Στην τελική ευθεία για τη δίκη του πολύνεκρου σιδηροδρομικού δυστυχήματος στα Τέμπη. Ο προϊστάμενος της Εισαγγελίας Εφετών Λάρισας κατέθεσε την πρότασή του τη Δευτέρα (15.09.2025), στην πρόεδρο εφετών και την έστειλε στους διαδίκους.
Ο εισαγγελέας εφετών Λάρισας, Λάμπρος Τσόγκας, μελέτησε την ογκωδέστατη δικογραφία της πολύκροτης υπόθεσης της σιδηροδρομικής τραγωδίας στα Τέμπη με 57 νεκρούς και συνέταξε την πρότασή του, που αριθμεί 996 σελίδες και την οποία απέστειλε τη Δευτέρα στην πρόεδρο εφετών, για παραπομπή 36 κατηγορουμένων -μη πολιτικών προσώπων- σε δίκη, ενώπιον του Τριμελούς Εφετείου Κακουργημάτων Α’ Βαθμού Λάρισας.
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Στην πολυσέλιδη πρόταση του Εισαγγελέα Εφετών Λάρισας, περιλαμβάνονται οι κατηγορίες της «επικίνδυνης παρέμβασης στη συγκοινωνία μέσων σταθερής τροχιάς με ενδεχόμενο δόλο με επικίνδυνες για την ασφάλεια της συγκοινωνίας πράξεις, πράξη που είχε ως αποτέλεσμα τον θάνατο μεγάλου αριθμού ανθρώπων, τη βαριά σωματική βλάβη μεγάλου αριθμού ανθρώπων και τη σημαντική βλάβη σε εγκαταστάσεις κοινής ωφέλειας, τη δυνατότητα κινδύνου περισσότερων προσώπων, καθώς και τη δυνατότητα κοινού κινδύνου για ξένα πράγματα τελεσθείσας και κατ’ εξακολούθηση και τελεσθείσας και από κοινού».
Επίσης, της «ανθρωποκτονίας από αμέλεια κατά συρροή, της βαριάς σωματικής βλάβης από αμέλεια από υπόχρεο κατά συρροή, της βαριάς σωματικής βλάβης από αμέλεια από υπόχρεο κατά συρροή, της απλής σωματικής βλάβης από αμέλεια από υπόχρεο κατά συρροή, ε) της παράβασης καθήκοντος τελεσθείσας και από κοινού».
Ο εισαγγελέας εφετών Λάρισας, παρέλαβε τη δικογραφία των 60.000 σελίδων στις 8 Σεπτεμβρίου και μέσα σε μόλις μία εβδομάδα προχώρησε στη σύνταξη της πρότασής του. Σε αυτή, δεν εστιάζει μόνο στις ευθύνες των άμεσα εμπλεκόμενων φυσικών προσώπων του πολύνεκρου σιδηροδρομικού δυστυχήματος, αλλά επισημαίνει και τις χρόνιες σημαντικές παραλείψεις των φορέων που ήταν υπεύθυνοι για την ασφάλεια του σιδηροδρομικού δικτύου, οι οποίες αναδείχθηκαν και έγιναν γνωστές στο πανελλήνιο, αφού σημειώθηκε η τραγωδία, ενώ οι μηχανοδηγοί είχαν κρούσει επανειλημμένα τον κώδωνα του κινδύνου.
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Ειδικότερα, αποδίδονται ευθύνες σε ΟΣΕ, ΡΑΣ, και ΕΡΓΟΣΕ, καθώς και στο υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών:
Όσον αφορά τον ΟΣΕ, ο εισαγγελικός λειτουργός αναφέρει πως παρέλειψε και δεν μερίμνησε, παρόλο που είχε εκ του νόμου τη σχετική υποχρέωση, να αιτηθεί-εισηγηθεί στον υπουργό Υποδομών και Μεταφορών και τη Ρυθμιστική Αρχή Σιδηροδρόμων (ΡΑΣ), η οποία γνωμοδοτεί σχετικά, τη θέσπιση – επιβολή Νέου Εθνικού Κανόνα, λόγω του κατεπείγοντος, ως αναγκαίου – προσωρινού προληπτικού μέτρου άμεσης εφαρμογής. Παράλληλα, δεν επιβλήθηκε ποτέ η μείωση της ταχύτητας των τρένων, η οποία θα συνέτεινε αποφασιστικά στην αποφυγή σύγκρουσης αμαξοστοιχιών ή σε κάθε περίπτωση στη μείωση των συνεπειών αυτής, καθώς και δεν αποκαταστάθηκε ποτέ, η τηλεδιοίκηση της Λάρισας, η οποία είχε τεθεί εκτός λειτουργίας λόγω πυρκαγιάς από το 2019.
