Επιδόματα: Με ανώτατο πλαφόν παροχών και τοπικές κλίμακες το βρετανικό μοντέλο που μελετά η κυβέρνηση

Ανώτατο όριο στο συνολικό ποσό των επιδομάτων (το οποίο δικαιούται κάθε άτομο, κάθε ζευγάρι κλπ) αλλά και διαφοροποίηση των ποσών ανά περιοχή προβλέπει το “μητρώο” κοινωνικών επιδομάτων στη Μεγάλη Βρετανία, το οποίο μελετά το οικονομικό επιτελείο της ελληνικής κυβέρνησης (χωρίς κανείς εκ των στελεχών της να έχει δηλώσει ότι αποδέχεται τις ρήτρες περί πλαφόν και τοπικής διαφοροποίησης) προκειμένου να διαμορφώσει ένα “ενιαίο” ή “κεντρικό μητρώο επιδομάτων” στην Ελλάδα.

Όπως ανέφερε χθες (20.10.24), ο Υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, Κωστής Χατζηδάκης μιλώντας στο ertnews, “θα έρθουμε να κάνουμε ένα κεντρικό μητρώο επιδομάτων όπως είναι στη Μεγάλη Βρετανία, προκειμένου να υπάρχει μια εποπτεία συνολική και για τα επιδόματα του ΟΠΕΚΑ (σ.σ. Ελάχιστο εγγυημένο εισόδημα, επίδομα τέκνων) και για τα επιδόματα του Υπουργείου Εργασίας και για επιδόματα όπως το επίδομα θέρμανσης”.

Και αυτό για “να ξέρουμε ποιος παίρνει τι και γιατί το παίρνει”, συμπλήρωσε ο κος Χατζηδάκης, εξηγώντας πως “δεν υπάρχει (σ.σ. σήμερα στην Ελλάδα) ένα κεντρικό μητρώο με αποτέλεσμα να μην υπάρχει κεντρική εποπτεία”.

Απαντώντας στο ερώτημα αν υπάρχουν άτομα που παίρνουν το επιδόματα, τα οποία δεν δικαιούνται, ο κος Χατζηδάκης ανέφερε χαρακτηριστικά πως “δεν υπάρχει συσχέτιση μεταξύ τους”.

Πως λειτουργεί το κεντρικό Μητρώο Επιδομάτων στη Μεγάλη Βρετανία

Σε έρευνα του newsit.gr σε σχέση με το βρετανικό σύστημα απονομής κοινωνικών επιδομάτων (https://www.gov.uk/browse/benefits), αποκαλύπτεται ένα ιδιαίτερα αναπτυγμένος ηλεκτρονικός ιστότοπος στον οποίο μπορεί κάθε Βρετανός πολίτης να δει συγκεντρωμένα όλα τα υφιστάμενα κοινωνικά επιδόματα, μαζί και τους όρους καταβολής τους.

Συγκεκριμένα, στο πεδίο των επιδομάτων, αναφέρονται οι εξής παροχές:

• Παροχές και οικονομική στήριξη για τις οικογένειες
• Παροχές και οικονομική στήριξη αν φροντίζετε κάποιον
• Παροχές και οικονομική στήριξη αν είστε ανάπηρος ή έχετε πρόβλημα υγείας
• Παροχές και οικονομική στήριξη αν αναζητάτε εργασία
• Παροχές και οικονομική στήριξη αν έχετε χαμηλό εισόδημα
• Παροχές και οικονομική στήριξη σε περίπτωση προσωρινής ανικανότητας για εργασία και Φροντίδα ατόμου

Κάνοντας κλικ κάποιος Βρετανός πολίτης στις “παροχές και οικονομική στήριξη για τις οικογένειες”, μπορεί να δει τις γενικές παροχές για τις οικογένειες όπως πχ άδεια και αμοιβή όταν αποκτάτε ή υιοθετείτε παιδί, επίδομα παιδιού, στήριξη για χωρισμένες οικογένειες, στήριξη για παιδιά με αναπηρία κλπ.

Σε κάθε γενική κατηγορία, υπάρχουν όμως και επιπλέον υποκατηγορίες. Για παράδειγμα, κάνοντας κλικ στο “επίδομα παιδιού”, βλέπει τέσσερις κατηγορίες επιδομάτων παιδιών: Επίδομα παιδιού, Επίδομα παιδιού όταν το παιδί γίνει 16 ετών, υπολογιστής φόρου για το επίδομα παιδιού, χρέωση επιδόματος παιδιού υψηλού εισοδήματος.

