Πολεμικό είναι το κλίμα μεταξύ Ελλάδας και Γερμανίας, εν όψει του Eurogroup της Παρασκευής, με τον Βόλφγκανκ Σόιμπλε να απορρίπτει την πρόταση που κατέθεσε η ελληνική κυβέρνηση, χαρακτηρίζοντάς την μάλιστα “Δούρειο Ίππο”.
Ωστόστο, αργά το βράδυ που ολοκληρώθηκαν οι εργασίες του Euroworking Group, διπλωματικές πηγές ανέφεραν ότι υπάρχουν ενδείξεις προόδου. Ανέφεραν, επίσης, ότι δεν φαίνεται να υπάρχει αδιέξοδο και ότι οι υπουργοί οικονομικών της ευρωζώνης θα κατευθυνθούν προς μία λύση που φαίνεται να μπορεί να γίνει αποδεκτή από το σύνολο των χωρών μελών της ζώνης του ευρώ.
Πάντως, αξιωματούχοι της ευρωζώνης σημείωναν ότι προς το παρόν δεν υπάρχει τελικό αποτέλεσμα και ότι τα πάντα θα κριθούν στο Eurogroup της Παρασκευής.
Ο Αλέξης Τσίπρας είχε το βράδυ της Πέμπτης έκτακτη τηλεφωνική επικοινωνία με την Άνγκελα Μέρκελ, με την οποία συζήτησε το θέμα των διαπραγματεύσεων και τη σκληρή στάση του Βερολίνου.
Σύμφωνα με πηγές από το Μέγαρο Μαξίμου, η συνομιλία, που έγινε με διερμηνείς, διήρκησε 50 λεπτά, με τη Γερμανίδα καγκελάριο να κρατάει πιο ήπια στάση από τον Σόιμπλε. Επιπλέον, οι ίδιες πηγές τόνισαν ότι η επικοινωνία των δύο ηγετών έγινε σε εποικοδομητικό κλίμα και υπήρξε διάθεση για εξεύρεση λύσης.
Ο πρωθυπουργός είχε επίσης επικοινωνία με τον Ιταλό πρωθυπουργό, Ματέο Ρέντσι, αλλά και τον πρόεδρο της Γαλλίας, Φρανσουά Ολάντ, οι οποίοι του εξέφρασαν τη στήριξή τους.
Το ίδιο έπραξαν, μέσω δηλώσεών τους, ο Ιταλός υπουργός Οικονομικών, Πιερ Πάολο Παντοάν, ενώ ο πρωθυπουργός της Γαλλίας, Μανουέλ Βαλς, υποστήριξε ότι είναι ενθραρρυντικά τα σημάδια από την Ελλάδα και ότι “θα κάνουμε τα πάντα για να παραμείνει στην Ευρωζώνη”.
Αντίθετα, προκλητικές ήταν οι δηλώσεις του Σλοβάκου πρωθυπουργού, Ρόμπερτ Φίκο, ο οποίος ξεκαθάρισε ότι δεν τον ενδιαφέρει αν η χώρα μας θα παραμείνει ή όχι στην Ευρωζώνη.
Σε σχόλιό της για την αρνητική στάση του Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, η κυβέρνηση έδωσε σκληρή απάντηση τονίζοντας ότι: “Η παρέμβαση του γερμανικού ΥΠΟΙΚ στο σημερινό Euro Working Group, σχετικά με την επιστολή του Έλληνα ΥΠΟΙΚ κινείται σε ακόμα πιο σκληρή γραμμή από την τοποθέτηση του τελευταίου Eurogroup στις 16/2.
Ο χαρακτηρισμός της ελληνικής επιστολής, που πολλοί έχουν αναγνωρίσει ως αμοιβαία επωφελή λύση, ως Δούρειο Ίππο στην Ευρώπη (“Trojan horse”), σε καμία περίπτωση δεν ευνοεί μια πραγματική συζήτηση μεταξύ εταίρων. Κάποιος κακεντρεχής θα μπορούσε να χαρακτηρίσει αυτή τη στάση του γερμανικού ΥΠΟΙΚ ως «Δούρειο Ίππο» όσων δεν θέλουν αμοιβαία επωφελή συμφωνία για την Ευρώπη.
