Υπό αμφισβήτηση τίθεται πλέον η σχεδιαζόμενη συνάντηση κορυφής Ντόναλντ Τραμπ – Σι Τζινπίνγκ μετά την χθεσινή (10.10.2025) ανακοίνωση του Ρεπουμπλικάνου περί αύξησης δασμών των ΗΠΑ στο 100% (έναντι 35% που ήταν έως τώρα) απέναντι στις εισαγωγές από την Κίνα.
Ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Τραμπ επιλέγει για άλλη μια φορά την κλιμάκωση – εν μέσω της οικονομικής αδυναμίας της Κίνας, σημειώνει δημοσίευμα της Handelsblatt, επ’ αφορμή της ανακοίνωσης Τραμπ για δασμούς 100% στις κινεζικές εισαγωγές από 1η Νοεμβρίου 2025.
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Για πολύ καιρό, το μοτίβο θεωρούνταν προβλέψιμο: ο Πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ προκαλούσε και κλιμάκωνε τη δασμολογική διαμάχη, η Κίνα απαντούσε με σκληρή ρητορική και αντίμετρα, διατηρώντας παράλληλα στρατηγική ηρεμία. Στο τέλος, το Πεκίνο συνήθως αναδεικνυόταν ως ο πιο ψύχραιμος παίκτης, ή έτσι ήταν η εντύπωση.
Αλλά αυτή τη φορά η παλίρροια θα μπορούσε να αλλάξει. Η κινεζική ηγεσία ήταν πολύ σίγουρη ότι η Ουάσιγκτον θα ήταν αντιπαραθετική μόνο για ένα διάστημα και ότι διαφορετικά θα μπορούσε να συγκρατηθεί. Τώρα, ωστόσο, ο Τραμπ ανεβάζει ξανά την ένταση σε μια δυσμενή στιγμή για την Κίνα: με δασμούς, πιθανές απαγορεύσεις εξαγωγών και την απειλή ακύρωσης της συνόδου κορυφής με τον Σι Τζινπίνγκ που έχει προγραμματιστεί για τα τέλη Οκτωβρίου.
Αυτό που αρχικά φαίνεται να είναι ένα ακόμη κεφάλαιο στο ατελείωτο εμπορικό δράμα είναι στην πραγματικότητα κάτι περισσότερο: μια δοκιμασία για το αν η Κίνα εξακολουθεί να έχει υπό έλεγχο τη στρατηγική κλιμάκωσης. Τα πρόσφατα βήματα του Πεκίνου, ιδίως η έρευνα για την αμερικανική εταιρεία ημιαγωγών Qualcomm για πιθανή παραβίαση της αντιμονοπωλιακής νομοθεσίας και τους αυστηρότερους ελέγχους εξαγωγών για σπάνιες γαίες, δύσκολα μπορούν να θεωρηθούν αντίσταση. Μοιάζουν με στοχευμένα τσιμπήματα ενόψει μιας πιθανής συνάντησης μεταξύ των δύο ηγετών.
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Η μαζική αύξηση των δασμών σε πολλά κινεζικά προϊόντα δεν αποτελεί μόνο οικονομική πίεση, αλλά και πολιτική αλαζονεία. Ο Τραμπ βρίσκεται υπό πίεση στο εσωτερικό: Στις ΗΠΑ, παρενοχλείται από καλλιεργητές σόγιας των οποίων οι εξαγωγές προς την Κίνα έχουν καταρρεύσει επειδή το Πεκίνο συνεχίζει να κλείνει την αγορά στις εισαγωγές σόγιας.
Ο Τραμπ αντιδρά με πολεμική ισχύ για να αποτρέψει οποιοδήποτε σημάδι αδυναμίας, ενώ ταυτόχρονα αφήνει στον εαυτό του μια πίσω πόρτα ανοιχτή για διαπραγματεύσεις. Τυπικός Τραμπ. Οι χρηματοπιστωτικές αγορές σίγουρα το λαμβάνουν σοβαρά υπόψη.
Η ηγεσία της Κίνας θα πρέπει επίσης να το λάβει σοβαρά υπόψη. Η απαγόρευση των εξαγωγών σπάνιων γαιών και της σχετικής τεχνολογίας επεξεργασίας, συμπεριλαμβανομένων των τρίτων χωρών, είναι το πιο αιχμηρό όπλο του Πεκίνου, δεδομένης της τεράστιας εξάρτησης πολλών εταιρειών παγκοσμίως. Αλλά το μέτρο αποτυγχάνει ολοένα και περισσότερο. Ακόμα και στενοί οικονομικοί εταίροι με σημαντικές επιχειρήσεις στην Κίνα αντιλαμβάνονται πλέον την κίνηση ως έκφραση αλαζονείας που απειλεί την ίδια τους την ύπαρξη. Η υπομονή της Ουάσιγκτον έχει ήδη φτάσει στα όριά της.
Ωστόσο, η Κίνα δεν είναι ακλόνητη. Η εγχώρια οικονομία δεν τα πάει καλά. Ακόμη και οι διακοπές της Χρυσής Εβδομάδας δεν κατάφεραν να φέρουν αισθητή ώθηση στην κατανάλωση. Ενώ η Λαϊκή Δημοκρατία γίνεται όλο και πιο αυτάρκης εδώ και χρόνια, ακόμη και η δεύτερη μεγαλύτερη οικονομία της εξακολουθεί να εξαρτάται από την ξένη τεχνολογία, τόσο στην κατασκευή αεροσκαφών όσο και στον στρατό.
Μια ολοένα και πιο επικίνδυνη δυναμική
Αυτό δημιουργεί μια ολοένα και πιο επικίνδυνη δυναμική και για τις δύο πλευρές: Ο Τραμπ προβάλλει ισχύ, ενώ ο Σι δεν μπορεί να υποχωρήσει στο εσωτερικό. Και οι δύο οδηγούν ο ένας τον άλλον περαιτέρω σε μια σπείρα τιμωρητικών δασμών, μποϊκοτάζ και απαγορεύσεων εξαγωγών, η οικονομική ζημία των οποίων είναι εδώ και καιρό πραγματική. Αυτό δεν γίνεται αισθητό μόνο από τους καλλιεργητές σόγιας στην αμερικανική «Ζώνη Καλαμποκιού», αλλά και από τους κατασκευαστές ηλεκτρονικών ειδών στην νότια κινεζική επαρχία Γκουανγκντόνγκ.
Το Πεκίνο υπέθεσε ότι η Ουάσιγκτον θα επικεντρωνόταν στην αποκλιμάκωση ενόψει της προγραμματισμένης συνόδου κορυφής Σι – Τραμπ. Αντ’ αυτού, η συνάντηση απειλεί να καταρρεύσει και η Κίνα κινδυνεύει να βλάψει την σχολαστικά χτισμένη εικόνα της ως πολιτικά προβλέψιμης υπερδύναμης. Αυτή τη φορά, το Πεκίνο φαίνεται να έχει υπολογίσει λάθος. Το τραγικό είναι ότι το κινεζικό κράτος και η ηγεσία του κόμματος σχεδόν ποτέ δεν υποχωρούν επειδή είναι πεπεισμένοι ότι δεν μπορούν να το αντέξουν οικονομικά στο εσωτερικό. Όλα τα σημάδια, επομένως, δείχνουν κλιμάκωση.
