Τη δημιουργία ενός πανευρωπαϊκού χρηματιστηρίου προτείνει ο Γερμανός Καγκελάριος Φρίντριχ Μερτς, με σκοπό να λειτουργήσει ως κοινή αγορά για την εμπορία μετοχών σε ολόκληρη την Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ).
Το κατακερματισμένο τοπίο των ευρωπαϊκών κεφαλαιαγορών θεωρείται εδώ και καιρό εμπόδιο για την ανάπτυξη και την καινοτομία στην ΕΕ των 27 κρατών, όπου οι επενδύσεις υστερούν σημαντικά σε σχέση με τις ΗΠΑ και την Κίνα. Η περιοχή διαθέτει επί του παρόντος δεκάδες πρωτοβάθμια χρηματιστήρια, από το εν μέρει κρατικό Χρηματιστήριο της Βαρσοβίας έως το BME της SIX Group AG στην Ισπανία, σύμφωνα με το Bloomberg.
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Προηγούμενες προσπάθειες για τη στενότερη σύνδεση των ευρωπαϊκών αγορών δεν είχαν επιτυχία. Η πρόταση του Μερτς, ωστόσο, αποτελεί ίσως τη μεγαλύτερη υποστήριξη έως σήμερα για τη δημιουργία ενός «ευρωπαϊκού χρηματιστηρίου», αν και θα αντιμετωπίσει σημαντικά πολιτικά και τεχνικά εμπόδια.
Γιατί χρειάζεται η Ευρώπη ένα ενιαίο χρηματιστήριο;
Η Ευρώπη δυσκολεύεται να ανταγωνιστεί τις ΗΠΑ και την Ασία στους ταχύτερα αναπτυσσόμενους κλάδους, όπως η τεχνητή νοημοσύνη. Οι ευρωπαϊκές εταιρείες, ειδικά στον τεχνολογικό τομέα, αντιμετωπίζουν δυσκολίες στην πρόσβαση σε χρηματοδότηση σε σύγκριση με τους διεθνείς ανταγωνιστές τους.
Ο Μερτς τονίζει ότι οι εταιρείες χρειάζονται «μια ευρεία και βαθιά ευρωπαϊκή κεφαλαιαγορά, ώστε να μπορούν να χρηματοδοτούνται καλύτερα και ταχύτερα». Τα τελευταία χρόνια, πολλές ευρωπαϊκές εταιρείες, όπως η σουηδική Klarna, εισάγουν τις μετοχές τους στις ΗΠΑ, λόγω υψηλότερης ρευστότητας και καλύτερων αποτιμήσεων. Το premium των αμερικανικών μετοχών σε σχέση με τις ευρωπαϊκές υπερβαίνει το 50%, γεγονός που περιορίζει την ικανότητα των ευρωπαϊκών εταιρειών να αντλήσουν κεφάλαια.
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Ένα κοινό ευρωπαϊκό χρηματιστήριο θα μπορούσε να περιορίσει αυτή τη φυγή, προσφέροντας μεγαλύτερη ρευστότητα και ευκολότερη πρόσβαση σε επενδυτές. Παράλληλα, θα μπορούσε να θέσει σε ανταγωνιστική πίεση το Χρηματιστήριο του Λονδίνου, που σήμερα παραμένει η μεγαλύτερη ευρωπαϊκή αγορά με βάση την κεφαλαιοποίηση.
Συγχωνεύσεις χρηματιστηρίων – Η πρόταση του Μερτς
Ο Μερτς δεν έδωσε λεπτομέρειες, αλλά η πρόταση θα μπορούσε να σημαίνει συγχώνευση μεγάλων ευρωπαϊκών χρηματιστηρίων, όπως της Deutsche Boerse (Φρανκφούρτη) και της Euronext (Παρίσι). Η έγκριση τέτοιων συγχωνεύσεων απαιτεί τη σύμφωνη γνώμη μετόχων και ρυθμιστικών αρχών, οι οποίες στο παρελθόν ήταν διστακτικές, απορρίπτοντας συγχωνεύσεις που θεωρήθηκαν μονοπωλιακές.
Οι αντιδράσεις των χρηματιστηρίων ποικίλουν: η Euronext υποστηρίζει την ιδέα, τονίζοντας τα οφέλη από μια ενιαία δεξαμενή ρευστότητας και τεχνολογικής πλατφόρμας, ενώ η Deutsche Boerse επικεντρώνεται στη βελτίωση της ρύθμισης και της διαφάνειας των αγορών. Παρά τις συγχωνεύσεις, η έλλειψη ζήτησης από τους επενδυτές και η πληθώρα εθνικών φορολογικών καθεστώτων παραμένουν σημαντικά εμπόδια.
Οφέλη για την οικονομία της ΕΕ
Μια πιο ενοποιημένη χρηματιστηριακή αγορά θα μπορούσε να διοχετεύσει μέρος των τεράστιων αποταμιεύσεων των Ευρωπαίων σε υψηλότερης απόδοσης επενδύσεις, υποστηρίζοντας την ανάπτυξη, την καινοτομία και την αντιμετώπιση προκλήσεων όπως η κλιματική αλλαγή και οι τεχνολογικές μεταβάσεις. Σύμφωνα με έκθεση του Μάριο Ντράγκι, η ΕΕ χρειάζεται έως και 800 δισ. ευρώ πρόσθετες ετήσιες επενδύσεις για να ανταποκριθεί σε αυτές τις προκλήσεις.
Πολιτικές πρωτοβουλίες της ΕΕ
Η ΕΕ εργάζεται εδώ και μια δεκαετία για την «Ένωση Κεφαλαιαγορών», με στόχο τη διευκόλυνση της ροής χρημάτων μεταξύ των κρατών μελών. Νέες πρωτοβουλίες περιλαμβάνουν την ενίσχυση του οικονομικού αλφαβητισμού των πολιτών, λογαριασμούς επενδύσεων απλούστερους και πιο προσβάσιμους, και τον Νόμο περί Εισαγωγής στο Χρηματιστήριο της ΕΕ, που στοχεύει στην εναρμόνιση των ρυθμίσεων για τις εισηγμένες εταιρείες.
Η ενοποίηση των κεφαλαιαγορών παραμένει σύνθετο εγχείρημα, αλλά αποτελεί κρίσιμο βήμα για την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας και της οικονομικής ανεξαρτησίας της Ευρώπης.