Χαρακτηριστικά αναφέρουμε ότι στην παρέμβασή του γερμανικού υπουργείου Οικονομικών αναφέρεται η φράση «current programme» έξι φορές!”.
Ακολουθεί το πλήρες κείμενο της γερμανικής θέσης, το οποίο μετέδωσε νωρίτερα το πρακτορείο ειδήσεων Reuters ότι περιήλθε σε γνώση του. Σύμφωνα με αξιωματούχους της ευρωζώνης, το κείμενο αυτό είχε προετοιμαστεί για τη συνάντηση του σημερινού Euro Working Group στις Βρυξέλλες.
Το Γαλλικό Πρακτορείο μεταδίδει ότι η ελληνική κυβέρνηση άφησε να διαρρεύσει η γερμανική θέση, εν μέσω των διμερών εντάσεων.
“Η επιστολή της Ελλάδας δεν είναι διόλου σαφής, αλλά αφήνει τεράστια περιθώρια για ερμηνείες. Για να αναφέρουμε τα τρία πιο σημαντικά σημεία: δεν περιέχει καμιά ξεκάθαρη δέσμευση για την επιτυχή ολοκλήρωση του τρέχοντος προγράμματος ενώ αποφεύγει να δεσμευθεί σε ένα ξεκάθαρο πάγωμα νέων μέτρων από μέρους της Ελλάδας. Είναι εντελώς ασαφές το πώς η ελληνική κυβέρνηση θέλει να πληρώσει τους λογαριασμούς της τις επόμενες εβδομάδες, δοθέντος και του τρέχοντος κενού των φορολογικών εσόδων.
Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο η επιστολή δεν συνάδει με τη θέση του πιο πρόσφατου Eurogroup. Αποτελεί μάλλον έναν Δούρειο Ίππο, με σκοπό την εξασφάλιση χρηματοδότησης-γέφυρας και τον τερματισμό του τρέχοντος προγράμματος. Πάνω σε αυτή τη βάση δεν έχει νόημα να αρχίσουμε να καταρτίζουμε μια ανακοίνωση του Γιούρογκρουπ της Παρασκευής.
Θα έπρεπε να επιδιώξουμε τρία πράγματα τώρα:
Πρώτον, οι τρεις θεσμοί πρέπει να εξετάσουν προσεκτικά τη σημερινή δημοσιονομική θέση σε σχέση με την επιστολή και να μας δώσουν τις συμβουλές τους, όπως συμφωνήθηκε στο πιο πρόσφατο Γιούρογκρουπ, για το εάν στη βάση της ελληνικής επιστολής θα ήταν εφικτή η επιτυχής ολοκλήρωση του τρέχοντος προγράμματος και η διασφάλιση ικανού πρωτογενούς πλεονάσματος και της βιωσιμότητας του χρέους.
Δεύτερον, χρειαζόμαστε μια ξεκάθαρη και πειστική δέσμευση από την Ελλάδα, η οποία μπορεί απλά να περιέχει τρεις σύντομες και κατανοητές προτάσεις: “ζητάμε την παράταση του τρέχοντος προγράμματος, με την αξιοποίηση της ευελιξίας που εμπεριέχει. Θα συμφωνήσουμε με τους θεσμούς τις όποιες αλλαγές επί του τρέχοντος μνημονίου. Και έχουμε σκοπό να ολοκληρώσουμε επιτυχώς το πρόγραμμα”.
Τρίτον, η Ελλάδα πρέπει να επιβεβαιώσει δημόσια ότι θα απόσχει από μονομερή εθνικά μέτρα για την ακύρωση μέτρων του τρέχοντος προγράμματος. Οι αρχές, με άμεση ισχύ, δεν θα αναλάβουν καμιά πρωτοβουλία, δεν θα εφαρμόσουν κανένα μέτρο πολιτικής το οποίο δεν συνάδει με τις υπάρχουσες δεσμεύσεις βάσει του τρέχοντος προγράμματος ή επιδεινώνει την δημοσιονομική κατάσταση. Παράλληλα δεν θα ψηφιστούν στο Κοινοβούλιο οι μεταρρυθμίσεις στην αγορά εργασίας και τα κοινωνικά προγράμματα που ανακοινώθηκαν αυτή την εβδομάδα.
