Οι ρομαντικοί «καταριούνται» το 2016 και θα ήθελαν τώρα που φεύγει, να το κλειδώσουν σε ένα ντουλάπι βαθιά, βαθιά στη γη και να κάνουν το κλειδί χίλια κομμάτια.
Οι κυνικοί αναγνωρίζουν πως ο θάνατος δεν είναι τίποτα άλλο παρά η φυσική εξέλιξη των πραγμάτων και ίσως ενοχλούνται από το αφήγημα του «Χάρου του 2016», τονίζοντας πως η απώλεια δεν χωράει (ούτε λίγο) χιούμορ.
Όπως και να έχει, η ιστορία έχει ήδη γραφτεί και τη χρονιά που “φεύγει”, αποχαιρετήσαμε αγαπημένα πρόσωπα.
Πρόσωπα που σημάδεψαν -ταυτόχρονα- τα πιο μικρά κομμάτια του εαυτού μας αλλά και την παγκόσμια Ιστορία.
Για την… οικονομία της συζήτησης, η κατηγοριοποίηση έχει γίνει με χρονολογική σειρά και η επιλογή των προσώπων με βάση την επιρροή που είχαν, αφού φυσικά οι προσωπικότητες που “έφυγαν” το 2016 ήταν πολλές περισσότερες…
Στις 10 Ιανουαρίου, η είδηση του θανάτου του David Bowie συγκλόνισε ολόκληρο τον κόσμο.
Ο David Bowie πέθανε λίγες ημέρες μετά τα γενέθλιά του και την κυκλοφορία του νέου του δίσκου Blackstar. Ήταν μόλις 69 ετών αλλά τους τελευταίους 18 μήνες έδινε άνιση μάχη με τον καρκίνο, για την οποία το ευρύ κοινό δεν γνώριζε.
Έγινε για πρώτη φορά γνωστός το 1969 όταν το τραγούδι “Space Oddity” έφτασε στην 5η θέση των βρετανικών τσαρτ, ενώ το 1972 εμφανίστηκε με το τραγούδι Starman και ως ανδρόγυνο alter ego του Ziggy Stardust.
Η επιρροή του ήταν συγκλονιστική, το rock ήταν διαφορετικό πριν τον Bowie, τα τραγούδια του επανεκτελέστηκαν από δεκάδες καλλιτέχνες (σ.σ. εδώ μία συγκλονιστική διασκευή του “The man who sold the world” από τους Nirvana του Kurt Cobain) και η κληρονομιά που αφήνει πίσω του είναι πραγματικά “βαριά”.
Καλό θα ήταν να μην αδικήσουμε όλους τους υπόλοιπους, αλλά μπορείτε να διαβάσετε το υπόλοιπο κείμενο (και οποιοδήποτε άλλο κείμενο, σε οποιαδήποτε άλλη γλώσσα) ακούγοντας ασταμάτητα αυτό το τραγούδι.
Στον… αστερισμό του Bowie, ένας ακόμη θάνατος. Στις 17 του μήνα “έφυγε” ο ντράμερ του, Dale Griffin.
Τον Griffin μία ημέρα μετά ακολούθησε και ο Glenn Frey, ένας από τους ιδρυτές των Eagles και ένας από τους ανθρώπους που “υπέγραψαν” το τραγούδι – θρύλο Hotel California.
Στις 14 Γενάρη πέθανε επίσης σε ηλικία 70 ετών ο μεγάλος Βρετανός ηθοποιός Alan Rickman.
Άφησε το στίγμα του στη βρετανική θεατρική σκηνή κι ας έγινε γνωστός μέσα από τους ρόλους του στη “μεγάλη οθόνη” είτε ως ο κακός Χανς Γκρούμπερ στο “Πολύ Σκληρός για να Πεθάνεις” με τον Μπρους Γουίλις είτε ως καθηγητής Σνέιπ στη σειρά των ταινιών “Χάρι Πότερ”.
Ο ρόλος, όμως, που τον καθιέρωσε ήταν εκείνος του Βαλμόν στο θεατρικό “Επικίνδυνες Σχέσεις” το 1985, για το οποίο είχε προταθεί για Τόνι.
