Νάντια Κομανέτσι: Το «απόλυτο 10» της ενόργανης και η δύσκολη ζωή της

Νάντια Κομανέτσι, η πρώτη αθλήτρια της ενόργανης γυμναστικής που βραβεύτηκε με το τέλειο 10 σε Ολυμπιακούς Αγώνες.

Στους Ολυμπιακούς Αγώνες του Μόντρεαλ τον Ιούλιο του 1976 η 14χρονη Νάντια Κομανέτσι αρχίζει το πρόγραμμά της στην ενόργανη γυμναστική, προγραμματισμένη σαν ρομπότ, αφήνοντας κριτές και θεατές με το στόμα ανοιχτό.

Το πρόγραμμα τελειώνει και «τρελαίνει» τους πίνακες.

Η γυμναστική από εκείνη τη βραδιά απέκτησε ονοματεπώνυμο: Νάντια Κομανέτσι.

Η Νάντια Κομανέτσι ήρθε στη ζωή στις 12 Δεκεμβρίου 1961 για να μαγέψει τον κόσμο.

Από μικρή ασχολήθηκε με την γυμναστική και εντάχθηκε στην πρώτη της ομάδα γυμναστικής στη Ρουμανία.

Στα 6 της κι ενώ έπαιζε με φίλες της σε μία παιδική χαρά, εκτελώντας τέλειους τροχούς, την ανακάλυψε ο θρυλικός προπονητής γυμναστικής Μπέλα Καρόλι, ο άνθρωπος που μαζί με την γυναίκα του Μάρτα Καρόλι, συνέβαλαν στην μεγάλη καριέρα της.

Σε ηλικία μόλις 13 ετών, μία μέρα σαν σήμερα το 1975, ανακηρύσσεται πρωταθλήτρια Ευρώπης στους Πανευρωπαϊκούς της Νορβηγίας και το άστρο της δεν θα αργήσει να λάμψει.

Η μέρα που η Κομανέτσι έγραψε ιστορία!

Σε ηλικία 14 ετών, η Κομανέτσι συμμετείχε στους Ολυμπιακούς Αγώνες του 1976 στο Μόντρεαλ και γράφει ιστορία.

Στις παράλληλες μπάρες σημείωσε τη μεγαλύτερη βαθμολογία όλων των εποχών στο άθλημα, το τέλειο 10.

«Δεν παρακολουθώ τον πίνακα βαθμολογίας γιατί νιώθω πώς έκανα το πρόγραμμά μου. Νόμιζα ότι έκανα ένα αρκετά καλό πρόγραμμα» είχε πει. Όταν γύρισε, η καρδιά της πήγε να σπάσει. Η βαθμολογία της ήταν 1!

Οι Καναδοί διοργανωτές, δεν είχαν προβλέψει την περίπτωση κάποιος αθλητής να βαθμολογηθεί με 10 κι έτσι ο πίνακας των αποτελεσμάτων ήταν προγραμματισμένος να δείχνει μόνο ένα ψηφίο και δύο δεκαδικά, δηλαδή μπορούσε να αναγράψει μέχρι το 9,99.

Μόλις επιβεβαιώθηκε το τέλειο 10 της, όλοι μπορούσαν θαυμάσουν το παιδί – θαύμα της γυμναστικής. Ήταν η πρώτη γυμνάστρια που της δόθηκε ποτέ τέλειο 10.

Ήταν η αρχή μιας σειράς αθλητικών επιτυχιών για την 14χρονη Ρουμάνα, που συνολικά απέσπασε εφτά 10αρια και έφυγε από τους αγώνες με 3 χρυσά και ένα αργυρό μετάλλιο.

Όταν επέστρεψε στην πατρίδα της, η Νάντια Κομανέτσι ήταν εθνική ηρωίδα. Της απονεμήθηκε ο τίτλος «Ήρωας της Σοσιαλιστικής Εργασίας». Ο Νικολάε Τσαουσέσκου, αρχηγός του Κομμουνιστικού Κόμματος και πρόεδρος της Ρουμανίας, της απένειμε προσωπικά και τις δύο τιμές.

Πηγή φωτογραφίας: Reuters

Το τραγούδι που χόρεψε στους Ολυμπιακούς Αγώνες έγινε τεράστια επιτυχία και ονομάστηκε «Nadia’s Theme». Η κυβέρνηση έβαλε το πρόσωπό της σε γραμματόσημα.

Οι ιστορίες όμως που ακολούθησαν μετά τη λάμψη και τα μετάλλια ήταν πολύ σκοτεινές και πολύ θλιβερές.

Μετά τον θρίαμβο στο Μόντρεαλ του Καναδά, οι γονείς της πήραν διαζύγιο, γεγονός που η ίδια έχει πει ότι την κλόνισε ψυχολογικά και λίγο καιρό μετά το καθεστώς Τσαουσέσκου την υποχρέωσε ν’ αλλάξει προπονητή επειδή ο Κάρολι στιγματίστηκε ως αντικαθεστωτικός.

Η απομάκρυνση του προπονητή της την διέλυσε. Το πάθος της για τη γυμναστική εξανεμίστηκε και κάποια στιγμή ένιωσε πως έφτασε στα όριά της. Μια ημέρα διακομίστηκε εσπευσμένα στο νοσοκομείο, όπου οι γιατροί έδωσαν μάχη για να την επαναφέρουν. Η γνωμάτευσή τους ήταν πως η Κομανέτσι είχε καταπιεί σαμπουάν, (άλλοι πάλι είπαν χλωρίνη) αν και η ίδια αργότερα το απέδωσε σε λάθος και όχι σε πρόθεσή της να βάλει τέρμα στη ζωή της.

