Κλιμακώνεται ώρα την ώρα η ανησυχία στο Πεκίνο σε σχέση με τις εμπορικές συμφωνίες των ΗΠΑ οι οποίες στρέφονται κατά της Κίνας, λίγες μέρες πριν από το τέλος του παγώματος των δασμών (9 Ιουλίου 2025) που ανακοίνωσε πριν τρεις μήνες ο Ντόναλντ Τραμπ.
Η ανησυχία της Κίνας οφείλεται σε ρήτρες στις προηγούμενες συμφωνίες των ΗΠΑ με το Ηνωμένο Βασίλειο και το Βιετνάμ που θα μπορούσαν να τιμωρήσουν τις κινεζικές εταιρείες.
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Η ηγεσία της χώρας φοβάται ότι αυτές θα μπορούσαν να χρησιμεύσουν ως πρότυπο για περαιτέρω συμφωνίες με τις ΗΠΑ, σύμφωνα με την Handelsblatt.
Μ’ άλλα λόγια, ο φόβος του Πεκίνου είναι ο εξής: Ότι οι ΗΠΑ θα κάνουν εμπορικές συμφωνίες, οι οποίες θα επιβάλλουν δύο ταχύτητες δασμών. Στην πρώτη ταχύτητα θα μπουν χαμηλοί δασμοί και θα αφορούν προϊόντα που παράγονται στις χώρες προέλευσης. Στη δεύτερη ταχύτητα θα μπουν υψηλότεροι δασμοί και θα αφορούν προϊόντα που έχουν στο “DNA” τους και άλλες χώρες, κάτι που κατά βάση θα έπληττε την Κίνα.
Αυτό σημαίνει πως η Κίνα φοβάται «δευτερογενείς», έμμεσους δασμούς, οι οποίοι θα την έπλητταν έμμεσα, αλλά και μακροπρόθεσμα ίσως να έστρεφαν τους εμπορικούς εταίρους της μακριά της.
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Στις αρχές Απριλίου, ο Τραμπ ανέστειλε για 90 ημέρες τους τιμωρητικούς δασμούς που είχε προαναγγείλει σε εισαγωγές από 75 χώρες. Τις τελευταίες ημέρες αύξησε την πίεση προς τους εμπορικούς εταίρους του να συνάψουν συμφωνία με τις ΗΠΑ πριν από τη λήξη της προθεσμίας.
Η προκαταρκτική συμφωνία με το Βιετνάμ που ανακοίνωσε ο Τραμπ την Πέμπτη προβλέπει ότι οι εξαγωγές από τη χώρα της Νοτιοανατολικής Ασίας προς τις ΗΠΑ θα υπόκεινται σε ενιαίο δασμό 20%. Με μία εξαίρεση: οι εξαγωγές από τρίτες χώρες που απλώς ανακατευθύνονται μέσω του Βιετνάμ προκειμένου να αποφευχθούν οι αμερικανικοί δασμοί θα υπόκεινται σε τιμωρητικό δασμό 40%. Αυτό είναι πιθανό να στοχεύει κυρίως στην Κίνα.
Η Κίνα απειλεί με αντίποινα
Σύμφωνα με πληροφορίες, όλο και περισσότερες κινεζικές εταιρείες διοχετεύουν τις εξαγωγές τους στις ΗΠΑ μέσω του Βιετνάμ. Οι εξαγωγές της Κίνας προς το Βιετνάμ έχουν αυξηθεί απότομα από τα μέσα του περασμένου έτους. Ταυτόχρονα, οι εξαγωγές του Βιετνάμ προς τις ΗΠΑ έχουν αυξηθεί. Αυτό υποδηλώνει ότι οι κινεζικές εταιρείες χρησιμοποιούν το Βιετνάμ ως σημείο διέλευσης για να αποφύγουν τους υψηλότερους δασμούς των ΗΠΑ στις κινεζικές εισαγωγές.
Λίγο πριν από το τέλος της δασμολογικής παύσης που παραχώρησε σε πολλές χώρες ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ, το Πεκίνο ανησυχεί όλο και περισσότερο για τις εμπορικές συμφωνίες που είναι αντίθετες με τα συμφέροντα της Κίνας.