Στις 26 του μήνα, ένας ακόμη καλλιτέχνης παγκοσμίου βεληνεκούς, ο “Black” έφυγε από τη ζωή.
Ο Βρετανός τραγουδιστής και τραγουδοποιός, του οποίου το πραγματικό όνομα ήταν Colin Vearncombe, άφησε πίσω του “κληρονομιά” το εκπληκτικό “Wonderful Life”.
Αν βαρεθήκατε (σ.σ. τρόπος του λέγειν) να ακούτε το Space Oddity που προαναφέραμε, ίσως να σκεφτείτε να συνεχίσετε την ανάγνωση με το παρακάτω “διαμάντι” του Black.
Στις 19 Φεβρουαρίου ο παγκόσμιος πολιτισμός έγινε (αρκετά) φτωχότερος. Ο Ιταλός συγγραφέας και φιλόσοφος, Ουμπέρτο Έκο, έχασε την (άνιση) μάχη με τον καρκίνο, αφήνοντας πίσω του έργα όπως το πασίγνωστο μυθιστόρημα “Το όνομα του Ρόδου”, το οποίο πούλησε εκατομμύρια αντίτυπα, μεταφράστηκε σε 43 γλώσσες και μεταφέρθηκε στη μεγάλη οθόνη το 1986 από τον Γάλλο σκηνοθέτη Ζαν-Ζακ Ανό, με πρωταγωνιστή τον Σον Κόνερι, στον ρόλο του αδελφού Γουλιέλμου της Μπάσκερβιλ, πρώην ιεροεξεταστή που αναλαμβάνει να ερευνήσει τον ύποπτο θάνατο ενός μοναχού σε ένα αβαείο της βόρειας Ιταλίας.
Δείτε εδώ όλη τη ζωή ενός από τους μεγάλους…
Στις 4 Μαρτίου πέθανε ο “πατέρας” του θρυλικού R2-D2 του Star Wars.
Ο καθηγητής Τόνι Ντάισον ήταν ο κατασκευαστής του θρυλικού R2-D2, του μικρού ρομπότ της σειράς ταινιών “Ο Πόλεμος των Άστρων” και βρέθηκε νεκρός στη βίλα του στο νησί Γκόζο της Μάλτας.
Στις 6 Μαρτίου του 2016, “φεύγει” σε ηλικία 94 ετών η πρώην Πρώτη Κυρία των ΗΠΑ, Νάνσι Ρίγκαν. Ήταν από τις Πρώτες Κυρίες με τη μεγαλύτερη επιρροή στην ιστορία των Ηνωμένων Πολιτειών στη διάρκεια της προεδρίας του Ρεπουμπλικανού συζύγου της από το 1981 έως το 1989.
Ως Πρώτη Κυρία έμεινε στην ιστορία για την καμπάνια του “Απλά πες Όχι (Just say No)” κατά των ναρκωτικών. Ήταν πάντα στο πλευρό του συζύγου της και υπερπροστατευτική προς εκείνον τόσο κατά τη διάρκεια της καριέρας του στο Χόλιγουντ όσο και κατά την οκταετή θητεία του στο Λευκό Οίκο.
Όταν το 1981 ο Ρίγκαν δέχτηκε δολοφονική επίθεση, εκείνη δεν έφυγε ούτε στιγμή από το νοσοκομείο μέχρι τη στιγμή που εκείνος πήρε εξητήριο.
Στις 24 του ίδιου μήνα, το παγκόσμιο ποδόσφαιρο αποχαιρετά έναν άνθρωπο που το άλλαξε για πάντα. Που το έκανε αυτό που είναι σήμερα. Που κάνει τους πατεράδες μας αδιάλλακτους για το ότι ήταν ο κορυφαίος ποδοσφαιριστής όλων των εποχών. Κι ας είχαν δει τον Μαραντόνα κι ας είχαν δει τον Πελέ.
“Μα εμείς βλέπουμε τον Μέσι”, τους λέμε για να μας απαντήσουν πως ο Μέσι και γενικά η σχολή της Μπαρτσελόνα υπάρχει εξαιτίας του. Και έχουν δίκιο. Στις 24 Μαρτίου, λοιπόν, πέθανε ο Γιόχαν Κρόιφ.
