Στο «ρελαντί» μέχρι τα μέσα του 2026, φαίνεται πως θα παραμείνουν τόσο η Γερμανία όσο και η υπόλοιπη Ευρωπαϊκή Ένωση, όσον αφορά την εκκίνηση των νέων δαπανών για την άμυνα, λόγω της επικείμενης αναθεώρησης του συνταγματικού «φρένου χρέους» της Γερμανίας.
Συγκεκριμένα, η διάταξη του συντάγματος περί χαλάρωσης του «φρένου χρέους», θεωρείται προϋπόθεση για κάθε σημαντική αύξηση των κρατικών δαπανών άμυνας στη Γερμανία.
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Αναλυτικότερα, σύμφωνα με χθεσινή (11.11.25) ανακοίνωση του γερμανικού υπουργείου Οικονομικών, η Επιτροπή Εμπειρογνωμόνων που έχει συσταθεί για τον εκσυγχρονισμό του συνταγματικού «φρένου χρέους», θα παρουσιάσει την τελική της έκθεση το πρώτο τρίμηνο του 2026.
Όπως δήλωσε ο ομοσπονδιακός υπουργός Οικονομικών, Λαρς Κλίνγκμπαϊλ, «χρειαζόμαστε έναν έξυπνο εκσυγχρονισμό του «φρένου χρέους» ώστε να διασφαλιστούν τόσο η σταθερότητα όσο και η βιωσιμότητα». Η κυβέρνηση αναμένει την έκθεση αυτή προκειμένου να δρομολογήσει τη νομοθετική μεταρρύθμιση που θα καθορίσει και το νέο πλαίσιο δαπανών για τα επόμενα χρόνια.
Το έργο της επιτροπής του γερμανικού ΥΠΟΙΚ επικεντρώνεται:
- στη βιωσιμότητα των επενδύσεων και της ανάπτυξης και των δημόσιων οικονομικών
- στη συμβατότητα με τους δημοσιονομικούς κανόνες της ΕΕ (σ.σ. Σύμφωνο Σταθερότητας)
- στις εξαιρέσεις ανά τομέα για δαπάνες σχετικές με την άμυνα και τις μεταβατικές ρυθμίσεις μετά από κατάσταση έκτακτης ανάγκης
- καθώς και την παρακολούθηση και τον περιορισμό του δημόσιου χρέους
Η τελική έκθεση της Επιτροπής, θα χρησιμεύσει ως βάση για τη μεταρρύθμιση που προβλέπεται στη συμφωνία συνασπισμού με τη νομοθετική διαδικασία να ξεκινά αμέσως μετά.
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Πρακτικά, σύμφωνα με αναλυτές, αυτό σημαίνει ότι καμία ουσιαστική αύξηση στις εξοπλιστικές δαπάνες – όχι μόνο στη Γερμανία αλλά και σε ολόκληρη την ΕΕ – δεν αναμένεται πριν από τα μέσα του 2026. Η καθυστέρηση αυτή, καθώς η Γερμανία αποτελεί την «ατμομηχανή» του ευρωπαϊκού προγράμματος ReArm EU, ενδέχεται να επηρεάσει τους ρυθμούς επίτευξης των ΝΑΤΟϊκών στόχων για δαπάνες άμυνας (5% του ΑΕΠ) και να επανακαθορίσει το «μείγμα» των προϋπολογισμών στα κράτη – μέλη της ΕΕ.
Την ίδια στιγμή, η Bundesbank πρότεινε χθες, στα πλαίσια της δημόσιας συζήτησης που έχει ανοίξει στη Γερμανία, για τον προσδιορισμό της χαλάρωσης του συνταγματικού «φρένου χρέους», είτε αυστηρό περιορισμό στις τακτικές δαπάνες είτε αυξήσεις φόρων, αντί για απεριόριστο δανεισμό για την άμυνα. Η Κεντρική Τράπεζα της Γερμανίας, επισημαίνει την ανάγκη δημοσιονομικής πειθαρχίας σύμφωνα με το Σύμφωνο Σταθερότητας, που ισχύει από την 1η Ιανουαρίου 2025, ακόμη και μετά την ενεργοποίηση της ρήτρας διαφυγής για αύξηση των αμυντικών δαπανών έως 1,5% του ΑΕΠ.
Έτσι, ενώ η Ευρώπη επιχειρεί να ενισχύσει τη στρατηγική της αυτονομία, το «γερμανικό φρένο» παραμένει το καθοριστικό στοιχείο που ρυθμίζει τον ρυθμό και την έκταση των αμυντικών επενδύσεων – τουλάχιστον έως ότου ολοκληρωθεί η διαδικασία τον Μάρτιο του 2026.
