«Υπάρχει σύμπλεξη φαινομένων. Η κλιματική κρίση “συναντά” τα γεωδυναμικά φαινόμενα και οι επιπτώσεις είναι πάρα πολύ μεγάλες» αναφέρει μιλώντας στο newsit.gr ο σεισμολόγος και Πρόεδρος του Οργανισμού Αντισεισμικού Σχεδιασμού και Προστασίας, Ευθύμιος Λέκκας, με αφορμή τις σφοδρές πλημμύρες και την κατολίσθηση που σάρωσε την νήσο Ίσκια στην Κάτω Ιταλία.
Ο πρόεδρος του ΟΑΣΘ εξηγεί ότι πλέον «έχουμε να κάνουμε όχι μόνο με μετεωρολογικά φαινόμενα αλλά και τη σύμπλεξη με τα γεωδυναμικά φαινόμενα». «Μέχρι τώρα είχαμε κάποιες ζημιές από έντονα καιρικά φαινόμενα, από πλημμύρες, χιονοπτώσεις, δασικές πυρκαγιές. Τώρα όλα αυτά ακολουθούν μία αυξανόμενη συχνότητα και με μεγαλύτερες καταστροφές» σημειώνει ο Ευθύμιος Λέκκας, μιλώντας στο newsit.gr για την κατολίσθηση που σημειώθηκε στο νησί της Κάτω Ιταλίας.
Υπενθυμίζεται ότι τουλάχιστον δύο άνθρωποι – ένα 5χρονο κοριτσάκι και μια 31χρονη – έχασαν την ζωή τους στο νησί Ίσκια, μετά την κατολίσθηση που σημειώθηκε τα ξημερώματα του Σαββάτου από τις σφοδρές πλημμύρες που έπληξαν την περιοχή. Οι διασώστες δίνουν μάχη με το χρόνο, ψάχνοντας επιζώντες στις λάσπες. Πληροφορίες του AP αναφέρουν ότι δέκα άνθρωποι αναζητούνται από τα σωστικά συνεργεία στην πόλη-λιμάνι Καζαμικόλα.
Το hot spot της κλιματικής κρίσης η Μεσόγειος
Όπως όλα δείχνουν η κλιματική κρίση είναι εδώ, δεν καραδοκεί απλά, αλλά «χτυπά» τις ίδιες περιοχές που σαρώνουν τα γεωδυναμικά φαινόμενα. «Αφενός μεν έχουμε ουσιαστικά την επιτάχυνση όλων αυτών των φαινομένων με μεγαλύτερες καταστροφές, με πιο πυκνή συχνότητα, αλλά βλέπουμε ότι αυτά τα φαινόμενα προσβάλλουν τις περιοχές εκείνες που πρόσβαλαν και τα γεωδυναμικά φαινόμενα, που μέχρι τώρα δεν είχαν σχέση. Έρχεται λοιπόν η κλιματική κρίση να συναντήσει τα γεωδυναμικά φαινόμενα που είναι κάτω από την επιφάνεια της γης και εδώ αρχίζει πλέον η ιστορία των επιπτώσεων να είναι πάρα πολύ μεγάλη. Όπως και στην Ίσκια. Στο νησί αυτό είχαμε πάει πριν πέντε χρόνια με τον Καρύδη και τον Μαυρούλη και εκεί ήταν ηφαίστειο, δασική πυρκαγιά και σεισμός. Στην ίδια ακριβώς περιοχή βλέπουμε χθες και προχθές να εξελίσσεται μία τραγωδία από τα υδρομετεωρολογικά φαινόμενα. Δηλαδή δεν ήταν μόνο τα υδρομετεωρολογικά φαινόμενα, η κλιματική κρίση που τα επιτάχυνε και αύξησαν και την συχνότητα και τις καταστροφές. Τώρα διαπιστώνουμε ότι υπάρχει στις ίδιες περιοχές σύμπλεξη μεταξύ των πάνω φαινομένων και των κάτω, δηλαδή των φαινομένων πάνω και κάτω από την επιφάνεια της γης».
Αυτό όπως εξηγεί ο γνωστός σεισμολόγος είναι φαινόμενο που είναι παγκόσμιας κλίμακας, με την περιοχή της Μεσογείου να είναι, όπως λέει ο κ. Λέκκας, το hotspot της κλιματικής κρίσης. «Εδώ στην Ελλάδα το βλέπουμε να εξελίσσεται με τον Ιανό, με την Κινέτα, με την Αγία Πελαγία στα Χανιά. Επαναλήφθηκε στην Ελλάδα, το είχαμε μία-δύο φορές στην αρχή, αλλά το βλέπουμε τώρα να εξελίσσεται και σε παγκόσμια επίπεδα. Και η Ελλάδα και διεθνώς αντιμετωπίζουν τα ίδια ακριβώς φαινόμενα. Η Μεσόγειος έχει τα πρωτεία γιατί είναι το hotspot της κλιματικής κρίσης».
