Στις αρχές της εβδομάδας, ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ απείλησε δημόσια τον Ρώσο πρόεδρο, Βλαντιμίρ Πούτιν, με την παράδοση πυραύλων κρουζ Tomahawk στην Ουκρανία. Η κίνηση αυτή έδωσε ελπίδα στις κυβερνήσεις της ΕΕ ότι οι ΗΠΑ θα αυξήσουν πλέον ουσιαστικά την πίεση στο Κρεμλίνο.
Λίγες μέρες αργότερα ήρθε η απογοήτευση καθώς ο Ντόναλντ Τραμπ είχε τηλεφωνική συνομιλία με τον Βλαντιμίρ Πούτιν την Πέμπτη (16.10.25) και ανακοίνωσε στη συνέχεια μια διμερή σύνοδο κορυφής στη Βουδαπέστη. Η επιλογή της Βουδαπέστης προκαλεί ερωτηματικά, καθώς η ουγγρική κυβέρνηση, υπό τον φιλικό προς τον Πούτιν πρωθυπουργό Βίκτορ Όρμπαν, αντιτίθεται σε οποιαδήποτε αυστηροποίηση των κυρώσεων της ΕΕ κατά της Ρωσίας και συνεχίζει να εισάγει μεγάλες ποσότητες ρωσικού πετρελαίου, σύμφωνα με τη Handelsblatt.
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Η τεθλασμένη προσέγγιση του Τραμπ απέναντι στη Ρωσία προκαλεί νευρικότητα στους Ευρωπαίους. Επισήμως, αποφεύγουν την κριτική. Η Επιτροπή υποστηρίζει «όλα τα βήματα που οδηγούν σε μια δίκαιη και διαρκή ειρήνη για την Ουκρανία», δήλωσε την Παρασκευή (17.10.25) ο εκπρόσωπος της Επιτροπής, Όλοφ Γκιλ. Χαιρετίζουν την προτεινόμενη συνάντηση «εάν εξυπηρετεί αυτόν τον σκοπό».
Στην πραγματικότητα, ωστόσο, φοβούνται μια επανάληψη της συνάντησης στην Αλάσκα τον Αύγουστο – όταν ο Ρώσος δικτάτορας κατάφερε να τυλίξει τον Τραμπ γύρω από το δάχτυλό του. Στη συνέχεια, ο Τραμπ δήλωσε ότι η ευθύνη για τον πόλεμο βαρύνει την Ουκρανία. Η χώρα πρέπει να παραχωρήσει εδάφη για να τερματίσει τον πόλεμο.
Από τότε, τίποτα δεν έχει ουσιαστικά αλλάξει, λένε εκπρόσωποι των κρατών μελών της ΕΕ. Με την υποτιθέμενη προθυμία του να μιλήσει, ο Ρώσος πρόεδρος θέλει μόνο να εμποδίσει τον Τραμπ να παραδώσει τους πυραύλους κρουζ Tomahawk στην Ουκρανία, δήλωσε ένας διπλωμάτης της ΕΕ. «Ο Πούτιν παίζει για άλλη μια φορά με τον χρόνο».
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Υποστήριξη των ΗΠΑ με αντάλλαγμα χρήματα
Ταυτόχρονα, οι Ευρωπαίοι είναι πιο αισιόδοξοι από ό,τι ήταν αυτό το καλοκαίρι ότι ο Τραμπ τουλάχιστον δεν θα παρέμβει ενεργά για λογαριασμό του Πούτιν, για παράδειγμα, παρακρατώντας πληροφορίες από μυστικές υπηρεσίες για να βλάψει την Ουκρανία. «Υπό τον Τραμπ, οι ΗΠΑ συνέχισαν να προμηθεύουν με χαρά όπλα στην Ουκρανία, εφόσον πληρώνουν οι Ευρωπαίοι», δήλωσε ένας άλλος διπλωμάτης. Πρόκειται για «συναλλακτική υποστήριξη», που σημαίνει ότι βασίζεται σε αντάλλαγμα. Αλλά οι Ευρωπαίοι είναι πρόθυμοι να πληρώσουν το τίμημα: «Τελικά, πρόκειται για την ασφάλεια της ηπείρου μας».