Τα 10,9 δισεκ. ευρώ τα οποία είχαν διατεθεί για την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών δεν θα παραμείνουν (στην κυριότητα της κυβέρνησης Ελλάδας), αφού οι ελληνικές τράπεζες πέρασαν επιτυχώς τους ελέγχους αντοχής το περασμένο έτος”.
Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) θα είναι σε θέση να παραχωρήσει εκ νέου ευνοϊκό καθεστώς χρηματοδότησης στις ελληνικές τράπεζες εάν η Αθήνα συναινέσει στη συνέχιση του προγράμματος μεταρρυθμίσεων, δήλωσε απόψε ο πρόεδρος της Μπούντεσμπανκ, της ομοσπονδιακής κεντρικής τράπεζας της Γερμανίας, Γενς Βάιντμαν.
Η κυβέρνηση της Ελλάδας ζήτησε σήμερα επίσημα, με μια επιστολή της προς τους πιστωτές της, εξάμηνη παράταση του προγράμματος. Στην επιστολή της η ελληνική κυβέρνηση ανέφερε ότι θα επιθυμούσε η ΕΚΤ να ξαναρχίσει να χρηματοδοτεί τις ελληνικές τράπεζες υπό τους όρους οι οποίοι ίσχυαν πριν από τις αρχές Φεβρουαρίου.
Οι ελληνικές τράπεζες επωφελούνταν ενός καθεστώτος εξαίρεσης, το οποίο τους επέτρεπε να αντλούν ρευστότητα από την ΕΚΤ δίνοντας ως εγγυήσεις κρατικά ομόλογα, παρά το ότι τα αξιόγραφα αυτά δεν θεωρούνται επένδυση από τους οίκους αξιολόγησης και —στη θεωρία— δεν θα έπρεπε να γίνονται δεκτά.
Μετά το τέλος του καθεστώτος εξαίρεσης αυτού, οι ελληνικές τράπεζες αντεπεξέρχονται χάρη στην έκτακτη ρευστότητα που τους χορηγείται από την Τράπεζα της Ελλάδας, που αξιοποιεί για τον σκοπό αυτό τον μηχανισμό ELA, όμως η ΕΚΤ θα μπορούσε επίσης να κλείσει αυτή την οδό άντλησης ρευστότητας.
Το πρότερο καθεστώς εξαίρεσης «συνδέεται με ιδιαίτερους όρους, οι οποίοι είναι προσδιορισμένοι σαφώς, και εάν αυτοί οι όροι αρχίσουν εκ νέου να τηρούνται, το “waiver” (σ.σ. το καθεστώς εξαίρεσης) θα μπορούσε να ισχύσει εκ νέου», δήλωσε ο Βάιντμαν.
Ο Βάιντμαν εμφανίστηκε να λέει με τεχνικούς όρους πως η ΕΚΤ μπορεί να ξανανοίξει τους κρουνούς χρηματοδότησης για τις ελληνικές τράπεζες αν υπάρξει συμφωνία για το πρόγραμμα δανεισμού της Ελλάδας.
Αλλά «η επιστολή (της ελληνικής κυβέρνησης) δεν μας επιτρέπει να προδικάσουμε εάν οι όροι αυτοί θα εκπληρωθούν εκ νέου», πρόσθεσε ο Βάιντμαν, καθώς η Αθήνα επιμένει να ζητεί τον τερματισμό των πολιτικών λιτότητας που συνδέονται με το διεθνές πρόγραμμα στήριξης.
«Δεν είναι δυνατόν να προσδιοριστεί πραγματικά (…) εάν η ελληνική κυβέρνηση είναι έτοιμη να τιμήσει τις δεσμεύσεις του τρέχοντος προγράμματος», επέμεινε ο επικεφαλής της γερμανικής κεντρικής τράπεζας.
