Επιπλέον δασμό 100% ανακοίνωσε ότι θα επιβάλλει χθες (10.10.2025) στην Κίνα ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ, καθώς και ελέγχους στις εξαγωγές «κάθε είδους κρίσιμου λογισμικού» από την 1η Νοεμβρίου, λίγες ώρες μετά την απειλή του να ακυρώσει την επικείμενη συνάντηση με τον ηγέτη της χώρας, Σι Τζινπίνγκ.
«Μόλις έγινε γνωστό ότι η Κίνα έχει υιοθετήσει μια εξαιρετικά επιθετική στάση στον τομέα του εμπορίου, αποστέλλοντας μια εξαιρετικά εχθρική επιστολή στον κόσμο, στην οποία δηλώνει ότι από την 1η Νοεμβρίου 2025 θα επιβάλει ελέγχους εξαγωγών μεγάλης κλίμακας σε σχεδόν όλα τα προϊόντα που κατασκευάζει, καθώς και σε ορισμένα που δεν κατασκευάζει η ίδια», ανέφερε ο Ντόναλντ Τραμπ σε ανάρτησή του στο Truth Social.
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Η κίνηση αυτή θα αναζωπυρώσει τους φόβους για μια παγκόσμια διαταραχή στο εμπόριο, η οποία θα μπορούσε να οδηγήσει τις δύο μεγαλύτερες οικονομίες του κόσμου σε ουσιαστική διακοπή των σχέσεών τους, και αυξάνει δραματικά τα διακύβευμα για τον Τραμπ και τον Σι, καθώς διαπραγματεύονται εμπορικές συμφωνίες υψηλού κινδύνου.
Ωστόσο, ο Τραμπ αναγνώρισε την Παρασκευή ότι θα μπορούσε να υποχωρήσει από την μαζική αύξηση των δασμών, εάν οι Κινέζοι υπαναχωρήσουν από τις απειλές για περιορισμούς στις σπάνιες γαίες, ενώ δήλωσε ότι εξακολουθεί να υπάρχει πιθανότητα να συναντήσει τον Σι αργότερα αυτό το μήνα.
«Γι’ αυτό έθεσα την προθεσμία στην 1η Νοεμβρίου», δήλωσε ο Τραμπ. «Θα δούμε τι θα συμβεί».
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Οι δασμοί που ανακοίνωσε ο Τραμπ θα αυξήσουν τους εισαγωγικούς φόρους σε πολλά κινεζικά προϊόντα στο 130% από τον επόμενο μήνα. Αυτό θα είναι λίγο κάτω από το επίπεδο του 145% που επιβλήθηκε νωρίτερα φέτος, πριν οι δύο χώρες μειώσουν τους φόρους σε μια εκεχειρία για να προωθήσουν τις εμπορικές συνομιλίες.
Οι αγορές αντέδρασαν αρνητικά μετά την αναφορά του Τραμπ για την κίνηση αυτή χθες Παρασκευή, με τις αμερικανικές μετοχές να υποστούν τη χειρότερη πτώση των τελευταίων έξι μηνών. Ο δείκτης S&P 500 έχασε το εβδομαδιαίο κέρδος του μετά από πτώση 2,7%, την χειρότερη ημέρα από τις 10 Απριλίου. Ο δείκτης Nasdaq 100 υποχώρησε 3,5%. Τα συμβόλαια μελλοντικής εκπλήρωσης της σόγιας στο Σικάγο έπεσαν έως και 1,9%.
Πριν από την προγραμματισμένη σύνοδο κορυφής μεταξύ Σι και Τραμπ, τόσο οι ΗΠΑ όσο και η Κίνα προχώρησαν σε ενέργειες που ενδέχεται να περιορίσουν τη ροή τεχνολογίας και υλικών μεταξύ των χωρών.
Λίγο νωρίτερα χθες έγινε γνωστό ότι η Κίνα επέβαλε νέα λιμενικά τέλη στα αμερικανικά πλοία και επίσης σήμερα ξεκίνησε μια αντιμονοπωλιακή έρευνα για την Qualcomm – μετά από νέες προσπάθειες να περιορίσει τη ροή σπάνιων γαιών που απαιτούνται για την κατασκευή πολλών καταναλωτικών προϊόντων, όπως κινητήρες, ημιαγωγοί και μαχητικά αεροσκάφη.
