Στο Οβάλ Γραφείο, ο Ντόναλντ Τραμπ έδειξε έναν χάρτη της Ουκρανίας: η περιοχή του Ντονμπάς στην Ουκρανία, χρωματισμένη με κόκκινο, φαινόταν ήδη χαμένη. Για εκείνον, το συμπέρασμα ήταν σαφές: το Κίεβο πρέπει να αποδεχθεί έναν συμβιβασμό για να επιτευχθεί ειρήνη, διαφορετικά η Ρωσία θα προχωρήσει κι άλλο.
Για τον Βολοντίμιρ Ζελένσκι, το μήνυμα ήταν πολύ πιο περίπλοκο. Κατά τη συνάντησή του με τον Ντόναλντ Τραμπ και αρκετούς Ευρωπαίους ηγέτες, υπενθύμισε ότι ο παππούς του είχε πολεμήσει για να απελευθερώσει το Ντονμπάς στην Ουκρανία από τους ναζί κατά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο. Η εγκατάλειψη αυτής της γης θα ισοδυναμούσε με προδοσία μιας οδυνηρής ιστορίας και ενός συμβόλου ταυτότητας για εκατομμύρια Ουκρανούς, γράφει σε ανάλυσή του το New York Times.
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Το Ντονμπάς, η καρδιά της σύγκρουσης
Εδώ και δέκα χρόνια, ο πόλεμος στην Ουκρανία διεξάγεται κυρίως σε αυτήν τη μεταλλευτική περιοχή που αποτελείται από το Ντονέτσκ και το Λουχάνσκ. Δεκάδες χιλιάδες στρατιώτες έχουν χάσει τη ζωή τους για λίγα χιλιόμετρα. Σήμερα, η Μόσχα απαιτεί τον πλήρη έλεγχο του Ντονμπάς, συμπεριλαμβανομένων των περιοχών που εξακολουθούν να βρίσκονται υπό ουκρανική διοίκηση, όπως η Σλοβιάνσκ και το Κραματόρσκ.
Για τον Βλαντίμιρ Πούτιν, ο στόχος δεν είναι μόνο εδαφικός: επιδιώκει να αποδυναμώσει πολιτικά τον Ζελένσκι και να στερήσει από την Ουκρανία την στρατηγική της αυτονομία. Το Κίεβο, από την πλευρά του, αρνείται κατηγορηματικά κάθε παραχώρηση, καθώς το Σύνταγμα απαγορεύει την εκχώρηση εδαφών.
Πιέσεις και σενάρια συμβιβασμού
Οι διπλωματικές πρωτοβουλίες του Τραμπ τροφοδοτούν συνεχώς σενάρια. Ο Αμερικανός πρόεδρος μιλά για «ανταλλαγές εδαφών», μια ιδέα που η πλειοψηφία των Ουκρανών θεωρεί προδοσία. Παρά ταύτα, ορισμένοι αναλυτές εκτιμούν ότι ένας συμβιβασμός θα μπορούσε να εξεταστεί αν το Κίεβο λάμβανε πραγματικές εγγυήσεις ασφαλείας από τη Δύση, με στρατιωτική προστασία από ΗΠΑ ή Ευρώπη.
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Ωστόσο, αυτό το σενάριο σκοντάφτει στην άρνηση της Ρωσίας, η οποία ξεκίνησε τον πόλεμο ακριβώς για να εμποδίσει την ένταξη της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ. Όπως συνοψίζει ένας αναλυτής που επικαλείται το New York Times: «Επιστρέφουμε στο σημείο μηδέν. Χωρίς αλλαγή που θα επιβληθεί στον Πούτιν, καμία σοβαρή διαπραγμάτευση δεν θα προχωρήσει.»
Ανάμεσα στη μνήμη και το μέλλον
Για τον Ζελένσκι, η παραχώρηση του Ντονμπάς θα σήμαινε θυσία της μνήμης των γενεών που το υπερασπίστηκαν. Ωστόσο, η αμερικανική πίεση εντείνεται, ενώ ο πόλεμος συνεχίζει να φθείρει μια χώρα που έχει ήδη χάσει εκατοντάδες χιλιάδες ζωές και εκατομμύρια κατοίκους έχουν εκτοπιστεί.
Το Ντονμπάς, που άλλοτε θεωρούνταν φιλορωσικό προπύργιο, έχει πλέον μετατραπεί σε σύμβολο ενός υπαρξιακού πολέμου: ανάμεσα στο δικαίωμα ενός λαού να καθορίζει το μέλλον του και στη σκληρή λογική της στρατιωτικής κατάκτησης.