Ο “ιπτάμενος Ολλανδός” που κατέκτησε τα πάντα με την ιστορική ομάδα του Άγιαξ πριν μεταβεί στη Βαρκελώνη. Ίδια πορεία και ως προπονητής: Άγιαξ και Μπαρτσελόνα.
Η δική του αντίληψη για το ποδόσφαιρο ήταν η απαρχή για να εφαρμοστεί από τότε μέχρι και σήμερα η φιλοσοφία του οργανισμού “Μπαρτσελόνα”.
Το ημερολόγιο δείχνει 3 Απριλίου του 2016 και ένας ακόμη “μεγάλος” του παγκοσμίου ποδοσφαίρου φεύγει από τη ζωή. Ο λόγος για τον Τσέζαρε Μαλντίνι που πέθανε στα 84 του χρόνια, βυθίζοντας στη θλίψη την Ιταλία και ολόκληρο τον κόσμο.
Ήταν ο πατέρας του Πάολο Μαλντίνι και ένας από τους κορυφαίους αμυντικούς στην ιστορία του ιταλικού ποδοσφαίρου, με το μεγαλύτερο μέρος της σπουδαίας του καριέρας να το έχει αφιερώσει στη Μίλαν (1954-1966).
Και φτάνουμε στην 21η Απριλίου, που μας έδωσε έναν ακόμη λόγο (εκτός από το πραξικόπημα των συνταγματαρχών του 1967) για να τη θεωρούμε “μαύρη” μέρα.
Διότι αυτή τη μέρα έφυγε ο αξεπέραστος πρίγκηπας της ποπ μουσικής. Ο Prince βρέθηκε νεκρός σε ηλικία μόλις 57 ετών, στην έπαυλή του στη Μινεσότα.
Ο Prince Rogers Nelson, όπως είναι το πλήρες όνομά του, βρέθηκε στο απόγειο της καριέρας του το 1982, με το άλμπουμ “1999”. Με 100 εκατομμύρια άλμπουμ και αρκετά βραβεία Grammy στο παλμαρέ του, ο Prince ήταν μία πραγματική μουσική ιδιοφυία, σχεδόν εμμονικός με το να παρουσιάζει οποιαδήποτε δουλειά του μονάχα όταν άγγιζε την τελειότητα!
Οι μοναδικές του επιτυχίες είναι αυτές που θα κρατήσουν για πάντα “ζωντανό” στις μνήμες μας τον Prince… Θα χρειαζόμασταν… δέκα άρθρα για να “χωρέσουμε” όλα τα “διαμάντια” της καλλιτεχνικής του πορείας. Ενδεικτικά, λοιπόν, παραθέτουμε μερικά, ελάχιστα από τα εκπληκτικά τραγούδια του, με την συνηθισμένη “εκρηκτική” σκηνική του παρουσία.
Την Τρίτη ημέρα του Ιουνίου, πεθαίνει ο εμβληματικός Μοχάμεντ Άλι. Ο θρύλος του μποξ έφυγε από τη ζωή σε ηλικία 74 ετών, παλεύοντας σαν λιοντάρι με τα προβλήματα υγείας και κυρίως το πάρκινσον, από το 1983.
Όπως ακριβώς πάλευε και μέσα στο ρινγκ, χαρίζοντας συγκλονιστικές στιγμές. Ο τρεις φορές παγκόσμιος πρωταθλητής, Κάσιους Μαρσέλους Κλέι, όπως ήταν το πραγματικό του όνομα, αποσύρθηκε οριστικά από την ενεργό δράση το 1981, έχοντας φτάσει συνολικά στις 56 νίκες, με μόλις πέντε ήττες κατακτώντας και ένα χρυσό μετάλλιο στους Ολυμπιακούς Αγώνες του 1960.
