Μπορεί ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ να εμφανίζεται πεπεισμένος ότι ο τερματισμός του πολέμου στην Ουκρανία είναι πιο κοντά από ποτέ δηλώνοντας ότι τόσο το Κίεβο όσο και η Μόσχα θέλουν να σταματήσουν τις εχθροπραξίες, όμως οι Ευρωπαίοι ηγέτες εξακολουθούν να μην πιστεύουν ότι ο Βλαντίμιρ Πούτιν θέλει πραγματικά κάτι τέτοιο.
Όπως τονίζει σε ανάλυσή του το Politico, σχολιάζοντας τις ραγδαίες εξελίξεις στο διπλωματικό πεδίο για τον πόλεμο στην Ουκρανία, μετά το τετ α τετ του Ντόναλντ Τραμπ με τον Βλαντίμιρ Πούτιν στην Αλάσκα την περασμένη Παρασκευή (15.8.25) αλλά και τις συναντήσεις του Αμερικανού προέδρου στον Λευκό Οίκο με τον Ουκρανό πρόεδρο Βολοντίμιρ Ζελένσκι και τους ηγέτες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, του ΝΑΤΟ, της Γαλλίας, της Γερμανίας, της Μεγάλης Βρετανίας, της Ιταλίας και της Φινλανδίας, οι Ευρωπαίοι δεν πιστεύουν ότι ο Ρώσος πρόεδρος είναι ειλικρινής όσον αφορά μια ειρηνευτική συμφωνία.
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Γι’ αυτό η στατηγική τους, σύμφωνα με το δημοσίευμα, είναι να ευχαριστούν και να επαινούν τον Τραμπ μέχρι να καταλήξει και εκείνος στο ίδιο συμπέρασμα και να συνειδητοποιήσει ότι θα πρέπει να υιοθετήσει σκληρότερη στάση απέναντι στον Ρώσο πρόεδρο.
Σύμφωνα με το Politico, η ευρωπαϊκή πλευρά θεωρεί ότι αυτή είναι μια προσέγγιση που ωφελεί και τις δύο πλευρές. Θα χαρούν να διαψευστούν αν ο πρόεδρος των ΗΠΑ καταφέρει να διαπραγματευτεί το τέλος του πολέμου στην Ουκρανία με ουσιαστικές εγγυήσεις ασφάλειας, αλλά ο πρωταρχικός στόχος είναι να αποκαλυφθεί η μπλόφα του Ρώσου ηγέτη και να ασκηθεί πίεση για πιο σκληρές κυρώσεις.
Ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν, ο οποίος είναι αλήθεια πως κατέβαλε τις μεγαλύτερες προσπάθειες για να αποτρέψει τον πόλεμο στην Ουκρανία μέσω διπλωματικών επαφών με τον Πούτιν, είναι πλέον ο πιο ειλικρινής δηλώνοντας ότι ο Ρώσος πρόεδρος δεν είναι σοβαρός όσον αφορά την ειρήνη και εξακολουθεί να είναι προσηλωμένος στον στόχο του να καταστρέψει μια ανεξάρτητη, δημοκρατική Ουκρανία.
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
«Πιστεύω ότι ο πρόεδρος Πούτιν θέλει την ειρήνη; Η απάντηση είναι όχι. Αν θέλετε να σας πω την ειλικρινή μου γνώμη: όχι. Πιστεύω ότι ο πρόεδρος Τραμπ θέλει την ειρήνη; Ναι», δήλωσε ο Μακρόν πριν αναχωρήσει για την Ουάσινγκτον, όπου συμμετείχε στις συνομιλίες τη Δευτέρα.
