Οι προτεινόμενες κυρώσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την απαγόρευση του ρωσικού υγροποιημένου φυσικού αερίου μέχρι το τέλος του επόμενου έτους είναι το σημάδι ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ) είναι αποφασισμένη να επιταχύνει την έξοδό της από την ενεργειακή εξάρτηση από τη Ρωσία, σύμφωνα με τον επικεφαλής ενέργειας της ένωσης.
Συγκεκριμένα, η ΕΕ λαμβάνει περίπου το 15% των προμηθειών της σε ΥΦΑ από τη Μόσχα, καθιστώντας τη Ρωσία τον δεύτερο μεγαλύτερο προμηθευτή καυσίμων στην Ευρώπη μετά τις ΗΠΑ, με τον μηνιαίο λογαριασμό για αυτές τις εισαγωγές να κυμαίνεται μεταξύ 500 εκατομμυρίων ευρώ (588 εκατομμύρια δολάρια) και 700 εκατομμυρίων ευρώ. Μετά από συνομιλίες με την κυβέρνηση Τραμπ, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρότεινε την Παρασκευή (19.9.25) την πλήρη απαγόρευση αυτών των εισαγωγών από την 1η Ιανουαρίου 2027, στο πλαίσιο του 19ου πακέτου κυρώσεων κατά της Ρωσίας.
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
«Ελπίζω ακράδαντα ότι τα κράτη μέλη φυσικά θα το υποστηρίξουν αυτό. Πρέπει να πούμε στη Ρωσία ότι αυτό δεν μπορεί πλέον να σταθεί, δεν θα σας αφήσουμε πλέον να χρησιμοποιήσετε την ενέργεια ως όπλο εναντίον μας, δεν θα σας αφήσουμε πλέον να εκβιάζετε τις χώρες μας με ενέργεια», δήλωσε ο Επίτροπος Ενέργειας της ΕΕ, Νταν Γιόργκενσεν, στην τηλεόραση του Bloomberg.
Η πρόταση σηματοδοτεί μια σημαντική μετατόπιση από την ΕΕ, η οποία μέχρι στιγμής έχει αποφύγει να επιβάλει κυρώσεις, οι οποίες απαιτούν ομοφωνία, στο ρωσικό φυσικό αέριο, φοβούμενη ότι οι ηπειρωτικές χώρες με στενότερες σχέσεις με τη Μόσχα, όπως η Ουγγαρία και η Σλοβακία, θα ασκήσουν βέτο.
Ωστόσο, η πίεση από τις ΗΠΑ, οι πρόσφατες ρωσικές εισβολές με μη επανδρωμένα αεροσκάφη πάνω από την Πολωνία και η επίθεση σε γραφείο αντιπροσωπείας της ΕΕ στο Κίεβο έχουν αλλάξει την κατάσταση. Οι μεταβολές στις αγορές ενέργειας ενδέχεται επίσης να έχουν αλλάξει τον υπολογισμό – η παγκόσμια αγορά φυσικού αερίου αναμένεται να αρχίσει να μετατρέπεται σε πλεόνασμα το δεύτερο εξάμηνο του επόμενου έτους, μειώνοντας τον κίνδυνο η σταδιακή κατάργηση του ρωσικού φυσικού αερίου να ασκήσει πίεση στις ευρωπαϊκές προμήθειες και να οδηγήσει σε απότομες αυξήσεις των τιμών.
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Οι κυρώσεις έρχονται παράλληλα με τα μακροπρόθεσμα σχέδια της ΕΕ για την εξάλειψη των εισαγωγών από τη Ρωσία, τον πρώην κορυφαίο προμηθευτή φυσικού αερίου της Ένωσης. Στο πλαίσιο της λεγόμενης πρωτοβουλίας RePowerEU που αποκαλύφθηκε νωρίτερα φέτος, η επιτροπή πρότεινε ένα εμπορικό μέτρο για τη σταδιακή κατάργηση του φυσικού αερίου από τη Μόσχα έως το τέλος του 2027, προκειμένου να διασφαλιστεί ο εφοδιασμός της Ένωσης.
