Χαμηλώνουν οι προσδοκίες της ελληνικής κυβέρνησης μετά το Eurogroup, αλλά και την συνάντηση που είχαν Δραγασάκης, Τσακαλώτος και Χουλιαράκης με τον Μ. Ντράγκι. Κοινό συμπέρασμα όλων των επαφών της ελληνικής πλευράς στις Βρυξέλλες, είναι πως η «καθαρή έξοδος» από τα μνημόνια το προσεχές καλοκαίρι μάλλον θα αποδειχθεί «όνειρο θερινής νυκτός». Παράλληλα επιβεβαιώνοντας το ρεπορτάζ του newsit η δόση θα κοπεί σε κομμάτια και οι δανειστές βάζουν στο τραπέζι και άλλες απαιτήσεις. Θέλουν εδώ και τώρα πλειστηριασμούς, σχεδιασμό και υλοποίηση αποκρατικοποιήσεων και παράλληλα θέτουν ευθέως θέμα αφορολόγητου από το 2019 και όχι από 2020, όπως αρχικά προέβλεπε η συμφωνία. Να σημειωθεί ότι το ΔΝΤ το έχει θέσει εμμέσως και αμέσως εδώ και καιρό το ζήτημα και όπως όλα δείχνουν εξαιρετικά δύσκολα δεν θα γίνει αποδεκτή η απαίτηση των δανειστών.
Ταυτόχρονα για πρώτη φορά μπαίνει από την πλευρά των δανειστών θέμα ρύθμισης του χρέους και είναι σαφές πλέον ότι το επόμενο Μνημόνιο, όπως και αν αυτό ονομαστεί, θα έχει ως βασικό παράγοντα το χρέος.
Η χθεσινή ημέρα ξεκίνησε με την συνάντηση που είχαν στις Βρυξέλλες ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης Γ. Δραγασάκης, ο υπουργός Οικονομικών Ευκλ. Τσακαλώτος και ο αναπληρωτής υπουργός Γ. Χουλιαράκης με τον ισχυρό άνδρα της ΕΚΤ Μ. Ντράγκι. Ζήτησαν όπως αναφέρουν οι πληροφορίες τρόπο για να υπάρχει καθαρή έξοδος και να μην αναγκαστεί η Ελλάδα να ζητήσει προληπτική γραμμή στήριξης. Για να συμβεί αυτό θα πρέπει η ΕΚΤ να δέχεται ελληνικά ομόλογα τα οποία είναι junk (σκουπίδια), κάτι που απέρριψε χωρίς δεύτερη σκέψη ο πρόεδρος της ΕΚΤ.
Ο νέος πρόεδρος του Eurogroup, Μάριο Σεντένο δήλωσε χθες διπλωματικά στους δημοσιογράφους πως το ενδεχόμενο χορήγησης μιας προληπτικής γραμμής στήριξης για τη μεταμνημονιακή εποχή, «εξαρτάται από τις ελληνικές Αρχές», προσθέτοντας πως οι σχετικές αποφάσεις θα ληφθούν «από κοινού» στο προσεχές μέλλον.
Το χρέος
Ο Σεντένο προανήγγειλε την έναρξη των τεχνικών συζητήσεων για την ελάφρυνση του ελληνικού χρέους, υπογραμμίζοντας πως σε κάθε περίπτωση τα πρωτογενή πλεονάσματα και οι μεταρρυθμίσεις θα πρέπει να διατηρηθούν από την ελληνική κυβέρνηση με τρόπο φιλικό προς την ανάπτυξη.