«Ήμουν δυστυχισμένη το 1978. Δεν αποπειράθηκα, όμως, να αυτοκτονήσω…Ζούσα σε ένα διαμέρισμα γεμάτο “κοριούς”. Με παρακολουθούσαν συνεχώς πράκτορες. Έτσι, μια ημέρα τους έδειξα τη χλωρίνη και τους είπα ότι θα αυτοκτονήσω για να γλιτώσω», έχει πει στην αυτοβιογραφία της.

Η Κομανέτσι επανενώθηκε με τους προπονητές της πριν από τους Ολυμπιακούς Αγώνες του 1980 στη Μόσχα, κερδίζοντας δύο χρυσά και δύο ασημένια μετάλλια.

Την εποχή εκείνη είχαν αρχίσει να κυκλοφορούν φήμες για τη σχέση της με τον γιο του ηγέτη της χώρας Νικολάε Τσαουσέσκου, Νίκου.

Πολλά χρόνια αργότερα αποκαλύφθηκε πως η 17χρονη Νάντια ζούσε εκείνη την εποχή έναν διαρκή εφιάλτη, καθώς ο γιος Τσαουσέσκου, εκμεταλλευόμενος την εξουσία του, την κακοποιούσε συστηματικά χωρίς επιπτώσεις. 

Το 1981 ο μέντοράς της Μπέλα Κάρολι αποφάσισε να φύγει από τη Ρουμανία. Οι ρουμανικές Αρχές της απαγόρευσαν τα ταξίδια στο εξωτερικό και η διαβόητη μυστική αστυνομία του καθεστώτος Σεκουριτάτε την παρακολουθούσαν διαρκώς για να μην αποδράσει από τη χώρα.

Χωρίς τον Καρόλι στο πλευρό της, τα πράγματα έγιναν χειρότερα για τη Νάντια. Θάφτηκε από την κυβέρνησή της και κρύφτηκε από τον κόσμο. Όταν άλλες χώρες της ζητούσαν να συμμετάσχει σε αγώνες, τους το αρνούνταν.

Το 1984 η Κομανέτσι αποχωρεί από τη γυμναστική. «Κρατούμενη στην ίδια της τη χώρα», μόνο σε ελάχιστα κομμουνιστικά καθεστώτα της επιτρεπόταν να ταξιδεύει. Κατάφερε, ωστόσο, να διαφύγει στην Ουγγαρία το 1989 και από εκεί στην Αυστρία και στη συνέχεια στις ΗΠΑ, όπου ζήτησε άσυλο. Η είδηση έκανε το γύρο του κόσμου.

«Το να φύγεις σήμαινε ότι είχες φύγει. Δεν μπορούσες να γυρίσεις πίσω. Δεν το είπα στη μαμά μου» είχε πει η Νάντια Κομανέτσι στη Daily Mail για την απόφασή της να εγκαταλείψει τη Ρουμανία.

Στις ΗΠΑ και ο πρώτος άνθρωπος που την υποδέχθηκε ήταν ο προπονητής της, Μπέλα Κάρολι, ο οποίος δήλωνε: «Είμαι ευτυχισμένος, γιατί τελικά έκανε το μεγάλο βήμα, που θα την οδηγήσει σε μια ελεύθερη ζωή».

Στο βιβλίο του με τίτλο «Nadia and the Securitate», που εκδόθηκε το 2020, ο Ρουμάνος ιστορικός Στεγιαρέλ Ολάρου, αποκαλύπτει ανατριχιαστικές λεπτομέρειες για τη συστηματική σωματική και ψυχολογική κακοποίηση που υφίστατο από τον διάσημο προπονητή της, Μπέλα Καρόλι και τη γυναίκα του αλλά και την επί 24ώρου βάσεως παρακολούθησή της από τη μυστική αστυνομία του καθεστώτος, τη διαβόητη Securitate.

Το βιβλίο μιλάει για τις απάνθρωπες μεθόδους του προπονητή της, που συνήθιζε να χτυπά και να προσβάλλει τις γυμνάστριες όταν αποτύγχαναν και τις ανάγκαζε να συνεχίζουν ακόμη και τραυματισμένες τις προπονήσεις, αψηφώντας τις συστάσεις των γιατρών. Ο Καρόλι αποσπούσε μέρος των χρηματικών βραβείων που κέρδιζαν σε διαγωνισμούς.

Επίσης αναφέρει ότι οι αθλήτριες λιμοκτονούσαν και πεινούσαν τόσο που έτρωγαν οδοντόκρεμα το βράδυ πριν πέσουν για ύπνο. Δεν δίσταζαν να πιουν νερό από την τουαλέτα γιατί σε κάποιες περιπτώσεις δεν τους επιτρεπόταν ούτε κι αυτό.

Η ζωή στην Αμερική

Στην Αμερική η Νάντια Κομανέτσι συνάντησε κάποια στιγμή και τον πρώην γυμναστή Μπαρτ Κόνερ, με τον οποίο γνωρίζονταν από τους Ολυμπιακούς Αγώνες του 1976.

Γίνανε ζευγάρι και το 1996, όταν πλέον η Ρουμανία είχε απαλλαγεί από το καθεστώς Τσαουσέσκου επέστρεψε για πρώτη φορά στην πατρίδα της και παντρεύτηκαν εκεί. 

Η Νάντια Κομανέτσι ζει στην Οκλαχόμα, έχει έναν γιο, το δικό της γυμναστήριο και πλούσια φιλανθρωπική δράση.