Η αυτόματη προσαρμογή των αντικειμενικών αξιών κοντά στις εμπορικές των ακινήτων αποτελεί μία από τις βασικές επιδιώξεις της Πολιτείας, εδώ και μερικά χρόνια, αλλά αυτό μέχρι στιγμής έχει παραμείνει μόνο στα λόγια, αφού καμία κυβέρνηση δεν κατάφερε να το υλοποιήσει.
Φαίνεται όμως ότι έφτασε η ώρα αυτό να γίνει πράξη, ειδικά τώρα που για μία ακόμη φορά ανοίγει η «ψαλίδα» μεταξύ αντικειμενικών και εμπορικών αξιών των ακινήτων σε πολλές περιοχές της χώρας.
Σύμφωνα με πληροφορίες το υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών ετοιμάζει ένα νέο πληροφοριακό σύστημα που θα αναπροσαρμόζει αυτόματα και σε τακτά χρονικά διαστήματα τις αντικειμενικές αξίες των ακινήτων στα επίπεδα των εμπορικών τιμών ή κοντά σε αυτές.
Το νέο σύστημα αναμένεται να ενεργοποιηθεί το 2025 στις αλλαγές που σχεδιάζονται να γίνουν στο χάρτη των αντικειμενικών αξιών των ακινήτων. Διάταξη του φορολογικού νομοσχεδίου προβλέπει την καθιέρωση ενός νέου πληροφοριακό συστήματος που θα καταγράφει τις τάσεις στην κτηματαγορά με τη συγκέντρωση στοιχείων για τις αξίες των ακινήτων και δεδομένων για τα χαρακτηριστικά τους και με βάση αυτά θα αναπροσαρμόζει αυτόματα τις αντικειμενικές αξίες στα επίπεδα των εμπορικών τιμών.
Με βάση την παραπάνω διάταξη οι όποιες αυξομειώσεις καταγράφονται στις εμπορικές τιμές των ακινήτων θα περνούν αυτόματα στις αντικειμενικές αξίες επηρεάζοντας αντίστοιχα τους δεκάδες φόρους και τα τέλη που επιβαρύνουν τα ακίνητα και υπολογίζονται με βάση την αντικειμενική αξία.
Με βάση το προγραμματισμό τους επόμενους μήνες θα έχει ολοκληρωθεί, η ψηφιοποίηση των ζωνών για όλες τις περιοχές εκτός σχεδίου πόλης ή ορίων οικισμών που αποτελεί τη βάση για τη λειτουργία του αυτόματου συστήματος αναπροσαρμογής των αντικειμενικών αξιών των ακινήτων.
Την ενεργοποίηση του συστήματος προβλέπει το φορολογικό νομοσχέδιο που έχει αναρτηθεί σε δημόσια διαβούλευση που ορίζει τα εξής:
1. Συστήνεται και τηρείται Ολοκληρωμένο Γεωπληροφοριακό Σύστημα Μαζικής Εκτίμησης Αξίας Ακινήτων, το οποίο σχεδιάζεται, υλοποιείται και υποστηρίζεται από τη Γενική Γραμματεία Πληροφοριακών Συστημάτων και Ψηφιακής Διακυβέρνησης του Υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης. Το σύστημα λειτουργεί ως ολοκληρωμένο πληροφοριακό σύστημα κεντρικής γεωχωρικής υποδομής, στο οποίο πραγματοποιείται συγκεντρωτικά μαζική εκτίμηση αξίας ακινήτων, βάσει των στοιχείων του Μητρώου Ακινήτων και με την αξιοποίηση κατάλληλων αλγορίθμων, για την ομοιόμορφη και αυτοματοποιημένη εκτίμηση της αξίας κάθε ακινήτου, ευθυγραμμισμένης με την τρέχουσα εικόνα της αγοράς ακινήτων, την τήρηση ιστορικότητας για τις εν λόγω εκτιμήσεις και την παραγωγή σχετικών στατιστικών στοιχείων.
2. Συστήνεται και τηρείται σε ηλεκτρονική μορφή, Βάση Δεδομένων στοιχείων ακινήτων και αξιών (Μητρώο Ακινήτων), το οποίο σχεδιάζεται, υλοποιείται και υποστηρίζεται από τη Γενική Γραμματεία Πληροφοριακών Συστημάτων και Ψηφιακής Διακυβέρνησης του Υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης. Το πληροφοριακό σύστημα συγκεντρώνει, αναφέρει και επεξεργάζεται όλα τα πρόσφορα στοιχεία που διαμορφώνουν και επηρεάζουν την αξία των ακινήτων. Στο Μητρώο Ακινήτων συμπεριλαμβάνονται και τηρούνται στοιχεία του Μητρώου Αξιών Μεταβιβάσεων Ακινήτων, καθώς και όλων των πρόσφορων πηγών δεδομένων ακινήτων από φορείς του δημόσιου και του ιδιωτικού τομέα.
Οι τιμές ζώνης που εφαρμόζονται σήμερα για τον υπολογισμό της φορολογητέας αξίας των ακινήτων ισχύουν από τον Ιανουάριο του 2022. Τα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος δείχνουν ότι από τις αρχές του 2021 μέχρι το πρώτο εξάμηνο του 2023 οι αγοραίες τιμές στην Αττική έχουν αυξηθεί κατά 32,5% με το άλμα να είναι μεγαλύτερο σε βόρεια και νότια προάστια ενώ σε πανελλαδικό επίπεδο η αύξηση των τιμών διαμορφώνεται κατά μέσον όρο στο 30%.