Μπορεί στις αρχές Δεκεμβρίου ο Ευρωπαϊκός Μηχανισμός Σταθερότητας να ανακοίνωσε πως μετά την εφαρμογή των βραχυπρόθεσμων μέτρων ελάφρυνσης του χρέους, ο λόγος χρέους προς το ΑΕΠ μειώθηκε κατά περίπου 25% έως το 2060 (έναντι αρχικής εκτίμησης για 20%) και ο λόγος των ακαθάριστων αναγκών χρηματοδότησης προς το ΑΕΠ κατά περίπου 6% (έναντι αρχικής εκτίμησης 5%), ωστόσο η αναθεωρημένη ανάλυση βιωσιμότητας του χρέους που κατάρτισε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και η οποία δόθηκε χθες στη δημοσιότητα στη αναθεωρεί επί τα χείρω τις εκτιμήσεις για την πορεία του χρέους.
Έτσι, ενώ τον προηγούμενο Ιούνιο η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θεωρούσε πως το χρέος της Ελλάδας θα διαμορφωνόταν στο 176,5% του ΑΕΠ το 2017, πλέον το αναθεωρεί στο 181,1% του ΑΕΠ. Για το 2020 βλέπει το χρέος στο 165% του ΑΕΠ, έναντι προηγούμενης πρόβλεψης 159,9%, για το 2030 εκτιμά πως θα ανέλθει στο 127,2% του ΑΕΠ, έναντι εκτίμησης 123,1% τον Ιούνιο, ενώ για το 2060 προβλέπει πως το χρέος θα είναι στο 96,4% του ΑΕΠ, ενώ το καλοκαίρι θεωρούσε πως θα διαμορφωθεί στο 91,7% του ΑΕΠ.
Η αύξηση του χρέους ως ποσοστό του ΑΕΠ αυτομάτως σημαίνει πως αυξάνονται και τα ποσά που είχαν υπολογίσει οι Ευρωπαίοι πως χρειάζεται η Ελλάδα για να εξυπηρετεί το χρέος της σε ετήσια βάση. Με τη νέα ανάλυση βιωσιμότητας, αυτά τα ποσά θα ξεπεράσουν το 15% του ΑΕΠ που έχει τεθεί ως όριο για τις ετήσιες πληρωμές χρέους ήδη πριν από το 2030 και θα υπερβούν το 20% του ΑΕΠ ήδη από το 2055.
Η εξέλιξη αυτή είναι αρνητική για την Ελλάδα, καθώς για να καταστεί βιώσιμο το ελληνικό χρέος θα πρέπει είτε η χώρα να καταγράψει μεγαλύτερα πρωτογενή πλεονάσματα, είτε να δοθεί μεγαλύτερη απομείωση χρέους από τους Ευρωπαίους, είτε να διασφαλιστεί με κάποιο τρόπο πως την επομένη δεκαετία το κόστος αναχρηματοδότησης του χρέους της Ελλάδος θα είναι χαμηλό.
Στη βάση αυτή το Eurogroup επαναβεβαίωσε τη σημασία κατάρτισης μιας φιλόδοξης συνολικής στρατηγικής ανάπτυξης με «ισχυρή ιδιοκτησία» του προγράμματος από τις ελληνικές αρχές. Μάλιστα, κάλεσε τις ελληνικές Αρχές να ολοκληρώσουν την στρατηγική αυτή σε συνεργασία με τους θεσμούς «πολύ πριν από το τέλος του προγράμματος και ανέθεσε στο EuroWorking Group να σχεδιάσει ένα αναπτυξιακό μηχανισμό προσαρμογής, ως μέρος της μεσοπρόθεσμης ελάφρυνσης του ελληνικού χρέους.
«Το Eurogroup καλεί τα ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα και το ΔΝΤ να λάβουν υπόψη την ολιστική ελληνική στρατηγική ανάπτυξης κατά την αναθεώρηση που θα κάνουν στην ανάλυση βιωσιμότητας του ελληνικού χρέους», αναφέρει το ανακοινωθέν του Eurogroup, κάτι που όπως τόνισε ο επικεφαλής του ESM Κλάους Ρέγκλινγκ αποτελεί παρότρυνση προς ΕΕ και ΔΝΤ ώστε να συγκλίνουν τις εκτιμήσεις τους για τη μέσο-μακροπρόθεσμη ανάπτυξη της Ελλάδος.