Η δράση του έξω από το ρινγκ, ακόμη πιο συγκλονιστική. Τοποθετήθηκε ανοιχτά σε θέματα που άπτονταν της ελευθερίας των Αφροαμερικανών στις Ηνωμένες Πολιτείες, ενώ αρνήθηκε να καταταγεί στον αμερικανικό στρατό, κατά τη διάρκεια του πολέμου του Βιετνάμ, στάση για την οποία του αφαιρέθηκε προσωρινά ο τίτλος του πρωταθλητή.
Στις 2 Ιουλίου, πέθανε σε ηλικία 77 ετών ο αμερικανός σκηνοθέτης Μάικλ Τσιμίνο, δημιουργός μεταξύ άλλων της ταινίας “Ο Ελαφοκυνηγός” (1978) με θέμα τον πόλεμο του Βιετνάμ.
Ο Μάικλ Τσιμίνο τιμήθηκε το 1979 με το Όσκαρ Σκηνοθεσίας για τον “Ελαφοκυνηγό”, ενώ εκτός από το αγαλματίδιο για την καλύτερη σκηνοθεσία, η ταινία είχε βραβευθεί με άλλα τέσσερα Όσκαρ, μεταξύ των οποίων αυτό της καλύτερης ταινίας.
Την ίδια ημέρα, πεθαίνει και ο άνθρωπος που επέζησε του Ολοκαυτώματος για να γίνει σπουδαίος συγγραφέας και νομπελίστας, καθηγητής και ακτιβιστής.
Ο λόγος για τον Ελί Βίζελ, που έγραψε δεκάδες βιβλία για τη ζωή του στα στρατόπεδα Αουσβιτς, Μπούνα και Μπούχενβαλντ. Το 1986, ο «αγγελιοφόρος της ανθρωπότητας», όπως τον αποκάλεσε η επιτροπή του βραβείου, τιμήθηκε με το Νόμπελ Ειρήνης.
Στις 29 Αυγούστου, πεθαίνει ο άνθρωπος που με το βλέμμα του έκανε τους ανθρώπους να γελούν. Ο Τζιν Γουάιλντερ, ένας από τους μεγαλύτερους αμερικανούς κωμικούς ηθοποιούς που πέρασαν ποτέ από το Χόλιγουντ, πέθανε σε ηλικία 83 ετών.
Η ερμηνεία του στην ταινία «Ο Γουίλι Γουόνκα και το εργοστάσιο σοκολάτας» θεωρείται κλασική, όπως και οι ρόλοι που ερμήνευσε σε διάφορες κωμωδίες του Μελ Μπρουκς.
Ήταν δύο φορές υποψήφιος για βραβείο Όσκαρ, για τον ρόλο του στους «Παραγωγούς» αλλά και για το σενάριο της παρωδίας «Φρανκενστάιν Τζούνιορ», το οποίο είχε συνυπογράψει με τον Μπρουκς.
Κέρδισε ένα βραβείο Έμυ το 2003 για τη συμμετοχή του ως γκεστ σταρ στην τηλεοπτική σειρά Will and Grace.
Στις 13 Οκτωβρίου, έφυγε από τη ζωή ο μεγάλος θεατρικός συγγραφέας, Ντάριο Φο. Ένας άνθρωπος που με την δράση του αλλά και με το έργο του συγκλόνισε γενιές και γενιές στην Ιταλία και σε πολλές χώρες του κόσμου. Ο Ντάριο Φο γεννήθηκε στις 24 Μαρτίου του 1926 και πήρε το Νόμπελ Λογοτεχνίας το 1997.
Αντισυμβατικός, με μοναδικό ταλέντο στον αυτοσχεδιασμό, ο Ντάριο Φο είχε αναπτύξει και εντονότατη πολιτική δράση, ενώ στα έργα του έχει ασκήσει κριτική, μεταξύ των άλλων, στην πολιτική της Καθολικής εκκλησίας για τις αμβλώσεις, τις πολιτικές δολοφονίες, το οργανωμένο έγκλημα, την πολιτική διαφθορά και το Μεσανατολικό.
Τα έργα του συχνά βασίζονται στον αυτοσχεδιασμό, στο ύφος της commedia dell’arte και έχουν μεταφραστεί σε 30 γλώσσες.
