Σε «ναυάγιο» εξελίσσονται οι διαπραγματεύσεις ανάμεσα σε ΗΠΑ και Ιράν για τον τερματισμό μιας πολύχρονης διαμάχης, για το πυρηνικό πρόγραμμα της Τεχεράνης, όπως υποστήριξε σήμερα (02.06.2025) υψηλόβαθμος Ιρανός διπλωμάτης
Ειδικότερα, το Ιράν θα απορρίψει μια πρόταση των ΗΠΑ με στόχο την επίτευξη μιας πυρηνικής συμφωνίας, υποστηρίζοντας ότι δεν έχει πιθανότητα επιτυχίας, δεν εξυπηρετεί τα συμφέροντα της Τεχεράνης, ενώ η θέση της Ουάσινγκτον για τον εμπλουτισμό ουρανίου παραμένει αμετάβλητη.
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
«Το Ιράν συντάσσει αρνητική απάντηση στην πρόταση των ΗΠΑ, κάτι που θα μπορούσε να ερμηνευθεί ως απόρριψη της πρότασης», δήλωσε αποκλειστικά στο Reuters, υψηλόβαθμος διπλωμάτης, που είναι κοντά στη διαπραγματευτική ομάδα του Ιράν.
Την πρόταση των ΗΠΑ για μια νέα πυρηνική συμφωνία παρουσίασε στο Ιράν το Σάββατο (31.05.2025) ο υπουργός Εξωτερικών του Ομάν, Σαγίντ Μπαντρ Αλμπουσάιντι, ο οποίος πραγματοποίησε σύντομη επίσκεψη στην Τεχεράνη και μεσολαβεί στις συνομιλίες ανάμεσα στην Τεχεράνη και την Ουάσινγκτον.
Όμως έπειτα από πέντε γύρους συνομιλιών ανάμεσα στον Ιρανό υπουργό Εξωτερικών Αμπάς Αραγτσί και τον ειδικό απεσταλμένο του προέδρου Ντόναλντ Τραμπ, τον Στιβ Γουίτκοφ, για τη επίλυση της πυρηνικής αντιπαράθεσης, πολλά θέματα παραμένουν ανοιχτά.
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Τα αιτήματα των δύο πλευρών
Μεταξύ των αντικρουόμενων κόκκινων γραμμών, η απόρριψη από το Ιράν της απαίτησης των ΗΠΑ να δεσμευθεί η Τεχεράνη να καταργήσει τον εμπλουτισμό ουρανίου, που θεωρείται ένας πιθανός δρόμος προς την ανάπτυξη πυρηνικών βομβών.
Η Τεχεράνη λέει ότι θέλει να τελειοποιήσει την πυρηνική τεχνολογία για ειρηνικούς σκοπούς και αρνείται επί μακρόν τις κατηγορίες δυτικών δυνάμεων ότι επιδιώκει να αποκτήσει πυρηνικά όπλα.
«Στην πρόταση αυτή, η θέση των ΗΠΑ για τον εμπλουτισμό στο ιρανικό έδαφος παραμένει αμετάβλητη, και δεν υπάρχει καθαρή εξήγηση όσον αφορά την άρση των κυρώσεων», δήλωσε ο διπλωμάτης, που ζήτησε να μην κατονομαστεί, λόγω της ευαισθησίας του θέματος.
Η Τεχεράνη απαιτεί την άμεση άρση όλων των περιορισμών που επέβαλαν οι ΗΠΑ και προκαλούν ασφυξία στην εξαρτώμενη από το πετρέλαιο οικονομία της. Όμως για τις ΗΠΑ, η άρση των κυρώσεων που συνδέονται με το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν θα πρέπει να γίνει σε στάδια.
Δεκάδες ιρανικοί θεσμοί κρίσιμοι για την οικονομία του Ιράν, περιλαμβανομένης της κεντρικής τράπεζας και της εθνικής πετρελαϊκής εταιρίας, αντιμετωπίζουν κυρώσεις από το 2018, λόγω «υποστήριξης της τρομοκρατίας ή εξάπλωσης των πυρηνικών», σύμφωνα με την Ουάσινγκτον.
Η πολιτική του Τραμπ
Η αναβίωση της εκστρατείας του Τραμπ περί άσκησης «μέγιστης πίεσης» στην Τεχεράνη μετά την επιστροφή του στον Λευκό Οίκο τον Ιανουάριο περιλαμβάνει πιο αυστηρές κυρώσεις και απειλές για βομβαρδισμό του Ιράν αν οι τρέχουσες διαπραγματεύσεις δεν καταλήξουν σε συμφωνία.
Στη διάρκεια της πρώτης θητείας του, ο Τραμπ απέσυρε τις ΗΠΑ από τη συμφωνία του 2015 ανάμεσα στην Τεχεράνη και έξι δυνάμεις και επανέφερε τις κυρώσεις. Απαντώντας, η Τεχεράνη παραβίασε γρήγορα τους περιορισμούς στο πυρηνικό πρόγραμμά της που επέβαλλε η συμφωνία του 2015.
Η συμφωνία του 2015 απαιτούσε από το Ιράν να λάβει μέτρα για να περιορίσει τον πυρηνικό πρόγραμμά του με αντάλλαγμα την ελάφρυνση των κυρώσεων των ΗΠΑ, της ΕΕ και του ΟΗΕ.
Η στάση της Τεχεράνης
Ο διπλωμάτης δήλωσε πως η «επιτροπή του Ιράν για τις πυρηνικές διαπραγματεύσεις» υπό την εποπτεία του ανώτατου ηγέτη αγιατολάχ Αλί Χαμενεΐ, εκτιμά πως η πρόταση των ΗΠΑ είναι «εντελώς μονόπλευρη» και δεν μπορεί να εξυπηρετήσει να συμφέροντα της Τεχεράνης.
Ως εκ τούτου, είπε ο διπλωμάτης, η Τεχεράνη θεωρεί πως η πρόταση δεν έχει πιθανότητα επιτυχίας και πιστεύει ότι με αυτήν οι ΗΠΑ προσπαθούν μονομερώς να επιβάλουν μια «κακή συμφωνία» στο Ιράν μέσω υπερβολικών απαιτήσεων.
Δύο Ιρανοί αξιωματούχοι δήλωσαν στο Reuters την περασμένη εβδομάδα πως το Ιράν μπορεί να σταματήσει τον εμπλουτισμό ουρανίου αν οι ΗΠΑ αποδεσμεύσουν ιρανικά κεφάλαια και αναγνωρίσουν το δικαίωμα της Τεχεράνης να εμπλουτίζει ουράνιο για πολιτική χρήση βάσει μιας «πολιτικής συμφωνίας» που θα μπορούσε να οδηγήσει σε μια ευρύτερη πυρηνική συμφωνία.