Οι νέες κυρώσεις ουσιαστικά επισπεύδουν την απαγόρευση του LNG κατά ένα έτος, με την επιφύλαξη ότι θα μπορούσαν να αρθούν όταν τελειώσει ο πόλεμος. Ωστόσο, οι εργασίες για το μακροπρόθεσμο σχέδιο RePowerEU θα συνεχιστούν, διασφαλίζοντας ότι οι προμήθειες από τη Ρωσία δεν θα επιστρέψουν, δήλωσε ο Γιόργκενσεν.
«Δεν νομίζω ότι θα πρέπει ποτέ να εισάγουμε ούτε ένα μόριο ενέργειας από τη Ρωσία στο μέλλον», δήλωσε ο Γιόργκενσεν. «Πρέπει σίγουρα να κάνουμε το καθήκον μας στην Ευρώπη και εκτιμούμε ότι και οι ΗΠΑ κάνουν το καθήκον τους».
Ενώ η πρόταση για κυρώσεις χρειάζεται ομόφωνη έγκριση από τα 27 κράτη μέλη της ΕΕ, το μέτρο RePowerEU απαιτεί υποστήριξη με ειδική πλειοψηφία από τις εθνικές κυβερνήσεις στο Συμβούλιο της ΕΕ και υποστήριξη με πλειοψηφία στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Κάθε ένα από τα θεσμικά όργανα συζητά επί του παρόντος το σχέδιο και έχει το δικαίωμα να προτείνει τροποποιήσεις.
Στο κοινοβούλιο, οι διαπραγματευτές επιδιώκουν να επιβάλουν απαγόρευση του φυσικού αερίου μέσω αγωγών -το οποίο δεν αποτελεί στόχο της πρότασης κυρώσεων- ένα χρόνο νωρίτερα.
«Η επιτροπή είναι ακόμη πιο προσεκτική στην απαλλαγή από την εξάρτηση από την ρωσική ενέργεια από ορυκτά καύσιμα», δήλωσε ο Ville Niinisto , μέλος του κοινοβουλίου των Πρασίνων. Αυτό δίνει «μακροπρόθεσμη βεβαιότητα, ώστε οι εταιρείες να γνωρίζουν ότι οι κυρώσεις δεν είναι προσωρινές, δεν θα αρθούν, θα είναι η νομική απαγόρευση που θα τεθεί σε ισχύ νωρίτερα».
Εάν εγκριθούν χωρίς σημαντικές αλλαγές, τα μέτρα θα θέσουν ουσιαστικά τέλος στην κυριαρχία της Ρωσίας στις ευρωπαϊκές αγορές ενέργειας. Η ΕΕ έχει ήδη απαγορεύσει σχεδόν όλες τις εισαγωγές πετρελαίου από τη Μόσχα και οι δύο χώρες που έλαβαν εξαίρεση, η Ουγγαρία και η Σλοβακία, θα πρέπει να παρουσιάσουν σχέδια για το πώς θα τερματίσουν αυτές τις προμήθειες έως το τέλος του 2027.
Οι εισαγωγές άνθρακα από τη Ρωσία σταμάτησαν νωρίτερα φέτος. Ο Γιόργκενσεν δήλωσε επίσης ότι η επιτροπή θα παρουσιάσει προτάσεις για τον τερματισμό της εξάρτησης από τα ρωσικά πυρηνικά καύσιμα «το συντομότερο δυνατό».
Ένας μεγάλος νικητής είναι πιθανό να είναι ο ενεργειακός τομέας των ΗΠΑ, καθώς οι δύο πλευρές υπέγραψαν μια κοινή εμπορική συμφωνία τον Ιούλιο, η οποία υπόσχεται ότι η ΕΕ θα αγοράσει αμερικανικά ορυκτά καύσιμα και πυρηνική ενέργεια αξίας 750 δισεκατομμυρίων δολαρίων τα επόμενα τρία χρόνια. Ο Γιόργκενσεν δήλωσε ότι συζήτησε την περασμένη εβδομάδα με τον υπουργό Ενέργειας των ΗΠΑ, Κρις Ράιτ, το θέμα της διευκόλυνσης των αμερικανικών εταιρειών φυσικού αερίου να πουλήσουν περισσότερο φυσικό αέριο στην Ευρώπη .
