Η αντίδραση της Δύσης απέναντι στις αυξανόμενες επιθέσεις του Ισραήλ στη Λωρίδα της Γάζας έχει φέρει σε πολύ δύσκολη θέση τον πρωθυπουργό Μπέντζαμιν Νετανιάχου.
Σύμφωνα με το ρεπορτάζ της Wall Street Journal η αυξανόμενη πίεση από τους συμμάχους του Ισραήλ, συμπεριλαμβανομένων των ΗΠΑ, να τερματίσει τον πόλεμο στη Γάζα, φέρνει τον Μπέντζαμιν Νετανιάχου αντιμέτωπο με ένα δίλημμα: να τερματίσει τη σύγκρουση και να διακινδυνεύσει την κατάρρευση της κυβέρνησής του ή να συνεχίσει και να θυσιάσει τη διεθνή υποστήριξη.
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Την Τρίτη (20/05/2025), ο υπουργός Εξωτερικών της Βρετανίας Ντέιβιντ Λάμι δήλωσε ότι η χώρα του αναστέλλει τις συνομιλίες ελεύθερου εμπορίου με το Ισραήλ και δήλωσε ότι «ο 11 εβδομάδων αποκλεισμός της βοήθειας προς τη Γάζα ήταν σκληρός και αδικαιολόγητος». Το Ισραήλ δήλωσε ότι οι συνομιλίες είχαν ήδη σταματήσει.
Η κυβέρνηση της Βρετανία επέβαλε επίσης κυρώσεις σε δύο φυλάκια εποίκων και τρία άτομα στη Δυτική Όχθη. «Οι ενέργειες του Ισραήλ είναι απαράδεκτες», τόνισε επίσης ο Λάμι.
Οι σύμμαχοι του Ισραήλ, η Γαλλία, η Βρετανία και ο Καναδάς, νωρίτερα αυτή την εβδομάδα είχαν καλέσει τον πρωθυπουργό να μην συνεχίσει τη νέα χερσαία επίθεση που λέει ότι θα περιλαμβάνει την κατάληψη ολόκληρης της λωρίδας.
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Οι Ευρωπαίοι σύμμαχοι του Ισραήλ και ο Καναδάς δήλωσαν τη Δευτέρα ότι θα «αναλάβουν περαιτέρω συγκεκριμένες ενέργειες» εάν ο Νετανιάχου επεκτείνει τον πόλεμο και πρότειναν να εξετάσουν το ενδεχόμενο στοχευμένων κυρώσεων στην κατεχόμενη από το Ισραήλ Δυτική Όχθη.
Όμως, καθοριστικής σημασίας για τον Νετανιάχου, ο Λευκός Οίκος κατέστησε σαφές τη Δευτέρα ότι ο πρόεδρος Τραμπ επιθυμεί τον τερματισμό του πολέμου, μόλις μία ημέρα αφότου το Ισραήλ δήλωσε ότι ξεκίνησε νέα επίθεση στον παλαιστινιακό θύλακα.
Η εκπρόσωπος Τύπου του Λευκού Οίκου Καρολάιν Λέιβιτ δήλωσε ότι ο Τραμπ “θέλει να δει αυτή τη σύγκρουση στην περιοχή να τελειώνει. Θέλει να απελευθερωθούν όλοι οι όμηροι“. Το γραφείο του Νετανιάχου δεν απάντησε σε αίτημα για σχολιασμό της δήλωσης του Λευκού Οίκου.
Η πίεση των ΗΠΑ αναγκάζει τον Ισραηλινό πρωθυπουργό να αλλάξει τους υπολογισμούς του, καθώς ζυγίζει αν θα συνεχίσει να διεξάγει τον πόλεμο στη Γάζα.
Ο Νετανιάχου, ο οποίος υπέκυψε στις απαιτήσεις των ΗΠΑ και επέτρεψε μια μικρή ποσότητα βοήθειας στη Λωρίδα της Γάζας αυτή την εβδομάδα, δήλωσε ότι η απειλή κυρώσεων προσφέρει στη Χαμάς ένα «τεράστιο βραβείο», για την επίθεση της 7ης Οκτωβρίου 2023, που πυροδότησε τον πόλεμο.
Την Τρίτη, το Ισραήλ επέτρεψε σε περίπου 100 φορτηγά που μετέφεραν βοήθεια να εισέλθουν στη Γάζα, αφού ενέκρινε μόλις εννέα τη Δευτέρα, εκ των οποίων μόνο πέντε εισήλθαν στη λωρίδα, δήλωσε ο Γενς Λάερκε, εκπρόσωπος της ανθρωπιστικής υπηρεσίας των Ηνωμένων Εθνών.
Η πίεση έρχεται εν μέσω διαπραγματεύσεων με τη Χαμάς
Η αυξανόμενη πίεση προς τον Νετανιάχου έρχεται την ώρα που ισραηλινοί μεσολαβητές βρίσκονται στη Ντόχα του Κατάρ και προσπαθούν να διαπραγματευτούν μια συμφωνία με τη Χαμάς που θα τερματίσει τον πόλεμο και θα απελευθερώσει τους υπόλοιπους ομήρους. Ο πρωθυπουργός του Κατάρ δήλωσε την Τρίτη ότι οι διαπραγματεύσεις κατέρρευσαν επειδή υπήρχε ένα «θεμελιώδες χάσμα» μεταξύ των δύο μερών. Το Ισραήλ, οι διαπραγματευτές του οποίου παρέμειναν στις συνομιλίες, επιθυμεί μια ενδιάμεση συμφωνία με δυνατότητα τερματισμού του πολέμου, ενώ η Χαμάς επιμένει στη δέσμευση του Ισραήλ να σταματήσει αμέσως τον πόλεμο.