Σχετικά με τη Ρυθμιστική Αρχή Σιδηροδρόμων (ΡΑΣ), ο εισαγγελέας εφετών Λάρισας, επισημαίνει πως παρόλο που γνώριζε πως λειτουργούσε ελλιπώς το σύστημα GSM-R, το οποίο ήταν ήδη εγκατεστημένο από το 2018, δεν μερίμνησε, ως είχε ιδιαίτερη νομική υποχρέωση, και παρέλειψε την έγκαιρη πιστοποίησή του, αν και θα αποτελούσε σύστημα συνεχούς και αξιόπιστης ραδιοεπικοινωνίας μεταξύ σταθμαρχών, μηχανοδηγών, ρυθμιστών κυκλοφορίας κλπ. Αντιθέτως, χρησιμοποιούνταν το παρωχημένο ραδιοτηλέφωνο (R/T).
Επίσης, δεν εισηγήθηκε ποτέ στον υπουργό Υποδομών τη θέσπιση – επιβολή Νέου Εθνικού Κανόνα, αλλά ούτε μερίμνησε, και παρέλειψε να επιβάλλει κανονιστικά στον ΟΣΕ, με οδηγίες, συστάσεις, επιθεώρηση, εποπτεία και επιβολή, σε περίπτωση μη συμμόρφωσης, τα προβλεπόμενα διοικητικά πρόστιμα, και εν τέλει περιορισμό, αναστολή ή και ανάκληση της έγκρισης ασφαλείας, αν και γνώριζε τις ελλείψεις στη λειτουργία των κρίσιμων συστημάτων ασφάλειας της σιδηροδρομικής κυκλοφορίας, λαμβανομένης υπόψη και της ουσιώδους θέσης στο δίκτυο του Σ.Σ. Λάρισας, ως κομβικού σταθμού επί της κύριας διπλής ηλεκτροδοτούμενης σιδηροδρομικής γραμμής Αθηνών – Θεσσαλονίκης.
Αναφορικά με την ΕΡΓΟΣΕ, στην πρόταση του εισαγγελέα εφετών Λάρισας, μεταξύ άλλων, επισημαίνεται πως η συμπεριφορά των κατηγορουμένων τελεί σε άμεσο αιτιώδη σύνδεσμο με το αποτέλεσμα που επήλθε (σύγκρουση των τρένων), καθώς εάν μεριμνούσαν και δεν παρέλειπαν την ανάταξη των ουσιωδών συστημάτων ασφαλείας και ελέγχου της σιδηροδρομικής κυκλοφορίας, μεριμνώντας για την εμπρόθεσμη κατά το αρχικό της, εφικτό, χρονοδιάγραμμα εκτέλεση της σύμβασης 717, καθώς και την συνέπεια αυτής (ανάταξης) πλήρη κατά τα ειδικώς εκτιθέμενα λειτουργία του συστήματος ETCS επιπέδου 1, ενδεχομένως θα αποφευγόταν το σιδηροδρομικό δυστύχημα.
Για το υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών, ο εισαγγελικός λειτουργός τονίζει πως μπορεί, έπειτα από γνώμη της Ρυθμιστικής Αρχής Σιδηροδρόμων και του ΟΣΕ, να εγκρίνει και να εφαρμόζει χωρίς καθυστέρηση Νέο Εθνικό Κανόνα. Ωστόσο, κάτι τέτοιο δεν συνέβη ποτέ, παρόλο που θα απέτρεπε, ενδεχομένως, το πολύνεκρο δυστύχημα, καθώς θα τηρούνταν οι ορισμένοι θεσπισμένοι κανόνες ασφαλείας.
