Βενεζουέλα: Οι απειλές του Ντόναλντ Τραμπ φέρνουν πιο κοντά το ενδεχόμενο πολέμου

Τα σημάδια πληθαίνουν στην Ουάσιγκτον: ο Ντόναλντ Τραμπ φαίνεται να ωθεί τις ΗΠΑ προς μια στρατιωτική αντιπαράθεση με τη Βενεζουέλα.

Ο Ντόναλντ Τραμπ, ο οποίος έχει διατάξει την ανάπτυξη μιας εντυπωσιακής αμερικανικής αρμάδας ανοικτά της Βενεζουέλας, αναμένεται να συγκεντρώσει το βράδυ της Δευτέρας (01.12.2025) τους κορυφαίους στρατιωτικούς και διπλωματικούς συνεργάτες του για να αποφασίσουν τα «επόμενα βήματα». Μια επικίνδυνη κλιμάκωση, την ώρα που η κοινή γνώμη παραμένει σε μεγάλο βαθμό αντίθετη σε έναν ακόμη πόλεμο στο εξωτερικό, σημειώνει το CNN.

Καθώς οι απειλές εντείνονται, οι νομικές αμφιβολίες μεγαλώνουν. Ειδικοί και βουλευτές καταγγέλλουν τις αμερικανικές επιθέσεις των τελευταίων μηνών εναντίον πλοίων που θεωρούνται συνδεδεμένα με το ναρκεμπόριο στην Καραϊβική, κατηγορώντας την κυβέρνηση ότι παραβιάζει το δίκαιο των ένοπλων συγκρούσεων. Επιτροπές του Κογκρέσου —Ρεπουμπλικανοί και Δημοκρατικοί μαζί— υπόσχονται αυστηρή εποπτεία, κάτι σπάνιο στη δεύτερη θητεία του Τραμπ.

Πιέσεις, ανάπτυξη στόλου και δημόσιες απειλές

Ο Αμερικανός πρόεδρος ενίσχυσε τις εικασίες δηλώνοντας ότι οι ΗΠΑ θα αναλάβουν «πολύ σύντομα» δράση κατά χερσαίων δικτύων ναρκωτικών. Το Σάββατο δήλωσε μάλιστα ότι ο εναέριος χώρος της Βενεζουέλας πρέπει να θεωρείται «κλειστός». Στην Καραϊβική, το USS Gerald R. Ford, το ισχυρότερο αεροπλανοφόρο του κόσμου, ηγείται μιας αμερικανικής αρμάδας ήδη σε θέση μάχης.

Παράλληλα, η κυβέρνηση επιχειρεί να διαμορφώσει νομική επιχειρηματολογία για επέμβαση κατά των εγκληματικών οργανώσεων της περιοχής. Οι επικριτές όμως θεωρούν ότι τα επιχειρήματα αυτά υπολείπονται των συνταγματικών απαιτήσεων — την ώρα που η Ουάσιγκτον δεν έχει παρουσιάσει δημόσια αποδείξεις για τις απειλές που επικαλείται, επισημαίνει το CNN.

Κάποιοι αναλυτές βλέπουν μια στρατηγική ψυχολογικής πίεσης για να εξωθηθεί ο Νικολάς Μαδούρο σε παραίτηση ή να προκληθεί εσωτερικό πραξικόπημα. Όμως η προσέγγιση αυτή κρύβει σοβαρό κίνδυνο: αν ο Τραμπ υποχωρήσει χωρίς την πτώση του καθεστώτος, η αξιοπιστία του θα υποστεί ισχυρό πλήγμα.

Ο Τραμπ επιβεβαίωσε την Κυριακή ότι μίλησε πρόσφατα τηλεφωνικά με τον Μαδούρο, χωρίς να διευκρινίσει πότε ή τι συζητήθηκε. «Ήταν ένα τηλεφώνημα», δήλωσε.

Ένα πολιτικό ρίσκο που αντιφάσκει με τις υποσχέσεις του

Μια στρατιωτική επέμβαση θα αναιρούσε μια από τις βασικές δεσμεύσεις του Τραμπ: την αποφυγή νέων πολέμων στο εξωτερικό. Σύμφωνα με δημοσκόπηση του CBS, το 76% των Αμερικανών θεωρεί ότι δεν έχει εξηγήσει τη στρατηγική του στη Βενεζουέλα και μόλις το 13% βλέπει τη χώρα ως σοβαρή απειλή για την εθνική ασφάλεια.

