Ενέκρινε η Κομισιόν την προσωρινή χορήγηση χρηματοδοτικής συνδρομής ύψους 150 δισ. ευρώ μέσω του SAFE για την ενίσχυση της αμυντικής ετοιμότητας σε ολόκληρη την Ένωση, ενώ η Ελλάδα θα λάβει 787 εκατ. ευρώ.
Αυτό το σημαντικό βήμα, που πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο του προγράμματος «Δράση για την ασφάλεια στην Ευρώπη» (SAFE), έχει σχεδιαστεί για να ενισχύσει τις αμυντικές ικανότητες της ΕΕ και να βοηθήσει τα κράτη μέλη να αντιμετωπίσουν κρίσιμα κενά, καθώς και να αγοράσουν αμυντικά προϊόντα από κοινού.
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Μετά την έγκρισή του από το Συμβούλιο τον Μάιο του 2025, το πρόγραμμα SAFE έχει προσελκύσει έντονο ενδιαφέρον, καθώς 19 κράτη μέλη εξέφρασαν την πρόθεσή τους να συμμετάσχουν και ζήτησαν στήριξη πέραν του διαθέσιμου προϋπολογισμού. Το SAFE θα παρέχει μακροπρόθεσμα δάνεια χαμηλού κόστους για να βοηθήσει τα κράτη μέλη να προμηθεύονται τον αμυντικό εξοπλισμό που απαιτείται επειγόντως.
Το SAFE θα επιτρέψει επίσης στην ΕΕ να στηρίξει περαιτέρω την Ουκρανία συνδέοντας εξαρχής την αμυντική βιομηχανία της με το μέσο. Το πρόγραμμα περιλαμβάνει δεκαετή περίοδο χάριτος για την αποπληρωμή του δανείου, ανταγωνιστικά επιτόκια και επιλογές για διμερείς συμφωνίες με τρίτες χώρες για τη διεύρυνση της επιλεξιμότητας. Τα κράτη μέλη μπορούν πλέον να καταρτίσουν τα εθνικά επενδυτικά τους σχέδια, στα οποία θα περιγράφεται η χρήση της πιθανής χρηματοδοτικής συνδρομής και τα οποία θα υποβληθούν έως το τέλος Νοεμβρίου 2025.
Στη συνέχεια, η Επιτροπή θα αξιολογήσει τα εν λόγω εθνικά σχέδια, με στόχο την πραγματοποίηση των πρώτων εκταμιεύσεων στις αρχές του 2026. Ιστορικό Ο κανονισμός SAFE εκδόθηκε στις 27 Μαΐου 2025, στο πλαίσιο της «ετοιμότητας 2030», μιας φιλόδοξης δέσμης μέτρων για την άμυνα που παρέχει χρηματοδοτικούς μοχλούς στα κράτη μέλη της ΕΕ για την προώθηση της αύξησης των επενδύσεων σε αμυντικές ικανότητες.
Το SAFE θα επιτρέψει στα κράτη μέλη να αυξήσουν άμεσα και μαζικά τις αμυντικές επενδύσεις τους μέσω κοινών προμηθειών από την ευρωπαϊκή αμυντική βιομηχανία, εστιάζοντας στις ικανότητες προτεραιότητας. Αυτό θα συμβάλει στη διασφάλιση της διαλειτουργικότητας, της προβλεψιμότητας και της μείωσης του κόστους για μια ισχυρή ευρωπαϊκή βιομηχανική βάση στον τομέα της άμυνας.
Η Ουκρανία και οι χώρες της Ευρωπαϊκής Ζώνης Ελεύθερης Συναλλαγών / Ευρωπαϊκού Οικονομικού Χώρου θα μπορούν να συμμετέχουν σε κοινές προμήθειες και θα μπορούν να αγοράζουν από τις βιομηχανίες τους. Το SAFE θα επιτρέψει επίσης στις υπό προσχώρηση χώρες, στις υποψήφιες χώρες, στις δυνάμει υποψήφιες χώρες και στις χώρες που έχουν υπογράψει εταιρικές σχέσεις ασφάλειας και άμυνας με την ΕΕ να συμμετάσχουν σε κοινές προμήθειες και να συμβάλουν στη συνολική ζήτηση. Μπορούν επίσης να διαπραγματεύονται ειδικές, αμοιβαία επωφελείς συμφωνίες σχετικά με τη συμμετοχή των αντίστοιχων βιομηχανιών τους στις εν λόγω δημόσιες συμβάσεις.
