Παγκόσμια Ημέρα της Σταθεράς π: Tι είναι σήμερα και πότε καθιερώθηκε

Σήμερα, Παρασκευή (14.3.2025) είναι η Παγκόσμια Ημέρα της Σταθεράς π και αρκετοί αναρωτιούνται πότε καθιερώθηκε και ποια είναι η σημασία της γιορτής. 

Η Παγκόσμια Ημέρα του π είναι ένας ετήσιος εορτασμός για τη μαθηματική σταθερά π, δηλαδή τον λόγο της περιφέρειας προς τη διάμετρο κάθε κύκλου.

Η ημέρα του πι (στα αγγλικά Pi Day) εορτάζεται κάθε χρόνο στις 14 Μαρτίου. Σημειώνεται ότι με τον αμερικανικό τρόπος γραφής των ημερομηνιών προηγείται ο μήνας (3/14) με αποτέλεσμα, έτσι, να προκύπτουν τα τρία πρώτα ψηφία  – δηλαδή 3,1 και 4-  του αριθμού πι (π = 3,14159…) στο δεκαδικό σύστημα αριθμήσεως.

Εκτός της ημέρας του «π», υπάρχει και η ημέρα προσεγγίσεως του πι (Pi Approximation Day), στις 22 Ιουλίου κάθε χρόνου (22/7 με τον δικό μας τρόπο γραφής των ημερομηνιών), καθώς το κλάσμα 22/7 αποτελεί μία συνηθισμένη προσέγγιση του π, χρονολογούμενη από τον Αρχιμήδη.

Το 1988 οργανώθηκε η πρώτη γνωστή εορταστική εκδήλωση κάπως μεγάλης κλίμακας για την ημέρα του πι. Οργανωτής της, ήταν ο Αμερικανός φυσικός και καλλιτέχνης Larry Shaw στο μουσείο Exploratorium του Σαν Φρανσίσκο, όπου εργαζόταν. Ο εορτασμός εκείνος περιελάμβανε παρέλαση του προσωπικού και των επισκεπτών του μουσείου γύρω από έναν από τους κυκλικούς χώρους του, καθώς και την κατανάλωση στρογγυλών φρουτοπιτών (η λέξη pie = πίτα είναι στην αγγλική γλώσσα, ομόηχη του pi = π).

Το Exploratorium συνεχίζει να διοργανώνει εορτασμούς της ημέρας του πι. Στη δεκαετία του 1990 σημαντικός στην Ευρώπη υπήρξε ο ρόλος του συλλόγου «Φίλοι του αριθμού πι» (Freunde der Zahl Pi), που συστάθηκε το 1995 στη Βιέννη.

Στις 12 Μαρτίου 2009, η Βουλή των Αντιπροσώπων των ΗΠΑ πέρασε ένα μη-δεσμευτικό ψήφισμα, που αναγνώριζε την 14η Μαρτίου 2009 ως «Εθνική Ημέρα του πι».

Για την Ημέρα του πι του 2010, η Google παρουσίασε ένα εορταστικό Google Doodle, με απεικονίσεις κύκλων και συμβόλων του π. Από τότε έχει επαναλάβει το ίδιο σε άλλα έτη (π.χ. το 2018, τριακοστή επέτειο του πρώτου εορτασμού του Shaw).

Ολόκληρος ο μήνας Μάρτιος του 2014 (3/14) εορτάσθηκε από μερικούς ως «μήνας του πι». Το επόμενο έτος, το 2015, η ημέρα του πι είχε και πάλι ιδιαίτερη σημασία, ιδίως στις 9:26:53 π.μ., όταν η ημερομηνία (3.14.15) και η ώρα αντιπροσώπευαν τα πρώτα 10 ψηφία του π.

Συμπληρώνοντας την τριετία, η ημέρα του πι το 2016 ήταν επίσης σημαντική, καθώς η ημερομηνία (3/14/16) αντιπροσώπευε το πι στρογγυλευμένο στα 4 πρώτα δεκαδικά ψηφία του.

Yπενθυμίζεται, τέλος, ότι σαν σήμερα, πριν από 146 χρόνια, γεννήθηκε ο «πατέρας» της θεωρίας της σχετικότητας, Άλμπερτ Αϊνστάιν.