Ανατροπή του σχεδιασμού της κυβέρνησης με το καλημέρα σε ό,τι αφορά στον προϋπολογισμό. Ήδη οι εκτιμήσεις για τα βασικά μεγέθη έχουν ανατραπεί και εκείνο που απομένει είναι να δούμε που τελικά θα κάτσει η μπίλια.
Από το υπουργείο Οικονομικών για την ώρα δεν προχωρούν σε καμία απολύτως κίνηση, θέλοντας πρώτα να δουν τα επιδημιολογικά δεδομένα και μετά να κάνουν τις όποιες νέες εκτιμήσεις. Και βέβαια ένα άλλο στοιχείο που αναμένουν στην κυβέρνηση είναι να δουν την πορεία του εμβολιασμού αλλά και το πως αυτός θα εξελιχθεί.
Δύο είναι τα στοιχεία που ανησυχούν περισσότερο από όλα την κυβέρνηση και το οικονομικό επιτελείο. Η εξέλιξη του χρέους, αλλά το ύψος του μαξιλαριού. Και αυτά θέλουν να προφυλάξουν πάση θυσία.
Η μικρότερη του αναμενομένου ανάπτυξη, το μεγαλύτερο έλλειμμα δημιουργούν ανάγκη για περισσότερα χρήματα, τα οποία θα πρέπει να καλυφθούν εξ ανάγκης είτε από νέο δανεισμός, είτε από την μείωση του ύψους του μαξιλαριού.
Click4more Ανατροπή λόγω lockdown: Από Απρίλιο η επιδότηση παγίων δαπανών για επιχειρήσεις
Εκείνο που είναι απαραίτητο όμως είναι να υπάρξει μία ισορροπία, ώστε και το χρέος να μην αυξηθεί υπέρμετρα και το μαξιλάρι να μείνει σε ένα επίπεδο.
Το μόνο σίγουρο είναι ότι θα χρησιμοποιηθούν και οι δύο δεξαμενές για να καλυφθεί το κενό που θα δημιουργηθεί, εξαιτίας της μικρότερης ανάπτυξης και του μεγαλύτερου ελλείμματος.
Ασπίδα στο «μαξιλάρι ρευστότητας»
Το μαξιλάρι ρευστότητας δημιουργήθηκε ώστε να αποτελεί ένα είδος εγγύησης απέναντι στους δανειστές. Σήμερα διαμορφώνεται μεταξύ 35 και 32 δισ. ευρώ, ποσό σχετικά χαμηλότερα από ότι ήταν πριν από μερικούς μήνες που είχε πλησιάσει τα 40 δισ. Βασική επιδίωξη της κυβέρνησης, σε ότι αφορά την διαχείριση, είναι αυτό να παραμείνει σχεδόν αναλλοίωτο και πάνω από τα 30 δις. έτσι ώστε αυτό να λειτουργήσει ως εγγύηση προς τους δανειστές.
Το μεγαλύτερο μέρος από το μαξιλάρι ρευστότητας, περί τα 16,5 δις ευρώ είναι δεσμευμένα στο ESM και για να χρησιμοποιηθούν για άλλους σκοπούς (π.χ. έκτακτες ανάγκες) απαιτείται να χορηγηθεί ειδική άδεια.
Δανεισμός με μέτρο
Η δεύτερη πληγή άντλησης ρευστότητας είναι οι αγορές. Στόχος του υπουργείου Οικονομικών ήταν σηκώσει από τις αγορές μέσα στο 2021 περί τα 12 δις ευρώ. Είναι πολύ πιθανό βέβαια αυτό το ποσό να αυξηθεί, αλλά σε καμία περίπτωση δεν μπορεί να αυξηθεί σημαντικά. Αναλυτές θεωρούν ότι το πολύ να αυξηθεί έως τα 15 – 16 δις και όχι περισσότερο και αυτό διότι θα επιβαρυνθεί ακόμη περισσότερο το ήδη υψηλό χρέος και θα σταλεί ένα αρνητικό μήνυμα προς τις αγορές με ότι αυτό σημαίνει.
Ο αντίλογος κάποιων είναι ίσως ότι η παρούσα συγκυρία είναι τέτοια που θα επέτρεπε την αύξηση του δανεισμού, δεδομένου ότι τα επιτόκια είναι σε ιστορικά χαμηλά επίπεδα. Οι κανόνες όμως των αγορών όμως δεν επιτρέπουν την αύξηση του δανεισμού πέρα από κάποιο όριο, ειδικά στην Ελλάδα που έχει κακό παρελθόν.
Τέλος ένα άλλο μέτρο που λαμβάνει η κυβέρνηση προκειμένου να περιορίσει το κενό που θα υπάρξει, είναι ότι αρχίζει να λαμβάνει περισσότερα στοχευμένα μέτρα απέναντι στην πανδημία, αντικαθιστώντας τα μέχρι σήμερα οριζόντια.