Βαρύ πλήγμα για το Βελιγράδι: η Σερβία ανακοίνωσε την Τρίτη (02.12.2025) την παύση λειτουργίας του διυλιστηρίου στο Πάντσεβο, μετά την άρνηση των ΗΠΑ να εγκρίνουν ειδική άδεια που θα επέτρεπε στη NIS να συνεχίσει τις εισαγωγές πρώτης ύλης.
Η εταιρία βρίσκεται από τον Οκτώβριο υπό κυρώσεις από τις ΗΠΑ λόγω της μετοχικής της σύνθεσης: το 51,16% ανήκει στη Gazprom Neft, θυγατρική της Gazprom στη Ρωσία, η οποία κατηγορείται ότι χρηματοδοτεί την πολεμική επιχείρηση στην Ουκρανία.
Σε έκτακτη συνέντευξη Τύπου, ο Σέρβος πρόεδρος Αλεξάνταρ Βούτσιτς εξέφρασε την «απογοήτευσή» του, τονίζοντας ότι το Βελιγράδι «προσδοκούσε μια θετική απόφαση».
Ο σέρβος πρόεδρος επιβεβαίωσε ότι η κυβέρνηση έδωσε το πράσινο φως για την άμεση διακοπή λειτουργίας του διυλιστηρίου. Διαβεβαίωσε επίσης ότι τα αποθέματα καυσίμων «όλων των ειδών» επαρκούν για την κάλυψη της ζήτησης έως τα τέλη Ιανουαρίου 2026. Ωστόσο, οι οδηγοί θα χρειαστεί να προμηθεύονται καύσιμα από πρατήρια άλλων εταιριών, καθώς η NIS ελέγχει το 47% της λιανικής αγοράς.
Ο Βούτσιτς υπογράμμισε και την ανάγκη να πληρωθούν άμεσα οι εργαζόμενοι και οι προμηθευτές, πριν οι σερβικές τράπεζες διακόψουν επίσης τη συνεργασία τους με την εταιρία – οι ξένες τράπεζες που δραστηριοποιούνται στη Σερβία έχουν ήδη αποχωρήσει από τις αρχές Οκτωβρίου, όταν τέθηκαν σε ισχύ οι αμερικανικές κυρώσεις.
Η απόφαση αναζωπυρώνει και τις αντιδράσεις της αντιπολίτευσης, η οποία κατηγορεί την κυβέρνηση ότι θυσιάζει την ενεργειακή ασφάλεια της χώρας για να συντηρεί τις σχέσεις της με τη Μόσχα. Πολλά κόμματα, από τη μετριοπαθή δεξιά έως την ευρωπαϊκή κεντροαριστερά, ζητούν αναγκαστική κρατικοποίηση της NIS – πρόταση που ο Βούτσιτς απορρίπτει προς το παρόν, κάνοντας λόγο για «κομμουνιστικές πρακτικές».
Η Σερβία παραμένει η μόνη υπό ένταξη χώρα στην Ευρωπαϊκή Ένωση που εξακολουθεί να μην έχει επιβάλει κυρώσεις κατά της Ρωσίας μετά την εισβολή στην Ουκρανία.