Αν και η πτώση του Μαδούρο θα ικανοποιούσε πολλούς Βενεζουελιανούς, τα σενάρια της επόμενης ημέρας παραμένουν θολά. Τα προηγούμενα στο Ιράκ και στο Αφγανιστάν στοιχειώνουν ακόμη τους διπλωμάτες: χωρίς σχέδιο μετάβασης, μια κατάρρευση του καθεστώτος θα μπορούσε να φέρει χάος, βία και νέο κύμα προσφύγων προς τις γειτονικές χώρες και τις ΗΠΑ.

Πολεμική για τις αμερικανικές επιθέσεις

Νέα διαμάχη αποδυναμώνει τη γραμμή της Ουάσιγκτον: σύμφωνα με πολλές πηγές, μια αμερικανική επίθεση στις 2 Σεπτεμβρίου φέρεται να ακολουθήθηκε από δεύτερο χτύπημα κατά επιζώντων της πρώτης επιδρομής — πρακτική που ειδικοί θεωρούν πιθανώς παράνομη. Ο υπουργός Άμυνας Πιτ Χέγκσεθ διαβεβαιώνει ότι όλες οι επιχειρήσεις συνάδουν με το εθνικό και διεθνές δίκαιο, αφού οι ναρκέμποροι έχουν χαρακτηριστεί «τρομοκράτες».

Βουλευτές, μεταξύ αυτών ο Δημοκρατικός γερουσιαστής Μαρκ Κέλι, πρώην πιλότος μαχητικού, αμφισβητούν την επίσημη εκδοχή. Όπως λέει, «το να πλήττεις επιζώντες στη θάλασσα δεν είναι σε καμία περίπτωση νόμιμο».

Μια εκρηκτική χάρη που αντιφάσκει με τη γραμμή της Ουάσιγκτον

Οι ανησυχίες εντάθηκαν όταν ο Τραμπ ανακοίνωσε την πρόθεσή του να δώσει χάρη στον πρώην πρόεδρο της Ονδούρας Χουάν Ορλάντο Ερνάντες, ο οποίος καταδικάστηκε πέρσι σε 45 χρόνια κάθειρξη για ναρκωτραφικό. Απόφαση που αποδυναμώνει θεαματικά την επιχειρηματολογία του για χρήση βίας κατά του Μαδούρο — που κατηγορείται για τα ίδια αδικήματα.

Ο Αμερικανός πρόεδρος υποστηρίζει ότι επρόκειτο για «παγίδα του Μπάιντεν» και ότι κανένας πρώην αρχηγός κράτους δεν θα έπρεπε να φυλακίζεται για εγκλήματα που διέπραξε κατά τη διάρκεια της θητείας του.

Η κίνηση έγινε παραμονές των προεδρικών εκλογών στην Ονδούρα, όπου ο Τραμπ στήριξε δημόσια τον λαϊκιστή υποψήφιο Νάσρι «Τίτο» Ασφούρα, αφήνοντας να εννοηθεί ότι οι ΗΠΑ δεν θα συνεργαστούν με κανέναν άλλο πρόεδρο.

Μια περιφερειακή στρατηγική ευθυγραμμισμένη με λαϊκιστές συμμάχους

Το επεισόδιο αυτό θυμίζει προηγούμενες παρεμβάσεις του Τραμπ στη Λατινική Αμερική: τιμωρητικούς δασμούς στη Βραζιλία μετά τη δίωξη του Ζαΐρ Μπολσονάρου, οικονομικό εκβιασμό στην Αργεντινή υπέρ του Χαβιέ Μιλέι, στενή συνεργασία με τον Ναγίμπ Μπουκέλε στο Ελ Σαλβαδόρ, εντάσεις με τον Κολομβιανό πρόεδρο Γκουστάβο Πέτρο.

Για την Ουάσιγκτον, υπάρχουν γεωπολιτικοί λόγοι να ενισχύσει την επιρροή της στην περιοχή απέναντι στη Ρωσία και την Κίνα. Όμως ένα ερώτημα κυριαρχεί πλέον στις πρωτεύουσες της Λατινικής Αμερικής:
είναι ο Τραμπ έτοιμος να προχωρήσει σε πόλεμο για να επιβάλει τη διακυβέρνηση που επιθυμεί στη Βενεζουέλα;