ο οποίος συμμετείχε στην έρευνα μαζί με γερμανούς συναδέλφους του.
“Αυτή η έρευνα δείχνει ότι είναι οι συγκεκριμένες εικόνες από τις διαφημίσεις τσιγάρων που προτρέπουν στο κάπνισμα και όχι το στοιχείο του χαρακτήρα”, δήλωσε στο Reuters Health.
Ο Σάρτζεντ και οι συνεργάτες του βασίστηκαν σε δείγμα 2.100 εφήβων, ηλικίας 10 με 17, οι οποίοι δεν είχαν ποτέ καπνίσει, και στους οποίους έδειξε διαφημίσεις εξωτερικών χώρων για έξι διαφορετικές μάρκες τσιγάρων και οκτώ άλλα αντίστοιχα προϊόντα, από τα οποία είχε αφαιρεθεί η μάρκα.
Στη συνέχεια, ρωτούσε τον κάθε έφηβο πόσο συχνά είχε δει την κάθε εικόνα και αν μπορούσε να αναγνωρίσει την μάρκα των τσιγάρων.
Για τους επόμενους εννέα μήνες περίπου το 13% των εφήβων ξεκίνησαν το κάπνισμα.
Οπως εξήγησε ο Σάρτζεντ οι έφηβοι είναι ιδιαίτερα ευάλωτοι γιατί στην ηλικία αυτή είναι που θέλουν πολύ να αναπτύξουν διαφορετική ταυτότητα από εκείνη των γονιών τους.
“Αυτό το κάνουν δοκιμάζοντας πράγματα που βλέπουν ότι κάνουν οι άλλοι, σαν να δοκιμάζουν ρούχα σε κατάστημα. Δοκιμάζουν το κάπνισμα, εν μέρει εξαιτίας του τι θεωρούν ότι είναι οι άλλοι καπνιστές και εν μέρει εξαιτίας του τι νομίζουν ότι θα γίνουν οι ίδιοι”, λέει ο ίδιος.
“Για παράδειγμα, ένας νεαρός μπορεί να ξεκινήσει να καπνίζει για να δείχνει πιο αρρενωπός- όπως ο άνδρας στη διαφήμιση του Marlboro.”
Οι διαφημίσεις τσιγάρων μπορούν άμεσα ή με δεξιοτεχνία να εμφανίσουν ότι το κάπνισμα συνδέεται με την ερωτική ελκυστικότητα, την ανεξαρτησία ή, για τα κορίτσια, την αδυναμία.
Στις ΗΠΑ απαγορεύονται οι διαφημίσεις τσιγάρων στον δρόμο, στις τηλεοράσεις και τα ραδιόφωνα, και σπανίως εμφανίζονται πλέον σε περιοδικά.
Ωστόσο, τόσο οι ΗΠΑ όσο και η Γερμανία είναι ακόμα πίσω σε σχέση με χώρες όπως η Ιταλία και η Νέα Ζηλανδία, οι οποίες έχουν επιβάλει καθολικές απαγορεύσεις στις διαφημίσεις τσιγάρων.
Οι ερευνητές υποστηρίζουν ότι όταν οι έφηβοι απέχουν από το κάπνισμα, δύσκολα θα το ξεκινήσουν αργότερα στη ζωή τους.
Αλλά σχεδόν το 30% των εφήβων καπνιστών θα συνεχίζουν να καπνίζουν και θα πεθάνουν πρόωρα από ασθένεια που συνδέεται με το κάπνισμα, σύμφωνα με το CDC.
“Υπο αυτή την έννοια, το κάπνισμα προκαλεί περισσότερους θανάτους απ΄ ό,τι το αλκοόλ, η παχυσαρκία και η χρήση ναρκωτικών μαζί”, είπε ο Σάρτζεντ.
“Οι διαφημίσεις με φωτογραφίες που προωθούν το κάπνισμα είναι μία από τις αιτίες έναρξής του κι αυτός είναι ο λόγος που επιβάλλονται τα ρυθμιστικά μέτρα”.
