Στις ιστορικής σημασίας συναντήσεις του με τον Ουκρανό πρόεδρο Βολοντίμιρ Ζελένσκι και επτά Ευρωπαίους ηγέτες στον Λευκό Οίκο την περασμένη Δευτέρα (18.8.25), ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ δεσμεύτηκε για «εγγυήσεις ασφαλείας» στην Ουκρανία, προκειμένου το Κίεβο να συναινέσει σε ειρηνευτική συμφωνία με τη Ρωσία για τον τερματισμό του πολέμου.
Ο Ντόναλντ Τραμπ δήλωσε αισιόδοξος για τον τερματισμό του πολέμου, ο Ζελένσκι είπε πως συμφωνεί να συναντήσει τον Βλαντίμιρ Πούτιν με την προϋπόθεση ότι θα δοθούν εγγυήσεις ασφαλείας στην Ουκρανία ενώ οι Ευρωπαίοι ηγέτες επέστρεψαν στην Γηραιά Ήπειρο με την πεποίθηση ότι επιτέλους κατάφεραν τον Αμερικανό πρόεδρο να μην εγκαταλείψει την Ευρώπη.
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Όπως τονίζει σε ανάλυσή του το Sky News, οι λεπτομέρειες των συναντήσεων στον Λευκό Οίκο ήταν ασαφείς και αποσαφηνίστηκαν ελάχιστα κατά τη διάρκεια της εβδομάδας (ακούστηκαν κάποιες φήμες για αμερικανική αεροπορική κάλυψη στην ευρωπαϊκή δύναμη που θα σταλεί στην Ουκρανία), αλλά, ανεξάρτητα από αυτό, η δέσμευση του Αμερικανού προέδρου αντιπροσώπευε μια σαφή στροφή από τη ρητορική απομονωτισμού που επικρατούσε επί μήνες σχετικά με την Ουκρανία – «είναι πρόβλημα της Ευρώπης» και όλα τα συναφή.
Ωστόσο, ήταν πάντα προφανές ότι, πέρα από αυτό το σαφές επίτευγμα για τους Ευρωπαίους, η Ρωσία θα είχε πρόβλημα με αυτό. Η γλώσσα του απεσταλμένου του Τραμπ το περασμένο Σαββατοκύριακο -ισχυριζόμενος ότι ο Πούτιν είχε συμφωνήσει να παρέχει η Ευρώπη εγγυήσεις «τύπου άρθρου 5» στην Ουκρανία, ουσιαστικά παρέχοντάς της μια συλλογική ασφάλεια τύπου ΝΑΤΟ- ήταν αινιγματική.
Προσβλητική η στάση της Ρωσίας
Καθ’ όλη τη διάρκεια αυτής της εβδομάδας, ο Ρώσος υπουργός Εξωτερικών Σεργκέι Λαβρόφ υπονόμευσε το όλο εγχείρημα, επισημαίνοντας ότι η Ρωσία δεν θα δεχόταν ποτέ κανένα ειρηνευτικό σχέδιο που θα περιελάμβανε την παρουσία ευρωπαϊκών ή νατοϊκών στρατευμάτων στην Ουκρανία.
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
«Η παρουσία ξένων στρατευμάτων στην Ουκρανία είναι εντελώς απαράδεκτη για τη Ρωσία», δήλωσε ο Λαβρόφ, επαναλαμβάνοντας παρόμοιες δηλώσεις που έχουν γίνει εδώ και χρόνια. Να θυμάστε ότι η «ανατολική επέκταση» του ΝΑΤΟ ήταν η δικαιολογία για την «ειδική στρατιωτική επιχείρηση» της Ρωσίας -την εισβολή στην Ουκρανία- εξ αρχής. Όλα αυτά κάνουν τον Τραμπ να φαίνεται μάλλον αδύναμος.
Είναι μια πρόκληση προς τον Τραμπ, αν και είναι ενδιαφέρον ότι η ρωσική γλώσσα έχει προσεκτικά διαμορφωθεί ώστε να μην προκαλεί τον Τραμπ, αλλά να χλευάζει τους Ευρωπαίους ηγέτες.
Η διμερής συνάντηση (μεταξύ Πούτιν και Ζελένσκι) που ο Τραμπ χαιρέτισε τη Δευτέρα ως συμφωνημένη και επικείμενη – «εντός δύο εβδομάδων» – φαίνεται σαφώς αμφίβολη. Ίσως γι’ αυτό συμφώνησε με την πρόταση του Πούτιν να πραγματοποιηθεί πρώτα μια διμερής συνάντηση, χωρίς τη συμμετοχή του Τραμπ. Είναι ευκολότερο για τον Αμερικανό πρόεδρο να κατηγορήσει κάποιον άλλο αν δεν είναι δική του συνάντηση και δεν πραγματοποιηθεί.
Ευρωπαϊκές πηγές που συμμετείχαν στη συνάντηση σχολίασαν ότι η συνάντηση ήταν μεγάλη επιτυχία. Και σε σχέση με τα σχόλια του Λαβρόφ, μια πηγή είπε: «Δεν είναι στο χέρι του Λαβρόφ να αποφασίσει για τις εγγυήσεις ασφάλειας. Δεν είναι στο χέρι αυτού που απειλεί να αποφασίσει πώς θα αποτρέψει την απειλή!» Το επιχείρημα είναι ότι δεν είναι ρεαλιστικό για τη Ρωσία να λέει από ποιες χώρες μπορεί και από ποιες δεν μπορεί να φιλοξενήσει στρατεύματα η Ουκρανία.
Θα απειλούσε ο Τραμπ με τη χρήση βίας;
Σύμφωνα με το Sky News, το πρόβλημα είναι ότι αν η Ευρώπη και ο Λευκός Οίκος θέλουν η Ρωσία να υπογράψει κάποιο είδος ειρηνευτικής συμφωνίας, τότε θα απαιτηθεί η συμφωνία όλων των πλευρών σχετικά με τις ρυθμίσεις ασφαλείας. Ο άλλος τρόπος για να υποταχθεί η Ρωσία θα ήταν με μια συντριπτική απειλή χρήσης βίας. Κάτι από τον Τραμπ, όπως: «Βλαντίμιρ, κοίτα τι έκανα στο Ιράν…». Αλλά, φυσικά, το Ιράν δεν είναι πυρηνική δύναμη.
Όπως επισημαίνεται στην ανάλυση, βασική έννοια της «εγγύησης ασφάλειας» είναι μια αδιάσειστη υποχρέωση να υπερασπιστούμε την Ουκρανία στο μέλλον. Οι μελλοντικές εγγυήσεις θα απαιτούσαν συνθήκες, όχι μόνο μια αόριστη υπόσχεση. Δεν φαίνεται η Αμερική του Τραμπ να υπογράφει πραγματικά οτιδήποτε που την υποχρεώνει να κάνει κάτι. Μια πολυεπίπεδη εγγύηση ασφάλειας που χτίζεται με την πάροδο του χρόνου είναι μια επιλογή, αλλά από την πλευρά του Κρεμλίνου, πιθανότατα θα καταλήξει να είναι μια επανάληψη της ιστορίας και θα τους δώσει μια άλλη «δικαιολογία» για να αντιδράσουν.
