Τι θα συμβεί στις ελληνικές επιχειρήσεις εάν η χώρα βρεθεί εκτός νομισματικής ένωσης; Το ερώτημα δεν έχει αποσπάσει την προσοχή που του αρμόζει, ενδεχομένως επειδή οι μη τραπεζικές επιχειρήσεις με κύρια δραστηριότητα στην Ελλάδα είναι μικρές σε διεθνείς όρους, με συνολική κεφαλαιοποίηση 31 δισ. δολ. και 43 δισ. ευρώ σε ακαθάριστα χρέη σύμφωνα με την Capital IQ. Παρόλα αυτά, η μοίρα των συγκεκριμένων επιχειρήσεων θα έχει τεράστια σημασία για τους επενδυτές και για τους Ελληνες.
Το βασικό θέμα είναι εάν θα καταρρεύσει το τραπεζικό σύστημα συμπαρασύροντας μαζί του και την οικονομία. Μόνο οι κεφαλαιακοί έλεγχοι θα μπορέσουν να αποτρέψουν τη θανάσιμη εκροή καταθέσεων, εάν επιστρέψει η δραχμή. Η Τράπεζα της Ελλάδας και το ευρωσύστημα θα πρέπει να καταλήξουν σε συμφωνία για τον ELA που ήδη από τώρα κρατά ζωντανές τις τράπεζες.
Ακόμη κι αν εκτιμήσουμε ότι αυτός ο σκόπελος ξεπερνιέται, υπάρχουν άλλοι. Οι επιχειρήσεις που έχουν χρέη με ονομαστική αξία σε ευρώ εκτός Ελλάδας αλλά δημιουργούν τα έσοδά τους εγχώρια, θα πιεστούν με την αναπόφευκτη υποτίμηση της δραχμής.
Ας δούμε την κατάσταση στον ΟΤΕ του οποίου τα έσοδα, κατά τα δύο τρίτα, προέρχονται από την Ελλάδα. Τους τελευταίους 12 μήνες είχε free cash flow 560 εκατ. ευρώ, είχε χρέη 2,7 δισ. ευρώ και 1,3 δισ. ευρώ σε ρευστότητα στα τέλη του τρίτου τριμήνου του 2014. Το μεγαλύτερο μέρος των χρεών του είναι σε ομόλογα που τελούν υπό διαπραγμάτευση διεθνώς, εκ των οποίων 1,2 δισ. ευρώ λήγουν φέτος και το 2016. To cash flow θα βυθιστεί – σε όρους ευρώ – με το Grexit. Και εδώ είναι το σημαντικό ερώτημα: τι μέρος αυτών των ομολόγων βρίσκεται σε ελληνικές τράπεζες και τι θα συμβεί με τις καταθέσεις σε ευρώ μετά την έξοδο της χώρας από τη νομισματική ένωση;
Τα θέματα δεν είναι απλώς χρηματοοικονομικά. Πιθανότατα θα τερματιστεί και η χρηματοδότηση του εμπορίου, επειδή πιθανότατα θα αμφισβητηθεί η φερεγγυότητα όλων των ελληνικών επιχειρήσεων δεδομένης της αμφίβολης κατάστασης στην οποία θα βρίσκονται πλέον οι τραπεζικές τους καταθέσεις. Εάν για παράδειγμα ο ΟΤΕ χρειαστεί κάτι από την Alcatel – Lucent θα πρέπει να το πάρει α λα cash and carry και μάλιστα σε ευρώ.
Για ορισμένες επιχειρήσεις, τα πράγματα θα είναι πιο εύκολα. Ο ΟΠΑΠ δημιουργεί μεν όλα του τα έσοδα στην Ελλάδα, αλλά δεν έχει καθόλου δανεισμό. Πληρώνει όμως, μερίσματα. Το πιθανότερο είναι πως οι ξένοι μέτοχοι του ΟΠΑΠ ΟΠΑΠ +10,12% δεν θα θέλουν να πληρωθεί το κουπόνι τους σε δραχμές.