Η συμφωνία μεταξύ των ΗΠΑ και του Βιετνάμ εξετάζεται εξονυχιστικά και θα ληφθούν αντίποινα αν βλάψει τα συμφέροντα της Κίνας, προειδοποίησε εκπρόσωπος του κινεζικού υπουργείου Εμπορίου. Σε περίπτωση που συμβεί αυτό, «η Κίνα θα αντεπιτεθεί αποφασιστικά».
Ωστόσο, η συμφωνία των ΗΠΑ με το Βιετνάμ δεν είναι η μόνη που στρέφεται έμμεσα κατά της Κίνας. Η συμφωνία-πλαίσιο που συνήφθη μεταξύ του Ηνωμένου Βασιλείου και των ΗΠΑ στις αρχές Μαΐου περιέχει επίσης μια ρήτρα που είναι πιθανό να στρέφεται κατά της Κίνας.
Η Ουάσινγκτον υποσχέθηκε στο Λονδίνο χαμηλούς δασμούς στις εξαγωγές αλουμινίου, αυτοκινήτων και φαρμάκων – υπό τον όρο ότι θα συμμορφώνονται με τους τρέχοντες και μελλοντικούς αμερικανικούς ελέγχους ασφαλείας. Αυτοί πρόκειται επίσης να ισχύσουν για τις αλυσίδες εφοδιασμού και τις δομές ιδιοκτησίας.
Το μέτρο αποσκοπεί πιθανώς στον αποκλεισμό κινεζικών εταιρειών από τις αλυσίδες εφοδιασμού ευαίσθητων βιομηχανιών. Η ηγεσία της Κίνας φοβάται ότι και άλλες χώρες θα μπορούσαν να πιεστούν να αποδεχθούν τέτοιους ή παρόμοιους όρους. Η κινεζική πρεσβεία στο Ηνωμένο Βασίλειο αντέδρασε με αντίστοιχη κριτική: εάν «ένα μέρος επιδιώκει μια συμφωνία εις βάρος των συμφερόντων της Κίνας», θα αντιταχθεί σε αυτήν.
Οι κανονισμοί ασφαλείας θα μπορούσαν να θέσουν τις κινεζικές εταιρείες σε μειονεκτική θέση. Καθώς η συμφωνία μεταξύ του Ηνωμένου Βασιλείου και των ΗΠΑ ήταν η πρώτη εμπορική συμφωνία στη δεύτερη θητεία του Τραμπ, θα μπορούσε να χρησιμεύσει ως πρότυπο για διαπραγματεύσεις με άλλες χώρες. Η ΕΕ έχει τονίσει ότι διεξάγει τις δικές της διαπραγματεύσεις. Παρ’ όλα αυτά, αυτό θα μπορούσε να εξηγήσει γιατί το Πεκίνο αύξησε πρόσφατα την πίεση στις Βρυξέλλες.
Σύμφωνα με το ειδησεογραφικό πρακτορείο Bloomberg, η συμφωνία που διαπραγματεύονται επί του παρόντος οι ΗΠΑ με την Ινδία περιλαμβάνει επίσης τους λεγόμενους «κανόνες καταγωγής». Σύμφωνα με αυτούς, η Ουάσινγκτον επιμένει ότι οι εξαγωγές μπορούν να δηλώνονται ως ινδικές μόνο εάν τουλάχιστον το 60% της δημιουργίας αξίας έχει πραγματοποιηθεί στην ίδια την Ινδία.
Οι ΗΠΑ χαλαρώνουν τους εξαγωγικούς περιορισμούς κατά της Κίνας
Η τεταμένη σχέση μεταξύ της Κίνας και των ΗΠΑ βελτιώθηκε πρόσφατα ελαφρώς. Για παράδειγμα, οι ΗΠΑ επέτρεψαν και πάλι την εξαγωγή λογισμικού για τσιπ, κινητήρων αεροσκαφών και αιθανίου στην Κίνα. Η άρση των εξαγωγικών περιορισμών αποτελεί μέρος μιας συμφωνίας μεταξύ της Κίνας και των ΗΠΑ στην οποία κατέληξαν εκπρόσωποι των δύο πλευρών στο Λονδίνο στις αρχές Ιουνίου.