«Δεν πιστεύω ότι ο πρόεδρος Πούτιν θέλει την ειρήνη. Πιστεύω ότι θέλει την παράδοση της Ουκρανίας. Αυτό είναι που έχει προτείνει». Πράγματι, αντί να προσφέρει οποιεσδήποτε παραχωρήσεις για μια ειρηνευτική συμφωνία, ο Πούτιν απλώς απαιτεί περισσότερα εδάφη από το Κίεβο, συμπεριλαμβανομένων βασικών ουκρανικών αμυντικών γραμμών που θα του επέτρεπαν να εισβάλει βαθύτερα στη χώρα. Επίσης, απορρίπτει κατηγορηματικά την παρουσία δυνάμεων του ΝΑΤΟ για τη διασφάλιση της ασφάλειας της χώρας μετά τον πόλεμο μια κρίσιμη προϋπόθεση για το Κίεβο.
Με τις προετοιμασίες για μια πιθανή σύνοδο κορυφής μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας σε εξέλιξη, ηγέτες από όλη την Ευρώπη πραγματοποίησαν μια σειρά έκτακτων συνομιλιών την Τρίτη για να αξιολογήσουν την αντίδρασή τους και να μοιραστούν πληροφορίες από τις συζητήσεις που έλαβαν χώρα στο Λευκό Οίκο την προηγούμενη μέρα.
Σύμφωνα με πέντε διπλωμάτες, στους οποίους παραχωρήθηκε ανωνυμία για να ρίξουν φως στις ευαίσθητες συνομιλίες, οι πρόεδροι, οι πρωθυπουργοί και οι πρέσβεις εξέφρασαν βαθιά σκεπτικισμό ως προς το ενδεχόμενο το Κρεμλίνο να διαπραγματευτεί με καλή πίστη, αλλά ήταν αισιόδοξοι ότι η Ουάσιγκτον θα τιμωρούσε τη Ρωσία αν ο Πούτιν αποδειχθεί το μεγαλύτερο εμπόδιο για την ειρήνη.
«Είναι σαφές ότι αν καταλήξουμε σε μια κατάσταση όπου ο Πούτιν αποδείξει ότι δεν θέλει να τερματίσει τον πόλεμο, αυτό θα αναγκάσει τον Τραμπ να δράσει και θα ενισχύσει τα επιχειρήματα υπέρ των κυρώσεων», δήλωσε διπλωμάτης από χώρα που εκπροσωπήθηκε σε εικονική συνεδρίαση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου την Τρίτη.
Οι Ευρωπαίοι θεωρούν ότι η πίεση των αμερικανικών κυρώσεων είναι ζωτικής σημασίας για τη διπλωματική διαδικασία, και πολλοί υποστηρίζουν ότι ο Πούτιν αναγκάστηκε να συναντηθεί με τον Τραμπ στην Αλάσκα μόνο αφού η Ουάσιγκτον επέβαλε υψηλούς δασμούς στην Ινδία για την αγορά του οικονομικού αγγείου της Ρωσίας: το πετρέλαιο. Το δραματικό επόμενο βήμα θα ήταν η κλιμάκωση παρόμοιων κυρώσεων για να «στραγγαλιστεί» το εξαιρετικά σημαντικό εμπόριο της Ρωσίας με την Κίνα.
Ένας δεύτερος διπλωμάτης επιβεβαίωσε ότι οι σύμμαχοι ήταν πρόθυμοι να υποστηρίξουν την αμερικανική πρωτοβουλία για την επίτευξη εκεχειρίας, όχι επειδή πίστευαν απαραίτητα ότι θα πετύχει, αλλά «επειδή θα αποτελέσει μια σαφή δοκιμασία των προθέσεων της Ρωσίας».
Ένας τρίτος είπε ότι οι εγγυήσεις ασφάλειας που εκπονούνται θα βοηθήσουν την Ουκρανία να «διαπραγματευτεί από θέση ισχύος», ενώ οι κυρώσεις θα εξασφαλίσουν ότι «έχουμε επιρροή στον Πούτιν».