Ανώτατο πλαφόν και διαφοροποίηση ανά περιοχή

Πέραν από την αναλυτική εικόνα την οποία δίδει το βρετανικό κεντρικό μητρώο των επιδομάτων, εντύπωση προκαλούν και άλλοι δύο παράμετροι:

1. Το ανώτατο όριο το οποίο μπορούν να φτάσουν τα κοινωνικά επιδόματα (ως σύνολο) τα οποία μπορεί να λάβει ένα νοικοκυριό
2. Η διαφοροποίηση του ανώτατου ορίου των κοινωνικών επιδομάτων (ως σύνολο) τα οποία μπορεί να λάβει ένα νοικοκυριό, ανάλογα με την περιοχή της Βρετανίας στην οποία διαμένει.

Συγκεκριμένα, το ανώτατο όριο παροχών (Benefit cap) είναι “ένα όριο στο συνολικό ποσό των παροχών που μπορείτε να λάβετε. Ισχύει για τα περισσότερα άτομα ηλικίας 16 ετών και άνω που δεν έχουν συμπληρώσει την ηλικία συνταξιοδότησης”, αναφέρει η σχετική βρετανική πλατφόρμα.

Το ανώτατο όριο παροχών στη Βρετανία επηρεάζει μια σειρά παροχών, όπως:

• Επίδομα παιδιού
• Επίδομα απασχόλησης και στήριξης
• Επίδομα στέγασης
• Επίδομα ανικανότητας
• Στήριξη εισοδήματος
• Επίδομα ανεργίας
• Επίδομα μητρότητας
• Επίδομα σοβαρής αναπηρίας

Παραπέρα, το ανώτατο όριο παροχών διαφέρει αν κάποιο νοικοκυριό βρίσκεται εντός ή εκτός Λονδίνου. Για παράδειγμα, το ανώτατο όριο εκτός του ευρύτερου Λονδίνου για τα ζευγάρια χωρίς παιδιά ανέρχεται σε 423 λίρες Αγγλίας σε εβδομαδιαία βάση και σε 1.835 λίρες Αγγλίας σε μηνιαία βάση.

Ωστόσο, το ανώτατο όριο δαπανών για τα επιδόματα για ζευγάρια χωρίς παιδιά τα οποία κατοικούν εντός του ευρύτερου Λονδίνου είναι πιο υψηλό από εκείνα που κατοικούν εκτός Λονδίνου και ανέρχονται σε 486 λίρες Αγγλίας σε εβδομαδιαία βάση και σε 2.110 λίρες σε μηνιαία βάση.

Παράλληλα, υπάρχουν και ρήτρες προσωρινής (9 μηνών) εξαίρεσης από τον ανώτατο πλαφόν στις παροχές τις οποίες μπορεί να λάβει ένα νοικοκυριό.

Έτσι, σύμφωνα με το βρετανικό κεντρικό μητρώο, δεν επηρεάζεται από το ανώτατο όριο αν είναι κάποιος πάνω από την ηλικία συνταξιοδότησης. Εάν είναι, όμως, μέλος ζευγαριού και ο ένας από τους δύο είναι κάτω από την ηλικία συνταξιοδότησης, το ανώτατο όριο μπορεί να ισχύει.

Δεν επηρεάζεται από το ανώτατο όριο ο δικαιούχος ή ο σύντροφός του δικαιούχου εφόσον:

• Λαμβάνει ακόμη και μηδενική “Φορολογική πίστωση εργασίας” (Working Tax Credit, σ.σ. μία μορφή φοροαπαλλαγής)
• Λαμβάνει την παροχή της “καθολικής πίστωση” (Universal Credit) λόγω αναπηρίας ή κατάστασης υγείας που τον εμποδίζει να εργαστεί.
• Λαμβάνει την παροχή Universal Credit επειδή φροντίζει κάποιον με αναπηρία
• Λαμβάνει το Universal Credit και ο ίδιος και ο σύντροφός σας κερδίζει793 λίρες ή περισσότερο το μήνα μαζί, μετά από φόρους και εισφορές εθνικής ασφάλισης

Επίσης, δεν επηρεάζεται από το ανώτατο όριο εάν ο δικαιούχος, ο σύντροφός του ή τυχόν παιδιά κάτω των 18 ετών που ζουν μαζί τους παίρνουν, μεταξύ άλλων:

• Πληρωμή για ενήλικες με αναπηρία (ADP)
• Σχέδιο αποζημίωσης ενόπλων δυνάμεων
• Πληρωμή ανεξαρτησίας ενόπλων δυνάμεων
• Παροχές για εργατικά ατυχήματα (και ισοδύναμες πληρωμές στο πλαίσιο σύνταξης αναπηρίας πολέμου ή του συστήματος αποζημίωσης των ενόπλων δυνάμεων)

Εάν επηρεάζεται κάποιος, το ανώτατο όριο παροχών ενδέχεται να μην αρχίσει για 9 μήνες – ανάλογα με τις αποδοχές σας.