Την ερχόμενη Τετάρτη, ο Μπαράκ Ομπάμα και ο Μιτ Ρόμνεϊ θα βρεθούν αντιμέτωποι στο πρώτο από τα τρία τηλεοπτικά ντιμπέιτ που θα καθορίσουν όχι μόνο την προσωπική τους τύχη, αλλά και το μέλλον της ισχυρότερης χώρας του πλανήτη.
Για τον Ομπάμα, η συζήτηση θα είναι μια ευκαιρία να εδραιώσει τη διαφορά που παρατηρείται τον τελευταίο καιρό υπέρ του στις δημοσκοπήσεις. Ο απερχόμενος πρόεδρος καλείται να δώσει απάντηση στο εξής ερώτημα: είναι ένας μαύρος Τζίμι Κάρτερ ή ένας «winner» αντίστοιχος με τον Μπιλ Κλίντον;
Για τον Ρόμνεϊ, τα πράγματα είναι πιο δύσκολα. Τα 60 λεπτά της μονομαχίας στο Ντένβερ του Κολοράντο ίσως να είναι η τελευταία του ευκαιρία να σώσει μια εκστρατεία η οποία δεν πηγαίνει καθόλου καλά.
«Ο Ρόμνεϊ προσέρχεται σ’ αυτό το ντιμπέιτ με την ελπίδα ο Ομπάμα να κάνει κάποιο λάθος», σημειώνει ο Στιβ Σμιτ, επικεφαλής της εκστρατείας του Τζον Μακέιν το 2008. «Ο υποψήφιος των Ρεπουμπλικανών κινδυνεύει να χάσει τον έλεγχο της ίδιας του της τύχης».
Κανονικά, η κατάσταση θα έπρεπε να είναι αντίστροφη. Από την εποχή του Φραγκλίνου Ρούσβελτ, κανείς πρόεδρος δεν έχει κερδίσει την επανεκλογή του με μια ανεργία υψηλότερη του 7,2% (σήμερα στην Αμερική είναι 8,1%). Κι όμως, η μεγάλη δημοσκόπηση του ινστιτούτου Real Clear Politics δίνει στον Ομπάμα 49% και στον Ρόμνεϊ 45%. Στις αμφίρροπες πολιτείες μάλιστα, ο Ομπάμα έχει αρχίσει να απομακρύνεται από τον Ρόμνεϊ πέραν των ορίων του λάθους.
Μια έρευνα του Πανεπιστημίου Quinnipiac δίνει στον Ομπάμα προβάδισμα 9 μονάδων στη Φλόριντα και 10 μονάδων στο Οχάιο. Αν όμως ο Ρόμνεϊ χάσει τους 47 εκλέκτορες αυτών των δύο πολιτειών, πολύ δύσκολα θα εξασφαλίσει τους 270 που χρειάζεται για την εκλογή του.
Πώς φτάσαμε σε αυτό το σημείο; Η σημερινή κατάσταση δεν θυμίζει καθόλου την αντίστοιχη περίοδο του 2008 , όταν εκατομμύρια Αμερικανοί συνωστίζονταν για να εγγραφούν στο «στρατό» του Ομπάμα, φωνάζοντας «Yes, we can!». Ενώ τότε ο αμερικανικός γίγαντας φαινόταν να αφυπνίζεται, σήμερα γλύφει τις πληγές του. Το εκλογικό σώμα είναι ανήσυχο και δυσαρεστημένο. «Και οι δύο υποψήφιοι θα πουν ψέματα για να αρπάξουν την ψήφο μας», λέει ο Λάρι Μπούσνελ, ένας ψηφοφόρος στο βόρειο Οχάιο.
Όμως ο Ομπάμα είχε δίκιο όταν είπε στις αρχές του μήνα στη Βόρεια Καρολίνα ότι οι Αμερικανοί βρίσκονται αντιμέτωποι με τη σαφέστερη επιλογή μιας ολόκληρης γενιάς. Στο τραυματισμένο αλλά όρθιο όραμα του Ομπάμα για ένα συλλογικό μέλλον της Αμερικής, χωρά ένας σημαντικός ρόλος για την κυβέρνηση στους τομείς του ελέγχου των επιχειρήσεων, της καταπολέμησης της φτώχειας και της ενθάρρυνσης της καινοτομίας. Ο αντίπαλός του, πάλι, βρίσκεται δεξιότερα όχι μόνο του Τζορτζ Μπους, αλλά και του Τζον Μακέιν. Στην πραγματικότητα, οι περισσότερες θέσεις του Ρόμνεϊ –περιορισμός του ρόλου της κυβέρνησης, μείωση των φόρων ακόμη και για τους πιο πλούσιους, ακύρωση των μεταρρυθμίσεων στο χώρο της υγείας– ανταποκρίνονται στον ακραίο δημοσιονομικό συντηρητισμό του Tea Party.
Αυτός είναι ένας τρόπος να επισημανθεί η σημασία των εκλογών της 6ης Νοεμβρίου: μπορεί ο Ομπάμα να εμποδίσει το Tea Party να καταλάβει τον Λευκό Οίκο; Ένας άλλος τρόπος να προσεγγιστούν αυτές οι εκλογές είναι η επισήμανση ότι διακυβεύεται σε αυτές το μέλλον της ίδιας της αμερικανικής δημοκρατίας.