Ηγέτες όπως η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, ο γενικός γραμματέας του ΝΑΤΟ Μαρκ Ρούτε, ο Εμανουέλ Μακρόν, ο Βρετανός Κίρ Σταρμερ και η Ιταλίδα Τζόρτζια Μελόνι ταξίδεψαν τη Δευτέρα στην Ουάσινγκτον για να υποστηρίξουν τον πρόεδρο της Ουκρανίας Βολοντίμιρ Ζελένσκι σε μια συνάντηση με τον Τραμπ. Αυτό συνέβη λίγες μέρες μετά την υποδοχή του Πούτιν από τον Αμερικανό ηγέτη για συνομιλίες στην Αλάσκα και την δήλωση ότι έχει σημειωθεί πρόοδος σε «πολλά σημεία».
«Αυτή είναι μια συνεχής πρακτική διαχείρισης του Τραμπ για όλους συμπεριλαμβανομένου και του Πούτιν, παρεμπιπτόντως», δήλωσε η Φιόνα Χιλ, πρώην σύμβουλος του Ρεπουμπλικάνου κατά την πρώτη προεδρική θητεία του και τώρα ανώτερη ερευνήτρια στο Brookings Institution, στο «Politico».
«Αλλά νομίζω ότι έκαναν όσο καλή δουλειά θα μπορούσε να περιμένει κανείς τη Δευτέρα».
Σύμφωνα με την ίδια, το καλύτερο που θα μπορούσε να ελπίζει κανείς από τη σύνοδο κορυφής στην Αλάσκα ήταν «κάτι με το οποίο θα μπορούσαν να εργαστούν και φαίνεται ότι υπήρχε κάτι, παρόλο που η εικόνα ήταν τρομερή».
Οι δυτικοί εταίροι έχουν επαινέσει τον Τραμπ -ευχαριστώντας τον για τη διοργάνωση των συνομιλιών- και εξέφρασαν ειλικρινή ανακούφιση αφού φάνηκε να δίνει ουσιαστικές διαβεβαιώσεις ότι η χώρα θα διαδραματίσει ρόλο στις εγγυήσεις ασφάλειας για την Ουκρανία ως μέρος μιας ειρηνευτικής συμφωνίας.
Ωστόσο, πίσω από κλειστές πόρτες, επικεντρώνονται περισσότερο στο να πιέσουν για νέες σκληρές οικονομικές κυρώσεις εάν και όταν η Μόσχα αρνηθεί να τερματίσει την εισβολή της. «Όλοι κάνουν τα απαραίτητα βήματα», είπε ένας τέταρτος διπλωμάτης της ΕΕ. «Αλλά δεν ξέρουμε ποιο είναι το τελικό σχέδιο του Πούτιν. Τι θα παρακινήσει τον Πούτιν να κάνει παραχωρήσεις; Δεν ξέρω».
Η πίεση για ειρηνευτικές συνομιλίες αποτελεί πρόβλημα για τον Ρώσο ηγέτη
Η απάντηση του Κρεμλίνου στον επόμενο γύρο διπλωματικών συνομιλιών ήταν αόριστη. Προσπαθώντας να κερδίσει χρόνο, ο Ρώσος υπουργός Εξωτερικών Σεργκέι Λαβρόφ δήλωσε ότι η Μόσχα δεν απορρίπτει τις συνομιλίες με την Ουκρανία, αλλά επέμεινε ότι οποιαδήποτε σύνοδος κορυφής θα πρέπει να προετοιμαστεί «βήμα προς βήμα, σταδιακά, ξεκινώντας από το επίπεδο των εμπειρογνωμόνων και προχωρώντας στη συνέχεια σε όλα τα απαραίτητα στάδια».
Ο Πούτιν πρότεινε μάλιστα, χωρίς να βοηθάει ιδιαίτερα, μια σύνοδο κορυφής στη Ρωσία, μια ιδέα που απορρίφθηκε αμέσως. Ένας Γερμανός αξιωματούχος δήλωσε ότι αυτή η αμφιταλάντευση αποτελεί ουσιαστική δοκιμασία για τη σοβαρότητα της Ρωσίας.