Τις τελευταίες εβδομάδες, οι ΗΠΑ έκαναν μια σειρά από κινήσεις στη Μέση Ανατολή που εξέπληξαν και παραγκώνισαν το Ισραήλ, όπως η έναρξη απευθείας πυρηνικών συνομιλιών με το Ιράν, η επίτευξη συμφωνίας κατάπαυσης του πυρός με τους Χούθι, η διαπραγμάτευση για την απελευθέρωση του Αμερικανοϊσραηλινού ομήρου Εντάν Αλεξάντερ απευθείας με τη Χαμάς και η άρση των κυρώσεων στη νέα συριακή κυβέρνηση, την οποία το Ισραήλ εξακολουθεί να θεωρεί απειλή.
Οι κινήσεις αυτές, δήλωσε ο πρώην πρέσβης του Ισραήλ στις ΗΠΑ Michael Oren, έσπασαν μια μακροχρόνια αρχή σύμφωνα με την οποία καμία χώρα δεν θα αιφνιδίαζε την άλλη όταν επρόκειτο για αλλαγές πολιτικής που σχετίζονται με την ασφάλεια της άλλης.
Ο κίνδυνος κυβερνητικής κατάρρευσης και η αγανάκτηση των πολιτών
Οι ακροδεξιοί σύμμαχοι του Νετανιάχου, οι οποίοι διαθέτουν αρκετές έδρες για να στερήσουν από τον ηγέτη του συνασπισμού την πλειοψηφία στο κοινοβούλιο, είχαν δηλώσει ότι θα εγκατέλειπαν την κυβέρνηση αν εισερχόταν στη Γάζα περισσότερη βοήθεια που θα μπορούσε να φτάσει στη Χαμάς. Μέχρι στιγμής, οι υπουργοί αυτοί δεν έχουν κάνει πράξη την απειλή τους. Αν διεξάγονταν τώρα εκλογές, οι δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι ο Νετανιάχου και η δεξιά πολιτική του συμμαχία θα έχαναν την εξουσία.
Αναλυτές λένε ότι ο Νετανιάχου σκέφτεται επίσης πώς θα δικαιολογήσει τους χειρισμούς του στον πόλεμο ενόψει των εκλογών που έχουν οριστεί για τον Οκτώβριο του 2026.
«Είναι πεντακάθαρο για την κυβέρνηση: πρέπει να πετύχει τους στόχους του πολέμου πριν από τις εκλογές», δήλωσε ο Amir Avivi, πρώην αξιωματούχος της άμυνας που βρίσκεται κοντά στη σημερινή κυβέρνηση.
Πολλοί Ισραηλινοί έχουν επίσης κουραστεί από τον πόλεμο και τάσσονται υπέρ μιας διευθέτησης μέσω διαπραγματεύσεων για τον τερματισμό του, σύμφωνα με δημοσκοπήσεις. Οι έφεδροι είναι εξαντλημένοι μετά από 19 μήνες μάχης και ο κόσμος είναι θυμωμένος που υπάρχουν ακόμη περίπου 20 όμηροι ζωντανοί στη Γάζα και τα πτώματα περισσότερων από 30 ακόμη στον θύλακα.
Ο επικεφαλής του κόμματος της αριστερής αντιπολίτευσης Γιαΐρ Γκολάν επέπληξε την Τρίτη έντονα τον πρωθυπουργό για τους χειρισμούς του στον πόλεμο και τη ζημιά που προκαλεί στην παγκόσμια φήμη του Ισραήλ.
«Το Ισραήλ βρίσκεται στο δρόμο για να γίνει ένα κράτος παρίας μεταξύ των εθνών, όπως η Νότια Αφρική του παρελθόντος, αν δεν επιστρέψει να συμπεριφέρεται σαν μια λογική χώρα», δήλωσε ο Γκολάν. Ο πολιτικός αυξάνει τη δημοτικότητά του, με ορισμένες δημοσκοπήσεις να δείχνουν ότι το κόμμα του, οι Δημοκράτες, θα ήταν το τρίτο ή τέταρτο μεγαλύτερο στο Ισραήλ αν γίνονταν τώρα εκλογές.
Η άρνηση του Νετανιάχου να εμπλακεί σε οποιοδήποτε σχέδιο για την εγκατάσταση μιας διαφορετικής παλαιστινιακής διοίκησης στο εσωτερικό της Γάζας ευθύνεται για την τρέχουσα πολιτική κρίση, δήλωσε ο Γιάκοβ Κατζ, συνεργάτης του Ινστιτούτου Πολιτικής του Εβραϊκού Λαού.
Έχει οδηγήσει τους συμμάχους να υποθέσουν ότι ο Νετανιάχου τραβάει τον πόλεμο για πολιτικούς σκοπούς ή ότι σκοπεύει να επιβάλει μια μόνιμη ισραηλινή κατοχή της Γάζας, κάτι στο οποίο αντιτίθενται, είπε ο Κατζ.
Στην πρόσφατη τετραήμερη επίσκεψή του στη Μέση Ανατολή, ο Τραμπ έκλεισε σημαντικές οικονομικές και διπλωματικές συμφωνίες με τα κράτη του Κόλπου και τη Συρία, αλλά δεν επισκέφθηκε το Ισραήλ.
«Δεν μπορείτε να αγνοήσετε το γεγονός ότι ο Ντόναλντ Τραμπ προχωρά στην προσπάθεια να δημιουργήσει μια νέα Μέση Ανατολή, αλλά χωρίς το Ισραήλ», δήλωσε ο Κατζ.
