Προϋπολογισμό ύψους περίπου 2 τρισ. Ευρώ πρότεινε η Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ) για την επόμενη επταετία, καθώς επιδιώκει να αντιμετωπίσει μια σειρά προκλήσεων, από τον αυξανόμενο παγκόσμιο οικονομικό ανταγωνισμό έως τις αυξημένες απαιτήσεις στον τομέα της άμυνας.
Το σχέδιο προϋπολογισμού της ΕΕ, το οποίο θα τεθεί σε εφαρμογή από το 2028, συμφωνήθηκε μετά από έντονες διαπραγματεύσεις που συνεχίστηκαν μέχρι αργά το βράδυ της Τρίτης (15.07.2025) και ξανάρχισαν το πρωί της Τετάρτης (16.07.2025), σύμφωνα με πηγές του Bloomberg.
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Το ποσό των 1,98 τρισ. ευρώ αντιπροσωπεύει σημαντική αύξηση σε σχέση με τα 1,2 τρισ. ευρώ που αντιστοιχούν στο 1% του ΑΕΠ της ΕΕ, που διατέθηκαν στον προϋπολογισμό κατά τον τελευταίο δημοσιονομικό κύκλο, μεταξύ 2021 και 2027. Το τεράστιο ποσό του προϋπολογισμού είναι πιθανό να συναντήσει αντίσταση από ορισμένα κράτη μέλη της ΕΕ που ήδη αντιμετωπίζουν δημοσιονομικά προβλήματα και τα οποία θα είναι υπεύθυνα για τη χρηματοδότηση του μεγαλύτερου μέρους του πακέτου μέσω εθνικών συνεισφορών.
Στο σχέδιο περιλαμβάνεται ένα ταμείο ανταγωνιστικότητας, ευημερίας και ασφάλειας ύψους 589,6 δισ. ευρώ, εκ των οποίων 450,5 δισ. ευρώ προορίζονται για ένα ταμείο ανταγωνιστικότητας της ΕΕ, σύμφωνα με τις ίδιες πηγές.
H γεωργία, που αποτελεί από καιρό έναν από τους ακρογωνιαίους λίθους του προϋπολογισμού της ΕΕ, θα λάβει και πάλι ένα μεγάλο μέρος της χρηματοδότησης, με 293,7 δισεκατομμύρια ευρώ να προτείνονται για την κοινή γεωργική πολιτική της Ένωσης.
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Η πρόταση της Τετάρτης σηματοδοτεί την έναρξη μιας επίπονης διαδικασίας, στην οποία θα συμμετάσχουν το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, που εκπροσωπούν τα κράτη μέλη. Οι ηγέτες της ΕΕ πρέπει να δώσουν την ομόφωνη υποστήριξή τους. Ο προϋπολογισμός, γνωστός ως πολυετές δημοσιονομικό πλαίσιο, πρέπει να συμφωνηθεί έως το τέλος του 2027.
Ο Επίτροπος της ΕΕ Michael McGrath δήλωσε στο Bloomberg Radio την Τετάρτη το πρωί ότι ο προϋπολογισμός καταρτίζεται «υπό δύσκολες συνθήκες», συμπεριλαμβανομένης της απαίτησης να αρχίσει η αποπληρωμή του χρέους της ΕΕ για την πανδημία Covid το 2028, το οποίο θα μπορούσε να φθάσει τα 25 δισεκατομμύρια ευρώ ετησίως.
«Μας περιμένουν δύο χρόνια σκληρών διαπραγματεύσεων», είπε. «Ωστόσο, σήμερα είναι μια σημαντική μέρα».
Οι συζητήσεις για τον προϋπολογισμό της ΕΕ είναι από καιρό αμφιλεγόμενες, καθώς η ΕΕ αντιμετωπίζει ανταγωνιστικές απαιτήσεις από τον τομέα της γεωργίας έως την περιφερειακή χρηματοδότηση για τα φτωχότερα κράτη μέλη.
Η φετινή πρόταση, η οποία θα καθορίσει τις προτεραιότητες των δαπανών της Ένωσης μεταξύ 2028 και 2034, είναι ακόμη πιο ευαίσθητη, δεδομένου του στόχου της ΕΕ να ενισχύσει τις αμυντικές της δυνατότητες και να βελτιώσει την ανταγωνιστικότητά της, καθώς αντιμετωπίζει οικονομικές απειλές από τις ΗΠΑ και αυξανόμενο ανταγωνισμό από την Κίνα. Σε έκθεση του πρώην προέδρου της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας Μάριο Ντράγκι πέρυσι προειδοποιούσε ότι η ΕΕ αντιμετωπίζει επενδυτικό κενό ύψους 800 δισ. ευρώ ετησίως.
Ο τρέχων μακροπρόθεσμος προϋπολογισμός υποστηρίζει περίπου 50 ταμεία της ΕΕ, από την έρευνα έως τα ενεργειακά έργα. Χρηματοδοτείται κυρίως από εισφορές των κρατών μελών, με τις πλουσιότερες οικονομίες να είναι καθαροί συνεισφέροντες στο κοινό ταμείο.