Οι πληθυσμοί των φιδιών σε όλο σχεδόν τον κόσμο εμφανίζουν σημαντική μείωση κατά την τελευταία δεκαετία, για αδιευκρίνιστους λόγους, σύμφωνα με μια νέα διεθνή επιστημονική έρευνα, που δείχνει ότι τα φίδια φαίνεται να ακολουθούν την οδό της σταδιακής εξαφάνισης των ψαριών και των βατράχων.
Μυστηριωδώς, μερικά είδη φιδιών φαίνεται να άρχισαν να μειώνονται απότομα γύρω στο 1998, μια χρονιά που οι επιστήμονες ακόμα δεν μπορούν να συνδέσουν με κάτι συγκεκριμένο, που θα δικαιολογούσε αυτή την μείωση, εκτός από το γεγονός ότι υπήρξε το πιο θερμό έτος μέχρι τότε, λόγω μεγάλης ενίσχυσης του ρεύματος “Ελ Νίνιο”. Δεν αποκλείεται όμως να φταίει και κάποια ασθένεια, όπως αποδείχτηκε ότι για την εξαφάνιση των βατράχων ευθυνόταν σε μεγάλο βαθμό μια μόλυνση από μύκητα.
Οι ερευνητές εστίασαν την μελέτη τους σε οκτώ κυρίως είδη φιδιών και συμπέραναν ότι σχεδόν όλα παρουσιάζουν ανάλογη μείωση στον πληθυσμό τους, παρά τη γεωγραφική απομόνωσή τους, μια ένδειξη ότι πρέπει να υπάρχει κάποια κοινή αιτία, όπως η κλιματική αλλαγή. Άλλοι παράγοντες που επηρεάζουν αρνητικά τους πληθυσμούς των φιδιών, είναι η καταστροφή των οικοσυστημάτων, η μόλυνση του περιβάλλοντος, οι ασθένειες, η έλλειψη τροφής κ.α.
Η μελέτη, υπό τον Κρίστοφερ Ρίντινγκ του Κέντρου Οικολογίας και Υδρολογίας της Βρετανίας, δείχνει, μεταξύ άλλων, ότι 11 από τους 17 πληθυσμούς φιδιών που αφορούν οκτώ είδη φιδιών σε πολλές χώρες (Βρετανία, Γαλλία, Ιταλία, Νιγηρία, Αυστραλία κ.α.), έχουν μειωθεί σημαντικά μετά το τέλος της δεκαετίας του ΄90, σε ποσοστό μέχρι και 90%. Πέντε πληθυσμοί φιδιών εμφανίζονται στάσιμοι και μόνο ένα είδος φαίνεται να παρουσιάζει οριακή αύξηση.
Οι επιστήμονες κάνουν λόγο για “ανησυχητική τάση” διεθνώς, καθώς η πληθυσμιακή κατάρρευση των δύο τρίτων περίπου των ειδών φιδιών παγκοσμίως (που παρατηρείται ακόμα και σε προστατευμένες περιοχές) δεν φαίνεται να έχει αναστραφεί τα τελευταία χρόνια. Οι αστρίτες, οι οχιές και οι πύθωνες βρίσκονται ανάμεσα στα φίδια που φαίνεται να μειώνονται.
Τα φίδια αποτελούν σημαντικό αρπακτικό ερπετό και η απότομη μείωση του αριθμού τους, μπορεί να έχει σοβαρές συνέπειες για την ισορροπία πολλών οικοσυστημάτων και “αλυσίδων” τροφής. Προηγούμενες μελέτες είχαν επίσης καταγράψει μείωση των φιδιών σε ορισμένες περιοχές, ιδιαίτερα στη Μεσόγειο. Η νέα μελέτη επιβεβαιώνει ότι η μείωση είναι ευρύτερη, καθώς παρατηρείται ακόμα και στην περιοχή των τροπικών, το κατ’ εξοχήν “βασίλειο” των ερπετών.
Σύμφωνα με την μελέτη, τα θηλυκά φίδια φαίνεται να εξαφανίζονται με ταχύτερο αριθμό σε σχέση με τα αρσενικά. Επίσης, με πιο γρήγορο ρυθμό φαίνεται να εξαφανίζονται τα φίδια που συνήθως μένουν ακίνητα και περιμένουν υπομονετικά για τη λεία τους, σε σχέση με αυτά που…γυροφέρνουν και κυνηγάνε με πιο ενεργητικό τρόπο.
Ο αριθμός των περιοχών που έχουν μελετήσει παγκοσμίως οι ερευνητές σε βάθος χρόνου, είναι μέχρι στιγμής ακόμα περιορισμένος, έτσι δεν μπορούν να αποδείξουν πέρα από κάθε αμφιβολία ότι τα φίδια λιγοστεύουν διεθνώς (θα χρειαστούν και άλλες μακροπρόθεσμες έρευνες γι’ αυτό), όμως η διαχρονική τάση μείωσης που καταγράφεται, φαίνεται να έχει διεθνή βάση.