«Η Ρωσία συμφώνησε να φιλοξενήσει ή να συμμετάσχει σε μια διμερή σύνοδο κορυφής με τον Ζελένσκι. Εν τω μεταξύ, από τα (μέσα ενημέρωσης) καταλαβαίνω… ότι η ρωσική πλευρά έχει τώρα διαφορετική ερμηνεία», δήλωσε ο αξιωματούχος.
Από την ευρωπαϊκή πλευρά, η διπλωματία κινείται τώρα με γοργούς ρυθμούς. Η ΕΕ πραγματοποίησε έκτακτη συνάντηση πρεσβευτών την Τρίτη πριν από την τηλεφωνική συνδιάσκεψη των ηγετών και μια ξεχωριστή τηλεδιάσκεψη με την άτυπη «συμμαχία των προθύμων», η οποία περιλαμβάνει χώρες εκτός ΕΕ, όπως η Τουρκία και ο Καναδάς. Αυτό συμβαίνει ακριβώς την εβδομάδα που αναμένεται να πραγματοποιηθεί συνάντηση στρατιωτικών αρχηγών στην Ουάσινγκτον για να συζητήσουν συγκεκριμένες εγγυήσεις ασφάλειας για την Ουκρανία. Οι υπουργοί Άμυνας και Εξωτερικών Υποθέσεων της ΕΕ θα συναντηθούν επίσης ανεπίσημα την επόμενη εβδομάδα, καθώς αυξάνονται οι προσδοκίες ότι μια συγκεκριμένη πρόταση ειρήνης θα είναι έτοιμη να παρουσιαστεί στον Ζελένσκι και τον Πούτιν μέσα σε περίπου μια εβδομάδα.
Ο Τραμπ έχει υπαινιχθεί ότι η αμερικανική αεροπορική δύναμη θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί στην Ουκρανία, ενώ οι ευρωπαϊκές χώρες θα μπορούσαν να αναπτύξουν στρατεύματα για την προστασία της χώρας, όλα αποτελέσματα που θα έρχονταν σε αντίθεση με τις φιλοδοξίες της Ρωσίας να καταλάβει περισσότερα εδάφη. Ωστόσο, ενώ οι δυτικές χώρες είναι όλο και πιο σίγουρες ότι μπορούν να συνεργαστούν με τον Τραμπ και να διατηρήσουν ένα ενωμένο μέτωπο, έχουν επίσης αναγκαστεί να προσαρμόσουν τα όρια τους για να τον ικανοποιήσουν.
Μετά τις συνομιλίες στην Ουάσινγκτον, η ΕΕ φάνηκε να χαλαρώνει τη Δευτέρα την απαίτησή της να αποδεχτεί η Ρωσία κατάπαυση του πυρός πριν από την έναρξη των διαπραγματεύσεων. «Υπήρχε κάποια ελπίδα ότι ο Τραμπ θα μπορούσε να αλλάξει γνώμη σχετικά με το ζήτημα της κατάπαυσης του πυρός. Αυτό δεν συνέβη», δήλωσε ένας πέμπτος διπλωμάτης, εκφράζοντας την ανησυχία του για τη διαφορά στις θέσεις. «Ωστόσο, συνολικά ήταν ένα καλό βήμα προς την ειρήνη».
Το πιο σημαντικό, ωστόσο, είναι ότι ακόμη και ο ίδιος ο Τραμπ αναγνωρίζει πλέον δημοσίως ότι ο Πούτιν ενδέχεται να μην διαπραγματεύεται με καλή πίστη.
«Θα μάθουμε για τον πρόεδρο Πούτιν τις επόμενες δύο εβδομάδες… Είναι πιθανό να μην θέλει να κάνει συμφωνία», δήλωσε ο πρόεδρος των ΗΠΑ στο Fox News. «Ελπίζω ο πρόεδρος Πούτιν να είναι καλός, και αν δεν είναι, θα είναι μια δύσκολη κατάσταση».
