Η απόφαση του Ανωτάτου Ειδικού Δικαστηρίου προχθές (12.2.25) σε σχέση με τα αναδρομικά για τους συνταξιούχους άνοιξε και πάλι τη δημόσια συζήτηση για το ποιοι τα δικαιούνται και ποιοι όχι.
Καταρχάς, ας υπενθυμίσουμε πως το Ανώτατο Ειδικό Δικαστήριο έκρινε ότι το ίδιο στερείται σχετικής δικαιοδοσίας να κρίνει το μνημονιακό νόμο του 2012 με τον οποίο καταργήθηκαν τα επιδόματα Χριστουγέννων, Πάσχα και αδείας, λόγω μη αντίθεσης, μεταξύ της απόφασης του Αρείου Πάγου και των αποφάσεων του ΣτΕ. Σημειώνεται πως το ΣτΕ, τον Ιούλιο του 2020, είχε δικαιώσει τους συνταξιούχους για επιστροφή των αναδρομικών από τις μνηνονιακές περικοπές (σε κύριες και επικουρικές συντάξεις) του 11μηνου Ιουνίου 2015 – Μάιου 2016, ενώ ο Άρειος Πάγος δεν είχε δικαιώσει τους συνταξιούχους της Τράπεζας της Ελλάδας.
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Το Ανώτατο Ειδικό Δικαστήριο επισήμανε πως η απόφαση του ΣτΕ αφορά συντάξεις συνταξιοδοτικών φορέων του δημοσίου (σ.σ. τέως ΙΚΑ, ΓΛΚ, κλπ), ενώ η απόφαση του Αρείου Πάγου αφορά συντάξεις ενός Νομικού Προσώπου Ιδιωτικού Δικαίου.
Αφού λοιπόν, το Ανώτατο Ειδικό Δικαστήριο δεν έλαβε θέση για το ποιο από τα δύο (δηλαδή το ΣτΕ ή ο Άρειος Πάγος) έχει «δίκιο», συνεχίζουν να ισχύουν ως έχουν όχι μόνο οι δύο αποφάσεις των προαναφερθέντων δικαστηρίων, αλλά και (προσοχή!) ο νόμος που πέρασε η κυβέρνηση της ΝΔ τον Ιούλιο του 2020.
Τι έλεγε με δυο λόγια ο νόμος του 2020: Θα καταβληθούν (όπως και όντως συνέβη) μόνο τα αναδρομικά για τις κύριες συντάξεις και μάλιστα τόσο στο δημόσιο, όσο και στον ιδιωτικό τομέα.
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Αυτό, όμως, υπό ένα όρο: Όποιος λάβει αναδρομικά για τις κύριες συντάξεις, αυτομάτως παραιτείται από κάθε αξίωση για οποιαδήποτε άλλα αναδρομικά, μαζί και για τις επικουρικές. Αναφέρει η σχετική διάταξη επ’ ακριβώς: «Με την καταβολή των ποσών της παρ. 1 (σ.σ. αναδρομικά για κύριες συντάξεις) οι αξιώσεις των συνταξιούχων των οργανισμών κοινωνικής ασφάλισης για ποσά που αντιστοιχούν σε περικοπές, μειώσεις και καταργήσεις κύριων, επικουρικών συντάξεων, επιδομάτων αδείας και εορτών Χριστουγέννων και Πάσχα, κατά το χρονικό διάστημα από 11.6.2015 έως τη δημοσίευση του ν. 4387/2016 δυνάμει των νόμων 4051/2012 και 4093/2012, αποσβέννυνται».
H παραπάνω διάταξη όμως εξαιρεί ρητά μία κατηγορία συνταξιούχων, όσους είχαν προσφύγει έως τα τέλη Ιουλίου 2020 (δηλαδή την ημερομηνία δημοσίευσης του νόμου στο ΦΕΚ) στα δικαστήρια, σε ατομικό επίπεδο.
Αναφέρεται χαρακτηριστικά στην εν λόγω διάταξη: «Η ρύθμιση της παρ. 3 δεν καταλαμβάνει τις εκκρεμείς ενώπιον των δικαστηρίων δίκες, ως προς τις αξιώσεις που υπερβαίνουν το καταβαλλόμενο ποσό της παρ. 1».
Μ΄άλλα λόγια, για τα αναδρομικά όσων συνταξιούχων προσέφυγαν δικαστικά, σε ατομικό επίπεδο, έως τα τέλη Ιουλίου 2020, θα αποφασίσουν τα διοικητικά δικαστήρια.
Και τα δικαστήρια αυτά θα αποφασίσουν, προφανώς, λαμβάνοντας υπόψην την θετική απόφαση του ΣτΕ για τις συντάξεις.
Όσον αφορά, το ενδεχόμενο να δοθεί μία «οριζόντια» ρύθμιση για όλους τους συνταξιούχους του δημοσίου ή/και του ιδιωτικού τομέα, μέσω της καταβολής αναδρομικών για τις επικουρικές, η Υπουργός Εργασίας, Νίκη Κεραμέως, σε τηλεοπτική συνέντευξή της απάντησε επί λέξει πως «η ουσία είναι πως ο, τι έχει γίνει σε επίπεδο οριζόντιας ρύθμισης έχει ήδη γίνει από το 2020» (σ.σ. Καταβολή αναδρομικών για κύριες -και όχι επικουρικές- για όλους τους συνταξιούχους, δημοσίου και ιδιωτικού τομέα).
Και τι θα γίνει με όσους έχουν προσφύγει δικαστικά, σε ατομικό επίπεδο; Η κα Κεραμέως ανέφερε πως ξεμπλοκάρουν οι αγωγές με την απόφαση του Ανωτάτου Ειδικού Δικαστηρίου αγωγές που είχαν ξεκινήσει.
Συνεπώς, θα είναι τα διοικητικά δικαστήρια, στα οποία έχουν προσφύγει ατομικά οι συνταξιούχοι, τα οποία θα αποφασίσουν για την επιστροφή ή όχι των αναδρομικών σε καθένα από αυτούς.
Κάθε συνταξιούχος ο οποίος δικαιώνεται από το διοικητικό δικαστήριο στο οποίο έχει προσφύγει, θα πρέπει να αποζημιώνεται από τον ΕΦΚΑ, γεγονός που θα αποτελέσει μία χρονοβόρα και δύσκολη διαδικασία τόσο για τους συνταξιούχους, το δικαστικό σώμα αλλά και τον ΕΦΚΑ. Το σενάριο που προβλέπει πως ο ΕΦΚΑ, γνωρίζοντας όλες τις αγωγές σε βάρος του, καθώς του έχουν κοινοποιηθεί και στη βάση της θετικής απόφασης του ΣτΕ το 2020 θα προβεί σε μία οριζόντια πληρωμή σε όλους, αν και δύσκολο τεχνικά για τον ΕΦΚΑ, δεν θα επιβαρύνει ως διαδικασία τους συνταξιούχους και φυσικά βρίσκεται στα χέρια της κυβέρνησης. Συνεπώς είναι ζήτημα πολιτικής απόφασης, να φέρει μία σχετική τροπολογία που να προβλέπει κάτι τέτοιο. Νομικοί κύκλοι αναφέρουν στο newsit.gr πως η κυβέρνηση είναι «πολιτικά πιεσμένη» και δεν θα πρέπει να αποκλείεται μία τέτοια μίνι – οριζόντια πρωτοβουλία (δηλαδή μία πρωτοβουλία που θα αφορά μόνο σε όσους έχουν προσφύγει), αν όχι μία οριζόντια ρύθμιση για όλους τους συνταξιούχους.