Οι διπλωμάτες επισημαίνουν επίσης ότι η σύνοδος κορυφής της Βουδαπέστης μεταξύ ΗΠΑ και Ρωσίας ενδέχεται να μην πραγματοποιηθεί καν. Η πιο σημαντική συνάντηση, όπως ειπώθηκε στις Βρυξέλλες, είναι οι προπαρασκευαστικές συνομιλίες μεταξύ των υπουργών Εξωτερικών Μάρκο Ρούμπιο και Σεργκέι Λαβρόφ. Αυτό θα μπορούσε ήδη να καταστήσει σαφές ότι δεν υπάρχει τίποτα προς διαπραγμάτευση μεταξύ Πούτιν και Τραμπ, επειδή οι θέσεις τους απέχουν πολύ. Ο Τραμπ έχει μιλήσει για μια ειρηνευτική σύνοδο κορυφής αρκετές φορές στο παρελθόν, αλλά τελικά δεν υλοποιήθηκε ποτέ.
Οι Ευρωπαίοι πρέπει τώρα να προσπαθήσουν προληπτικά να επηρεάσουν αυτή τη διπλωματική διαδικασία, δήλωσε ο Steven Everts, επικεφαλής του think tank της ΕΕ για την ασφάλεια (EUISS): «Δεν πρέπει να περιμένουν μέχρι να πραγματοποιηθεί η συνάντηση στη Βουδαπέστη».
Αντ’ αυτού, θα πρέπει να προσπαθήσουν να ασκήσουν επιρροή στην Ουάσινγκτον σε όλα τα επίπεδα και να ενισχύσουν τη θέση της Ουκρανίας. Ανέφερε ως παράδειγμα το πώς αρκετοί αρχηγοί κυβερνήσεων της ΕΕ ταξίδεψαν μαζί στον Λευκό Οίκο μετά την πρώτη συνάντηση Πούτιν-Τραμπ στην Αλάσκα. Ο Ουκρανός πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι είχε ήδη την ευκαιρία να επηρεάσει τον Τραμπ κατά τη διάρκεια επίσκεψης στον Λευκό Οίκο την Παρασκευή. Ωστόσο, το αίτημά του για πυραύλους κρουζ Tomahawk δεν έχει ικανοποιηθεί προς το παρόν.
Διπλωμάτες της ΕΕ τόνισαν ότι οι Ευρωπαίοι εμμένουν στη γραμμή τους και σκοπεύουν να αυξήσουν περαιτέρω την πίεση στη Ρωσία. Στη σύνοδο κορυφής της ΕΕ την επόμενη εβδομάδα, οι αρχηγοί κυβερνήσεων σχεδιάζουν να αποφασίσουν να χρησιμοποιήσουν τα παγωμένα περιουσιακά στοιχεία της ρωσικής κεντρικής τράπεζας για ένα «δάνειο επανορθώσεων» για το Κίεβο. Αυτό θα επιτρέψει στην Ουκρανία να χρηματοδοτήσει τον πόλεμό της τα επόμενα δύο έως τρία χρόνια. Ταυτόχρονα, οι πρέσβεις της ΕΕ συζητούν ένα 19ο πακέτο κυρώσεων κατά της Ρωσίας.
Η επιλογή της Ουγγαρίας από τον Τραμπ ως τόπου διεξαγωγής της συνόδου κορυφής μπορεί επίσης να οφείλεται στο γεγονός ότι ο Πούτιν δεν φοβόταν μήπως συλληφθεί εκεί. Υπάρχει διεθνές ένταλμα σύλληψης εναντίον του για εγκλήματα πολέμου από το Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης. Ωστόσο, η Ουγγαρία αποσύρθηκε πρόσφατα από αυτόν τον θεσμό.
Οι Βρυξέλλες έκαναν εικασίες σχετικά με τη διαδρομή που θα μπορούσε να ακολουθήσει το ρωσικό προεδρικό αεροπλάνο από τη Μόσχα στη Βουδαπέστη – και ποια χώρα της ΕΕ θα επέτρεπε την υπέρπτηση. Η διαδρομή περνάει είτε μέσω Πολωνίας, Ρουμανίας είτε Ελλάδας.
Ορισμένοι διπλωμάτες, ωστόσο, θεώρησαν αυτές τις εικασίες άσχετες. «Αν ο Τραμπ θέλει να συναντήσει τον Πούτιν σε έδαφος της ΕΕ, κανείς δεν θα τον σταματήσει», δήλωσε ένας διπλωμάτης της ΕΕ. Άλλωστε, οι ΗΠΑ είναι σύμμαχος.