Η NASA είχε ανακοινώσει έναν φιλόδοξο στόχο: να εγκαταστήσει έναν πυρηνικό αντιδραστήρα στη Σελήνη έως το 2030, ώστε να προλάβει τους Κινέζους και Ρώσους ανταγωνιστές της. Ωστόσο, το σχέδιο αυτό, όπως αναφέρει η Washington Post, θα μπορούσε επίσης να ανοίξει ένα νέο μέτωπο… στο διαστημικό δίκαιο.
Ο προσωρινός διαχειριστής της NASA, Σον Π. Ντάφι, δικαιολογεί αυτήν την επιτάχυνση εγκατάστασης πυρηνικού αντιδραστήρα στην Σελήνη, επικαλούμενος την αυξανόμενη πίεση από το Πεκίνο και τη Μόσχα, που σχεδιάζουν να τοποθετήσουν τον δικό τους αντιδραστήρα έως τα μέσα της δεκαετίας του 2030.
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Για την Ουάσινγκτον, η συγκεκριμένη τεχνολογία θα πρέπει να στηρίξει την «οικονομία της Σελήνης», να προετοιμάσει την ενεργειακή τροφοδοσία στον Άρη και να ενισχύσει την εθνική ασφάλεια των ΗΠΑ στο διάστημα.
Μια «ζώνη αποκλεισμού» στη Σελήνη;
Ο επικεφαλής της NASA ανέφερε την πιθανότητα ένα κράτος να κηρύξει μια keep-out zone — ζώνη αποκλεισμού — γύρω από τον αντιδραστήρα του. Η δήλωση αυτή προβληματίζει νομικούς: η Συνθήκη του Διαστήματος του 1967 απαγορεύει κάθε διεκδίκηση εδάφους στη Σελήνη, αλλά το άρθρο 9 απαιτεί τον σεβασμό στις δραστηριότητες των άλλων, αφήνοντας περιθώριο για στρατηγικό πλεονέκτημα στον πρώτο που θα εγκατασταθεί.
Ζώνες ασφαλείας προβλέπονται και στις Συμφωνίες Άρτεμις, αλλά παραμένουν ασαφείς ως προς το μέγεθος και τη διάρκεια τους. Αν είναι υπερβολικά εκτεταμένες, μπορεί να θεωρηθούν ως συγκαλυμμένος τρόπος απαγόρευσης πρόσβασης σε άλλες χώρες.
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Η κούρσα για τον νότιο πόλο της Σελήνης
Η NASA στοχεύει στον νότιο πόλο της Σελήνης, μια περιοχή πλούσια σε παγωμένο νερό και ηλιακό φως — πολύτιμοι πόροι για μελλοντικές επανδρωμένες αποστολές. Ωστόσο, η ηλιακή ενέργεια εκεί είναι περιορισμένη: η σεληνιακή νύχτα διαρκεί περίπου δύο εβδομάδες. Για τους ειδικούς, ένας αντιδραστήρας είναι «το επόμενο λογικό βήμα» για μια μόνιμη ανθρώπινη παρουσία.
Η προκήρυξη της NASA αναφέρεται σε έναν αντιδραστήρα ικανό να παράγει 100 κιλοβάτ, ποσότητα ενέργειας που αντιστοιχεί στην κατανάλωση ενός σπιτιού 180 τ.μ. σε τρεισήμισι ημέρες. Ωστόσο, ορισμένοι επιστήμονες προειδοποιούν ότι η βιασύνη μπορεί να οδηγήσει σε ατυχήματα και προβλήματα αξιοπιστίας, καθώς και σε ζητήματα διαχείρισης ραδιενεργών αποβλήτων, τα οποία θα μπορούσαν να παραμείνουν στη Σελήνη για αιώνες.
Αν η NASA πετύχει, αυτός ο αντιδραστήρας θα αποτελέσει ιστορική πρόοδο και ίσως αναδιαμορφώσει τους κανόνες της εξερεύνησης του διαστήματος. Ωστόσο, για πολλούς, η κούρσα αυτή μοιάζει ήδη με «χρυσό πυρετό» σεληνιακών διαστάσεων, με όλους τους κινδύνους που συνεπάγεται.