Είναι 7 Νοεμβρίου και ένας ακόμη “μεγάλος” μας λέει αντίο για πάντα. Ένας άνθρωπος από αυτούς που πίστευες ότι δημιουργούσε “για σένα”. Ότι τα λόγια του και η μουσική του, είχαν γραφτεί αποκλειστικά “για σένα”. Ο τραγουδιστής, συνθέτης και ποιητής Λέοναρντ Κόεν πέθανε στα 82 του χρόνια.
Παρότι επηρέασε πολλούς μουσικούς και του αποδόθηκαν πολλές τιμές, όπως η εισαγωγή του στο Rock & Roll Hall of Fame και η απονομή του μεταλίου Order of Canada, της δεύτερης υψηλότερης διάκρισης σε πολίτη του Καναδά, τα τραγούδια του Κόεν με την folk-rock μουσική του και τα ενίοτε σκοτεινά συναισθήματα έμπαιναν στα τσαρτς της μουσικής πολύ σπάνια.
Το πιό γνωστό τραγούδι του, “Hallelujah”, στο οποίο ανακαλεί τον βασιλιά Δαβίδ της Βίβλου και όπου παραλληλίζει την σωματική έλξη με την επιθυμία για πνευματική σύνδεση, έχει εκτελεστεί εκατοντάδες φορές από πολλούς καλλιτέχνες, από τότε που πρωτοεμφανίστηκε το 1984.
Μόλις δύο χρόνια πριν, είχε χαρίσει σε live εμφάνιση αυτά τα έξι καταπληκτικά λεπτά, με ένα τραγούδι ύμνο στην ανδρική αφοσίωση απέναντι στην “μία και μοναδική”.
Στις 25 του ίδιου μήνα, έφυγε από τη ζωή ο ηγέτης της κουβανικής επανάστασης, Φιντέλ Κάστρο. Ο άνθρωπος που άλλαξε την Κούβα για πάντα και έκανε το όνομά του συνώνυμο της ιστορίας της χώρας.
Τον αποκαλούσαν είτε κομαντάντε είτε απλά Φιντέλ και πέρασε στην αιωνιότητα της ιστορίας όταν πέθανε σε ηλικία 90 ετών.
Ηγήθηκε της (επιτυχημένης) προσπάθειας ανατροπής του καθεστώτος Μπατίστα την περίοδο 1056-59 και έμεινε στην εξουσία για χρόνια, πριν ανακοινώσει επίσημα την αποχώρησή του από την προεδρία της Κούβας το 2008, με τον αδελφό του, Ραούλ Κάστρο, να εκλέγεται από το κοινοβουλίο νέος πρόεδρος της χώρας.
Στις 18 Δεκεμβρίου, μια γυναίκα που έγινε θρύλος στο Χόλιγουντ και όχι μόνο, που έζησε τη ζωή της στο έπακρο, που γεύτηκε τον έρωτα και την επιτυχία και έκανε τους πάντες να παραμιλούν με την ομορφιά της, έφυγε σε ηλικία 99 ετών.
Ο λόγος για την Η Ζα Ζα Γκαμπόρ, η οποία έχτισε την καριέρα της από τις πρώτες της κιόλας μέρες στο Χόλιγουντ. Οι καλύτεροι ρόλοι της ήταν στην ταινία Moulin Rouge, για το οποίο είχε θετικές κριτικές (1952) και για το Lili (1953).
Εμφανίστηκε σε περισσότερες από 30 ταινίες, ενώ τη δεκαετία του ’70 άρχισε να απορρίπτει μικρότερους ρόλους, καταλήγοντας να παίζει σε ταινίες χαμηλού κόστους με τίτλους όπως Queen of Outer Space και Picture Mommy Dead.
Και φτάνουμε στα Χριστούγεννα. 25 Δεκεμβρίου του 2016 και ένας ακόμη θρύλος “χάνεται”. Ο George Michael πεθαίνει στα 53 του χρόνια, αφήνοντας πίσω ένα ανεκπλήρωτο κενό.