Η κλιμάκωση των απειλών θα μπορούσε απλώς να είναι ένας τρόπος για το Πεκίνο και την Ουάσιγκτον να αποκτήσουν πλεονέκτημα στις διαπραγματεύσεις. Ορισμένα από τα τελευταία μέτρα που ανακοίνωσε το Πεκίνο επρόκειτο να τεθούν σε ισχύ έως τις 8 Νοεμβρίου, οπότε δεν θα ισχύουν πριν από τις αναμενόμενες συνομιλίες μεταξύ Σι και Τραμπ.
Ωστόσο, οι εταιρείες πρέπει τώρα να προσαρμοστούν στο ταχέως μεταβαλλόμενο εμπορικό περιβάλλον – και στην απειλή του Τραμπ για ακόμη μεγαλύτερη κλιμάκωση.
«Αυτή η αλληλοεπίδραση υποδηλώνει την ευθραυστότητα των διμερών σχέσεων», δήλωσε η Wendy Cutler, πρώην διαπραγματεύτρια εμπορικών συμφωνιών των ΗΠΑ. «Δεν είναι καθόλου βέβαιο ότι θα επικρατήσουν οι πιο ψύχραιμες φωνές, οδηγώντας σε αποκλιμάκωση εγκαίρως» για την προγραμματισμένη συνάντηση των ηγετών.
Στο Οβάλ Γραφείο, ο Τραμπ άφησε να εννοηθεί ότι θα μπορούσε να επιβάλει περιορισμούς στις εξαγωγές αεροσκαφών και ανταλλακτικών αεροσκαφών. Και το Γραφείο του Αμερικανού Εμπορικού Αντιπροσώπου ανακοίνωσε την Παρασκευή ότι θα επιβάλει δασμούς 100% σε ορισμένους γερανούς πλοίου-ακτής και εξοπλισμό χειρισμού φορτίων, μια κίνηση που στοχεύει στον εξοπλισμό λιμένων κινεζικής κατασκευής.
Αυτό ακολουθεί ένα σχέδιο που καταρτίστηκε νωρίτερα φέτος από τον εμπορικό εκπρόσωπο για την επιβολή τελών στα πλοία κινεζικής κατασκευής. Ο USTR δήλωσε επίσης ότι προτείνει ορισμένα είδη εξοπλισμού χειρισμού φορτίων που εισάγονται από την Κίνα να υπόκεινται σε «πρόσθετους δασμούς έως και 150%».
Οι ανακοινώσεις της Παρασκευής έθεσαν υπό αμφισβήτηση όχι μόνο το πρόγραμμα του προγραμματισμένου ταξιδιού του Τραμπ στην Ασία, αλλά και το μέλλον των διαπραγματεύσεων σχετικά με την άρνηση της Κίνας να αγοράσει αμερικανική σόγια, η οποία έχει πλήξει τους αμερικανούς αγρότες. Ο εμπορικός εκπρόσωπος των ΗΠΑ, Τζέιμισον Γκριρ, δήλωσε σε συνέντευξή του στο Fox News χθες Παρασκευή ότι το γραφείο του αναζητά τρόπους για να «βρει μια λύση» για τους Αμερικανούς παραγωγούς.
«Για παράδειγμα, το Βιετνάμ έχει ήδη μειώσει τους δασμούς του στη σόγια. Η Καμπότζη έχει μειώσει τους δασμούς της στη σόγια. Είμαστε σε συνομιλίες με αρκετές άλλες ασιατικές χώρες για να το κάνουμε αυτό», δήλωσε ο Γκριρ. «Συζητάμε επίσης στο Λευκό Οίκο για τις εγχώριες χρήσεις της σόγιας».
Οι σπάνιες γαίες βρίσκονται στο επίκεντρο των εμπορικών εντάσεων μεταξύ Ουάσιγκτον και Πεκίνου. Αφού ο Τραμπ αύξησε τους δασμούς στις κινεζικές εισαγωγές νωρίτερα φέτος, η κινεζική κυβέρνηση αντέδρασε διακόπτοντας τις εξαγωγές ορυκτών προς αμερικανικές εταιρείες. Αξιωματούχοι και από τις δύο πλευρές συμφώνησαν σε εκεχειρία την άνοιξη, στο πλαίσιο της οποίας ο Τραμπ μείωσε τους δασμούς και οι αξιωματούχοι του Σι συμφώνησαν να επαναφέρουν τη ροή των ορυκτών.