«Έχουμε σύμπλεξη φαινομένων»
Ο τρόπος σχεδιασμού και ανάλυσης αυτών των φαινομένων πρέπει να αλλάξει σύμφωνα με τον πρόεδρο του ΟΑΣΘ. «Όλα αυτά πρέπει να μας επιβάλλουν το να σχεδιάζουμε τελείως διαφορετικά απ’ό,τι σχεδιάζαμε μέχρι τώρα. Δηλαδή να παίρνουμε το κάθε φαινόμενο χωριστά. Εδώ τώρα έχουμε σύμπλεξη των φαινομένων και ουσιαστικά ο σχεδιασμός πρέπει να είναι πολυμερής για κάθε ένα φαινόμενο και για όλα τα φαινόμενα ξεχωριστά».
Ο ίδιος ο Ευθύμης Λέκκας μαζί με τον Παναγιώτη Καρύδη και τον τον Σπύρο Μαυρούλη τονίζουν ότι «οι μεγάλες καταστροφές και οι απώλειες δεκάδων ανθρώπων από έντονες βροχοπτώσεις, κατολισθήσεις, καθιζήσεις και ροές εδαφών που εκδηλώθηκαν στη νήσο Ίσκια, κοντά στη Νάπολη, εγείρουν τεράστια ανησυχία για το μέλλον». Όπως αναφέρουν «μέσα σε έξι ώρες έπεσαν έως και 155 χιλιοστά βροχής στο βόρειο τμήμα του ηφαιστειογενούς νησιού. Η βροχόπτωση αυτή είχε ως αποτέλεσμα κατά σειρά την πρόκληση πλημμυρικών ροών, τη διάβρωση εδαφών, τη γένεση εκτεταμένων λασποροών, την ενεργοποίηση κατολισθήσεων και καθιζήσεων στην ευρύτερη περιοχή της Casamicciola Terme, η οποία υπέστη εκτεταμένες βλάβες».
Οι ερευνητές είχαν επισκεφθεί την Ίσκια Ιταλίας τον Αύγουστο του 2017, καθώς είχε σημειωθεί σεισμός μεγέθους 4 Ρίχτερ και εστιακού βάθους 5 χιλιομέτρων, που ήταν, όπως εξηγούν «αποτέλεσμα της έντονης ηφαιστειακής δραστηριότητας στην περιοχή και ο οποίος προκάλεσε εκτεταμένες και σοβαρές βλάβες στο δομημένο ιστό και στις υποδομές της σεισμόπληκτης περιοχής».
Παράλληλα, παραθέτουν και τα παραδείγματα του συνδυασμού της κλιματικής κρίσης με τα γεωδυναμικά φαινόμενα στη χώρα μας τα τελευταία χρόνια. «Μετά τον Μύρτο στην Κεφαλονιά, όπου εκδηλώθηκαν καταπτώσεις από τους σεισμούς στις αρχές του 2014 και λασποροές από τον Μεσογειακό Κυκλώνα Ιανό το φθινόπωρο του 2020, τον Σχίνο στην Κορινθία, που αποτελεί μια σεισμικά ενεργή περιοχή με συχνή εκδήλωση καταστροφικών λασποροών (2020, 2021), την Κινέτα της Αττικής, τα Χανιά, την Εύβοια, η νήσος Ischia προστίθεται στον κατάλογο των περιοχών όπου τα γεωδυναμικά φαινόμενα (σεισμοί, ηφαίστεια, tsunami, κατολισθήσεις) συμπλέκονται με τα υδρομετεωρολογικά φαινόμενα (έντονες βροχοπτώσεις, ροές εδαφών, πλημμύρες, λασποροές) συνθέτοντας μια νέα απειλή, που περιλαμβάνει όλο και πιο ευρύ κατάλογο σύμπλεξης κινδύνων διαφορετικής προέλευσης σε ίδιες γεωγραφικές περιοχές» όπως τονίζουν οι ερευνητές.
Ρεπορτάζ: Άννα Τριανταφυλλιά Τσούτσα
Πηγή φωτογραφιών: Reuters