Το βράδυ της 4ης Οκτωβρίου, ο Ντόναλντ Τραμπ τηλεφώνησε στον Ισραηλινό πρωθυπουργό Μπέντζαμιν Νετανιάχου για να του ανακοινώσει την είδηση: ο πόλεμος στη Γάζα είχε τελειώσει.
Σε συνέντευξή του στο Time, ο Ντόναλντ Τραμπ αφηγήθηκε ότι οι απεσταλμένοι του είχαν καταλήξει σε συμφωνία με μεσολαβητές από το Κατάρ, την Αίγυπτο και την Τουρκία, για να σταματήσει η αιματοχυσία και οι βομβαρδισμοί δύο ετών στη Γάζα. «Μπίμπι, δεν μπορείς να πολεμήσεις όλο τον κόσμο», φέρεται να είπε ο Τραμπ στον Μπέντζαμιν Νετανιάχου, διατάζοντάς τον να αποδεχθεί τη συμφωνία που θα ανακοινωνόταν τη Δευτέρα (06.10.2025).
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Μια συμφωνία που επιβλήθηκε στον Νετανιάχου
Ο Αμερικανός πρόεδρος υπενθύμισε στον Ισραηλινό πρωθυπουργό όλα όσα είχε κάνει για το Ισραήλ — τη μεταφορά της πρεσβείας στην Ιερουσαλήμ, την αναγνώριση των Υψιπέδων του Γκολάν, τις Συμφωνίες του Αβραάμ, ακόμη και τις κοινές επιθέσεις κατά του Ιράν — προειδοποιώντας ότι δεν θα μπορούσε να τον στηρίξει εάν αρνιόταν τη συμφωνία.
Στο τέλος της συνομιλίας, ο Νετανιάχου φέρεται να υποχώρησε. Η συμφωνία προέβλεπε άμεση εκεχειρία μεταξύ Ισραήλ και Χαμάς, απελευθέρωση Ισραηλινών ομήρων με αντάλλαγμα Παλαιστίνιους κρατούμενους, είσοδο ανθρωπιστικής βοήθειας στη Γάζα και σταδιακή αποχώρηση των ισραηλινών δυνάμεων από τμήματα της περιοχής.
Αν εφαρμοστεί, η συμφωνία θα τερματίσει τον μακροβιότερο πόλεμο στην ιστορία του Ισραήλ, που κόστισε τη ζωή σε περίπου 2.000 Ισραηλινούς και σχεδόν 70.000 Παλαιστίνιους.
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Διπλωματία της ισχύος
Για τον Τραμπ, η συμφωνία αυτή αποτελεί μέρος μιας ευρύτερης στρατηγικής αναδιαμόρφωσης της Μέσης Ανατολής. Τους τελευταίους εννέα μήνες, έχει διατάξει επιθέσεις σε ιρανικές πυρηνικές εγκαταστάσεις, αποδυναμώνοντας την Τεχεράνη και συμβάλλοντας στην πτώση του καθεστώτος Άσαντ.
Κυβερνήσεις στη Δαμασκό και τη Βηρυτό έχουν αρχίσει να προσεγγίζουν την Ουάσιγκτον. Παράλληλα, οι αμερικανικές δυνάμεις έχουν βομβαρδίσει θέσεις των ανταρτών Χούθι στην Υεμένη, επιτυγχάνοντας τη δέσμευσή τους να σταματήσουν τις επιθέσεις σε αμερικανικά πλοία στην Ερυθρά Θάλασσα.
«Ο Τραμπ ανατρέπει όλους τους κανόνες της διπλωματίας στη Μέση Ανατολή», εκτιμά ο ιστορικός και πρώην Ισραηλινός πρέσβης στις ΗΠΑ, Μάικλ Όρεν. «Επαναφέρει την αμερικανική ηγεμονία στην περιοχή — και μέχρι στιγμής το έχει καταφέρει».
Μία εύθραυστη εκεχειρία
Η συμφωνία παραμένει εύθραυστη. Η Χαμάς δεν έχει ακόμη παραδώσει όλες τις σορούς των Ισραηλινών ομήρων, γεγονός που οδήγησε το Ισραήλ να κλείσει το πέρασμα της Ράφα και να περιορίσει την ανθρωπιστική βοήθεια. Έχουν ήδη καταγραφεί σποραδικές συγκρούσεις, ενώ στις 19 Οκτωβρίου το Ισραήλ κατηγόρησε τη Χαμάς για παραβίαση της εκεχειρίας.
Ανησυχώντας για την αστάθεια, ο Τραμπ έστειλε τον αντιπρόεδρό του, Τζ. Ντ. Βανς, στην περιοχή για να διασφαλίσει τη διατήρηση της συμφωνίας.
Οι διαπραγματεύσεις για τη δεύτερη φάση — την αποχώρηση των ισραηλινών δυνάμεων, τον αφοπλισμό της Χαμάς και τη διακυβέρνηση μιας μεταπολεμικής Γάζας — αναμένονται εξαιρετικά δύσκολες. «Υπάρχει πραγματικός κίνδυνος για έναν παγωμένο πόλεμο, με μια διχασμένη Γάζα χωρίς ανοικοδόμηση», προειδοποιεί ο πρώην Αμερικανός πρέσβης Νταν Σαπίρο.
Ειρήνη à la Τραμπ
Παρά τις επιφυλάξεις, ο Τραμπ θεωρεί τη συμφωνία του μια πρωτοφανή επιτυχία. Για εκείνον, η ειρήνη αυτή είναι το αποτέλεσμα της αποφασιστικότητάς του να χρησιμοποιεί τη στρατιωτική ισχύ και της προσωπικής του τακτικής διαπραγμάτευσης. «Κανένας πρόεδρος δεν τόλμησε να πλήξει το Ιράν. Εγώ το έκανα — και η Μέση Ανατολή άλλαξε», δήλωσε στο Time.
Τώρα ο Τραμπ επιδιώκει να επεκτείνει τις Συμφωνίες του Αβραάμ, εντάσσοντας τη Σαουδική Αραβία και ενισχύοντας τις οικονομικές σχέσεις ανάμεσα στο Ισραήλ και τους αραβικούς του γείτονες. «Έχουμε ειρήνη στη Μέση Ανατολή», διακηρύσσει, βλέποντας στην εκεχειρία αυτή το θεμέλιο ενός νέου περιφερειακού τάγματος πραγμάτων.
Ωστόσο, για να διατηρηθεί αυτή η εύθραυστη ειρήνη, θα πρέπει ο ίδιος να παραμείνει ενεργός. «Όσο είμαι εδώ, τα πράγματα θα πηγαίνουν καλύτερα — και θα είναι τέλεια», είπε. «Μετά από μένα; Δεν μπορώ να σας το πω».