Πλέον, σύμφωνα με τη δικονομική διαδικασία, οι διάδικοι έχουν στη διάθεσή τους προθεσμία περίπου 10 ημερών για να ασκήσουν ένδικα μέσα, εφόσον το κρίνουν αναγκαίο. Στην εισαγγελική πρόταση αναφέρεται ότι δεν συντρέχει λόγος περαιτέρω κύριας ανάκρισης, διότι έχουν γίνει οι δέουσες ανακριτικές ενέργειες για τη διερεύνηση των εγκλημάτων, ενώ έχουν εκδοθεί τα βουλεύματα (αναφέρονται αναλυτικά) του Συμβουλίου Εφετών Λάρισας για ζητήματα αναβάθμισης-διεύρυνσης κατηγοριών, διενέργειας ανακριτικών πράξεων και οι διατάξεις (αναφέρονται αναλυτικά) του Εφέτη Ανακριτή.
Επίσης, στην πρόταση του εισαγγελικού λειτουργού σημειώνεται, ότι κατά την κύρια ανάκριση ελήφθησαν καταθέσεις μαρτύρων – επιβαινόντων στην επιβατική αμαξοστοιχία σε ικανό αριθμό, και επομένως, εκτός των άλλων μαρτυρικών καταθέσεων, υπάρχουν καταθέσεις προσώπων, που με τις αισθήσεις τους αντιλήφθηκαν τα πράγματα. «Κατά συνέπεια δεν κρίνεται αναγκαία στο παρόν δικονομικό στάδιο η επιστροφή της δικογραφίας στην κύρια ανάκριση για εξέταση των λοιπών παθόντων (εκτός από τους ήδη εξετασθέντες), που υπέστησαν σωματικές βλάβες. Ούτε ακόμη, σύμφωνα με όσα έχουν προεκτεθεί, συντρέχει περίπτωση για επιστροφή της δικογραφίας στην κύρια ανάκριση για άλλη αιτία» καταλήγει.
Η πρόταση του εισαγγελέα εφετών Λάρισας την οποία απέστειλε στην πρόεδρο των Εφετών, σηματοδοτεί την είσοδο της υπόθεσης της τραγωδίας στα Τέμπη στην τελική ευθεία, με τις οικογένειες των θυμάτων και την κοινωνία να αναμένουν με αγωνία την έναρξη της δίκης που ελπίζουν πως θα αποδώσει ευθύνες για το μεγαλύτερο σιδηροδρομικό δυστύχημα στην ιστορία της χώρας.
Ζητούν συμπληρωματική ανάκριση για την πυρασφάλεια
Τριάντα πέντε οικογένειες θυμάτων κατέθεσαν διά των δικηγόρων τους υπόμνημα στον προϊστάμενο της Εισαγγελίας Εφετών για συμπληρωματική ανάκριση σε σχέση, με αφορμή το πόρισμα του γερμανικού εργαστηρίου για την πυρασφάλεια και την έκθεση του Γενικού Χημείου του Κράτους που εντόπισε ξυλόλιο σε 12 από τα 28 δείγματα που εξέτασε μετά από ανακριτική παραγγελία.
Υπενθυμίζεται ότι σύμφωνα με το κείμενο που συνοδεύει το πόρισμα του γερμανικού εργαστηρίου, ο ρυθμός επέκτασης της θερμότητας ήταν πολύ υψηλός, άρα, σύμφωνα με τους διαδίκους, τίθεται θέμα πυρασφάλειας.
Μητέρες θυμάτων βρέθηκαν στο Δικαστικό Μέγαρο της Λάρισας ζήτησαν να συναντήσουν τον προϊστάμενο της Εισαγγελίας Εφετών, ο οποίος, όπως οι ίδιες ανέφεραν, δεν τις δέχθηκε στο γραφείο του.