Το εμβληματικό τραγούδι “Last Christmas” απέκτησε εκτός από μελαγχολία και μια νότα τραγικής ειρωνείας, αφού ο αξεπέραστος, κυπριακής καταγωγής, καλλιτέχνης πέθανε την ημέρα που μνημονεύει το συγκεκριμένο τραγούδι…
Ο George Michael, με πραγματικό όνομα Γεώργιος Κυριάκος Παναγιώτου, γεννήθηκε στο βόρειο Λονδίνο στις 25 Ιουνίου 1963, δημιούργησε τους Wham!, συνέχισε κάνοντας σόλο καριέρα, έζησε μια ζωή γεμάτη εντάσεις, εμπειρίες, έρωτα και κοινωνικούς αγώνες για τα δικαιώματα των ομοφυλοφύλων, πριν βρει την δική του “ελευθερία” και περάσει μια για πάντα στο πάνθεον των μεγάλων. Των πολύ μεγάλων…
Δύο ημέρες αργότερα, στις 27 Δεκεμβρίου, έφυγε από τη ζωή σε ηλικία 60 ετών η Κάρι Φίσερ, η εμβληματική “πριγκίπισσα” του “Star Wars”. Ένας ρόλος που την μετέτρεψε σε είδωλο για εκατομμύρια ανθρώπους στον κόσμο.
Η ζωή της ωστόσο σημαδεύτηκε από τις καταχρήσεις και τις ταραχώδεις ερωτικές σχέσεις της. Είχε διαγνωστεί με διπολική διαταραχή και για πολλά χρόνια έδινε μάχη με τον εθισμό της στην κοκαΐνη και τα παυσίπονα.
Όταν έπαιζε ταινία “Οι ατσίδες με τα μπλε”, γνώρισε και αρραβωνιάστηκε τον Νταν Ακρόιντ, τον οποίο όμως χώρισε για χάρη του συνθέτη και τραγουδιστή Πολ Σάιμον. Είχε αποκτήσει μία κόρη από τη σχέση της με τον ατζέντη Μπράιαν Λουρντ.
Κλείνουμε με τον ορισμό της τραγικής ειρωνείας. Μία μόλις ημέρα αργότερα, η μητέρα της Κάρι Φίσερ, επίσης ηθοποιός, Ντέμπι Ρέινολντς, φεύγει από την ζωή σε ηλικία 84 ετών.
«Θέλω να είμαι με την Κάρι». Αυτά ήταν τα τελευταία λόγια της θρυλικής ηθοποιού του Χόλιγουντ, η οποία δεν άντεξε το χαμό της κόρης της, με την οποία είχαν έρθει κοντά τα τελευταία χρόνια ύστερα από μεγάλη περίοδο που οι σχέσεις τους ήταν «παγωμένες». Υπέστη εγκεφαλικό ενώ προετοίμαζε την κηδεία της κόρης της, μεταφέρθηκε στο νοσοκομείο αλλά λίγες ώρες μετά πέθανε.
Λίγες ώρες πριν φύγει από τη ζωή, η 84χρονη Ρέινολντς είχε αποκαλύψει στον γιο της Τοντ πως «Μου λείπει τόσο πολύ. Θέλω να είμαι με την Κάρι». Ρέινολντς και Φίσερ δεν μιλούσαν για σχεδόν 10 χρόνια, την περίοδο που η πρωταγωνίστρια του Star Wars ήταν έφηβη και πάλευε με την εξάρτηση με τα ναρκωτικά. Όπως είχε πει η Κάρι Φίσερ, δεν ήθελε να είναι «η κόρη της Ντέμπι Ρέινολντς» και τη στοίχειωνε η κληρονομιά των διάσημων γονιών της.
Η Ντέμπι Ρέινολντς είχε «χτίσει» τον δικό της μύθο στο Χόλιγουντ. Με το ταλέντο της στο τραγούδι και τον χορό μπήκε στην καρδιά εκατομμυρίων θεατών του κινηματογράφου στον κόσμο με μιούζικαλ όπως το “Singin’ in the Rain”. Ήταν από τις πλέον αγαπημένες ηθοποιούς.
Φωτογραφίες αρχείου: Reuters / ΑΠΕ – ΜΠΕ