Η συμφωνία αυτή προβλέπει ότι οι ΗΠΑ θα λάβουν και πάλι σπάνιες γαίες και μόνιμους μαγνήτες από την Κίνα σε αντάλλαγμα για την χαλάρωση ορισμένων εξαγωγικών περιορισμών. Ωστόσο, οι εμπορικές συμφωνίες των ΗΠΑ με άλλες χώρες θα μπορούσαν γρήγορα να βάλουν τέλος σε αυτή τη φάση της μικρής χαλάρωσης.
Οι δύο μεγαλύτερες οικονομίες του κόσμου διαπραγματεύονται επίσης την αναδιοργάνωση των εμπορικών τους σχέσεων. Η δασμολογική παύση 90 ημερών που συμφωνήθηκε στη Γενεύη στις αρχές Μαΐου λήγει στις 12 Αυγούστου. Οι ΗΠΑ είχαν προηγουμένως επιβάλει τιμωρητικούς δασμούς έως και 145% στις εισαγωγές από την Κίνα. Η Κίνα απάντησε με αντίτιμο 125%, καθώς και με εξαγωγικούς ελέγχους και μέτρα κατά αμερικανικών εταιρειών στην Κίνα.
Το Πεκίνο είναι «απογοητευμένο» από τις Βρυξέλλες
Εν τω μεταξύ, δεν φαίνεται να υπάρχει προσέγγιση μεταξύ της Κίνας και της ΕΕ. Η ηγεσία της χώρας σχεδιάζει να μειώσει τη σύνοδο κορυφής Κίνας-ΕΕ, η οποία ήταν προηγουμένως προγραμματισμένη για δύο ημέρες, σε μία μόνο ημέρα. Αυτό ανέφερε το Bloomberg την Παρασκευή, επικαλούμενο ειδικούς. Η είδηση έρχεται λίγο μετά την επίσκεψη του επικεφαλής διπλωμάτη της Κίνας Wang Yi στις Βρυξέλλες.
Αυτό δείχνει ότι οι συνομιλίες δεν ικανοποίησαν το Πεκίνο. Αυτό φαίνεται και από την ανακοίνωση του κινεζικού Υπουργείου Εμπορίου την Παρασκευή για την επιβολή δασμών 27,7 έως 34,9% στο κονιάκ από την ΕΕ.
Οι ηγέτες της Κίνας είναι όλο και πιο «απογοητευμένοι» από τις Βρυξέλλες, δήλωσε ο Da Wei, διευθυντής του Κέντρου Διεθνούς Ασφάλειας και Στρατηγικής στο ελίτ Πανεπιστήμιο Tsinghua του Πεκίνου, στη Handelsblatt πριν από την επίσκεψή του. Η ΕΕ κινείται «πολύ αργά» και ορίζει τη σχέση της με τη Λαϊκή Δημοκρατία πολύ έντονα με βάση τον πόλεμο στην Ουκρανία και τη συνεργασία της Κίνας με τη Ρωσία.
Εκτός από την υποστήριξη του Πεκίνου προς τη Ρωσία, η ΕΕ επικρίνει επίσης τους εξαγωγικούς ελέγχους της Κίνας στις σπάνιες γαίες και τους μόνιμους μαγνήτες, καθώς και το υψηλό εμπορικό πλεόνασμα της Λαϊκής Δημοκρατίας.
Η σύνοδος κορυφής Κίνας-ΕΕ επρόκειτο να πραγματοποιηθεί στις Βρυξέλλες φέτος. Ωστόσο, ο επικεφαλής του κινεζικού κράτους Σι Τζινπίνγκ αρνήθηκε να συμμετάσχει. Οι ηγέτες της ΕΕ αποφάσισαν τότε να ταξιδέψουν ξανά στο Πεκίνο με την ελπίδα να μπορέσουν να μιλήσουν προσωπικά με τον Σι.