Ωστόσο, την Πέμπτη (9.10.2025), η Κίνα απαίτησε από τους εξαγωγείς του εξωτερικού που χρησιμοποιούν ακόμη και ίχνη ορισμένων σπάνιων γαιών να αποκτήσουν άδεια εξαγωγής, σύμφωνα με το Υπουργείο Εμπορίου, επικαλούμενο λόγους εθνικής ασφάλειας. Ορισμένα μηχανήματα και τεχνολογίες για την επεξεργασία σπάνιων γαιών και την κατασκευή μαγνητών θα υπόκεινται επίσης σε ελέγχους, ανέφερε το υπουργείο σε ξεχωριστή ανακοίνωση. Δεν είναι σαφές ποια προϊόντα λογισμικού από τις ΗΠΑ ενδέχεται να επηρεαστούν από την προτεινόμενη απαγόρευση εξαγωγών του Τραμπ.
Οι κινήσεις του Τραμπ σηματοδοτούν μια απότομη αλλαγή στον τόνο ακόμη και από την Πέμπτη, όταν εξέφρασε την αισιοδοξία του ότι θα μπορούσε να πείσει τον Σι να τερματίσει το μορατόριουμ της Κίνας στις αγορές σόγιας από τις ΗΠΑ και είπε για τον Κινέζο ηγέτη: «Έχει πράγματα που θέλει να συζητήσει μαζί μου και εγώ έχω πράγματα που θέλω να συζητήσω μαζί του».
Οι εντάσεις μεταξύ των ΗΠΑ και της Κίνας κυμαίνονται εδώ και μήνες, καθώς οι δύο πλευρές ανταγωνίζονται για να αποκτήσουν πλεονέκτημα σε μια σειρά θεμάτων που βρίσκονται υπό διαπραγμάτευση, όπως οι δασμοί, η καταπολέμηση της διακίνησης φαιντανύλης, η σόγια, οι έλεγχοι των εξαγωγών και η τύχη των δραστηριοτήτων του κινεζικού γίγαντα των κοινωνικών μέσων TikTok στις ΗΠΑ. Η τελευταία εμπορική εκεχειρία μεταξύ των δύο οικονομιών ανέστειλε τους αυξημένους δασμούς των ΗΠΑ στην Κίνα μέχρι τον Νοέμβριο.
«Η σχέση μας με την Κίνα τους τελευταίους έξι μήνες ήταν πολύ καλή, γεγονός που καθιστά αυτή την κίνηση στον τομέα του εμπορίου ακόμη πιο εκπληκτική», δήλωσε ο Τραμπ στην αρχική του ανάρτηση στο Truth Social. «Πάντα ένιωθα ότι περίμεναν την κατάλληλη στιγμή και τώρα, ως συνήθως, αποδείχθηκα σωστός!»
Ο Τραμπ ισχυρίστηκε ότι είχε ακούσει από άλλους παγκόσμιους εμπορικούς εταίρους ότι είχαν λάβει παρόμοιες επιστολές και ήταν «εξαιρετικά θυμωμένοι με αυτή τη μεγάλη εχθρότητα στον τομέα του εμπορίου» από την Κίνα. Εξέφρασε επίσης την ενόχλησή του για το χρονοδιάγραμμα των κινεζικών επιστολών, καθώς σχεδιάζει να επισκεφθεί τη Μέση Ανατολή για να ανακοινώσει μια ειρηνευτική συμφωνία που βοήθησε να επιτευχθεί μεταξύ του Ισραήλ και της Χαμάς.
«Οι κινεζικές επιστολές ήταν ιδιαίτερα ακατάλληλες, δεδομένου ότι αυτή ήταν η μέρα που, μετά από τρεις χιλιάδες χρόνια αναταραχής και συγκρούσεων, επικρατεί ΕΙΡΗΝΗ ΣΤΗ ΜΕΣΗ ΑΝΑΤΟΛΗ», έγραψε ο Τραμπ.