Με γρήγορες διαδικασίες προωθεί η Κομισιόν την ένταξη των Δυτικών Βαλκανίων και Ουκρανίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ) για λόγους γεωπολιτικής ασφαλείας απέναντι στη Ρωσία, δηλαδή αφήνοντας σε δεύτερη μοίρα τις «στενές» οικονομικές προϋποθέσεις.
Η στρατηγική αυτή, συνδέεται άμεσα με τον φόβο περαιτέρω ρωσικής επιρροής στην περιοχή και την ανάγκη της Ένωσης να θωρακίσει τα σύνορά της εν μέσω διεθνών αναταράξεων. Στην ομιλία της στο Φόρουμ Διεύρυνσης (18.11.25), η Επίτροπος Διεύρυνσης, Μάρτα Κος, υπογράμμισε ότι «η διεύρυνση αποτελεί ζήτημα ασφαλείας», προσθέτοντας πως χώρες που επιλέγουν το ευρωπαϊκό μέλλον «δέχονται επίθεση», με άμεση αναφορά στον πόλεμο Ρωσο – ουκρανικό πόλεμο. Σύμφωνα με την ίδια, αν η ΕΕ δεν κινηθεί «γρήγορα και αποφασιστικά», κινδυνεύει να χάσει τον έλεγχο της σταθερότητας στην ήπειρο.
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Παρά τις παλαιότερες αμφιβολίες, το Μαυροβούνιο, η Αλβανία, η Μολδαβία και η Ουκρανία έχουν παρουσιάσει σημαντική πρόοδο στις μεταρρυθμίσεις σηματοδοτώντας πως οι μεταρρυθμίσεις που υφίσταντο τα υποψήφια κράτη – μέλη, για την είσοδο τους στην Ένωση, αποδίδουν, σημείωσε η Κος.
Παράλληλα, τόνισε πως η σταδιακή ολοκλήρωση έχει ήδη ξεκινήσει καθώς η ΕΕ αξιοποιεί τη Διευκόλυνση για την Ουκρανία και τα Αναπτυξιακά Σχέδια για τα Δυτικά Βαλκάνια, μετατρέποντας την Ένωση σε «βιωμένη πραγματικότητα» πριν από την πλήρη ένταξη.
Ωστόσο, το ζήτημα της ταχύτερης ένταξης για λόγους ασφαλείας δεν αίρει τα εμπόδια. Πρόσφατη έκθεση του Γερμανικού Ινστιτούτου για τη Διεθνή Πολιτική και Ασφάλεια (SWP – DIIKS) προειδοποιεί ότι η απουσία προοπτικής ένταξης της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ δημιουργεί ένα θεμελιώδες κενό στη στρατηγική διεύρυνσης της ΕΕ, καθώς ΕΕ και ΝΑΤΟ «τρέχουν παράλληλα», αλλά όχι μαζί. Αυτό, όπως σημειώνεται, διαφοροποιεί ριζικά τη σημερινή συγκυρία από προηγούμενους γύρους διεύρυνσης και τη σχεδιασμένη διεύρυνση των Δυτικών Βαλκανίων.
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Επιπτώσεις της διεύρυνσης
Η επιτάχυνση της διεύρυνσης ενδέχεται να προκαλέσει αναταράξεις σε κρίσιμους τομείς: προϋπολογισμό, δομές διακυβέρνησης και βασικές πολιτικές της Ένωσης, σημείωσε η κοινοτική αξιωματούχος. Το σύνθημα της Κομισιόν παραμένει ότι η ένταξη πρέπει να είναι «αυστηρή, δίκαιη και αξιοκρατική», κάτι που απαιτεί ισχυρές δικλείδες ασφαλείας σε περίπτωση που νέα κράτη μέλη δεν τηρήσουν τους κανόνες και τις αξίες της ΕΕ, τόνισε.
Η περιφερειακή συνεργασία, με την Κοινή Περιφερειακή Αγορά στα Δυτικά Βαλκάνια και μέσω της νέας στρατηγικής για τον Εύξεινο Πόντο, ενισχύει αυτούς τους δεσμούς.
Κεντρικός άξονας της νέας προσέγγισης είναι η σταδιακή ολοκλήρωση με άμεσα οφέλη, ανέφερε η Κος. Αυτό σημαίνει, βαθύτερη πρόσβαση στην ενιαία αγορά, ένταξη στον Ενιαίο Ευρωπαϊκό Χώρο Πληρωμών, δικαιώματα περιαγωγής, συμμετοχή σε ενεργειακά και μεταφορικά δίκτυα, αλλά και ενσωμάτωση σε βιομηχανικές και ψηφιακές αλυσίδες αξίας. Η περιφερειακή συνεργασία, με την Κοινή Περιφερειακή Αγορά στα Δυτικά Βαλκάνια και μέσω της νέας στρατηγικής για τον Εύξεινο Πόντο, ενισχύει αυτούς τους δεσμούς. Στόχος είναι οι χώρες να «μοιάζουν» μέλη πριν γίνουν επίσημα μέλη.
Παράλληλα, η διεύρυνση ανοίγει ξανά τη συζήτηση για την αναθεώρηση του Πολυετούς Δημοσιονομικού Πλαισίου, καθώς η ένταξη της Ουκρανίας και των Δυτικών Βαλκανίων θα απαιτήσει νέους πόρους και διαφορετική κατανομή χρηματοδοτήσεων, σύμφωνα με αναλυτές. Η ΕΕ θα χρειαστεί να επαναπροσδιορίσει τις προτεραιότητες του προϋπολογισμού της, ώστε να στηρίξει τις μεταρρυθμίσεις, την ανοικοδόμηση και τη σταδιακή πρόσβαση των υποψηφίων χωρών σε βασικές ευρωπαϊκές πολιτικές, ανέφερε η Επίτροπος.