Πλειστηριασμοί – ιδιωτικοποιήσεις
Ο αρμόδιος Επίτροπος για τις Οικονομικές Υποθέσεις Πιέρ Μοσκοβισί ανέφερε μετά το Eurogroup πως από τα 110 προαπαιτούμενα της τρίτης αξιολόγησης έχουν υλοποιηθεί τα 95 και εξέφρασε την πεποίθηση πως σύντομα θα δρομολογηθούν και τα εναπομείναντα ώστε να ξεκλειδώσει εντός του Φεβρουαρίου η δόση. Ο Πιέρ Μοσκοβισί σημείωσε πως έως τα μέσα Φεβρουαρίου θα πρέπει να διασφαλιστεί πως όλοι οι πλειστηριασμοί στην Ελλάδα θα γίνονται ηλεκτρονικά πανελλαδικά.
Η Ευρωομάδα κάλεσε τις ελληνικές αρχές να ολοκληρώσουν επειγόντως τα εκκρεμή 15 προαπαιτούμενα και ανέθεσε στο EuroWorking Group την επαλήθευση της πλήρους εφαρμογής τους βάσει αξιολόγησης που θα επιβεβαιώνει ότι εξασφαλίζεται η συνεχής και απρόσκοπτη ροή των ηλεκτρονικών πλειστηριασμών, καθώς και η ολοκλήρωση των εκκρεμών δράσεων στον τομέα των ιδιωτικοποιήσεων.
Η τέταρτη δόση του προγράμματος του ESM ύψους 6,7 δισ. ευρώ θα εκταμιευθεί στην Ελλάδα σε δύο υπό -δόσεις, ξεκινώντας με μια πρώτη εκταμίευση το Φεβρουάριο ύψους 5,7 δισ. ευρώ για την κάλυψη των αναγκών εξυπηρέτησης του χρέους και τη δημιουργία του μαξιλαριού ασφαλείας για τη μετά το Μνημόνιο εποχή. Θα ακολουθήσει τον Απρίλιο η δεύτερη υπό-δόση 1 δισ. ευρώ για την εκκαθάριση ληξιπροθέσμων οφειλών του Δημοσίου, η οποία όμως θα δοθεί αφενός εάν επιβεβαιωθεί η εκκαθάριση των ληξιπρόθεσμων χρεών του Ελληνικού Δημοσίου αφετέρου εάν επιβεβαιωθεί από τους θεσμούς ότι συνεχίζεται η απρόσκοπτη ροή των ηλεκτρονικών πλειστηριασμών.
Το αφορολόγητο
Χθες τη ώρα που η συνεδρίαση του Eurogroup βρισκόταν σε πλήρη εξέλιξη στις Βρυξέλλες και συζητείτο το τέλος της τρίτης αξιολόγησης του ελληνικού προγράμματος, το διεθνές ειδησεογραφικό πρακτορείο Bloomberg διέρρευσε το προσχέδιο της έκθεσης συμμόρφωσης για την Ελλάδα, σύμφωνα με την οποία εξετάζεται σοβαρά η επίσπευση στη μείωση του αφορολογήτου για το 2019 αντί του 2020.
Σύμφωνα με την ίδια πηγή, «κάτι τέτοιο θα γίνει πράξη στην περίπτωση που το ΔΝΤ και οι ευρωπαϊκοί θεσμοί κρίνουν το Μάιο του 2018 ότι η επίσπευση των μέτρων είναι αναγκαία για την επίτευξη του συμφωνημένου στόχου για πρωτογενές πλεόνασμα 3,5% το 2019».
Υπενθυμίζεται ότι τον κίνδυνο μείωσης του αφορολογήτου από το 2019, είχε επισημάνει το περασμένο Σάββατο και ο υπουργός Οικονομικών, Ευκλείδης Τσακαλώτος, μιλώντας στην Κεντρική Επιτροπή του ΣΥΡΙΖΑ.
Του Θανάση Παπαδή