Το 83% των νεκρών στη Γάζα ήταν άμαχοι, ένα εξαιρετικά υψηλό ποσοστό, που σπάνια παρατηρείται τις τελευταίες δεκαετίες σε πολέμους, όπως μεταδίδει ο βρετανικός «Guardian» την Πέμπτη (21.08.2025).
Σύμφωνα με τον «Guardian», πρόκειται για στοιχεία από μία απόρρητη βάση δεδομένων της στρατιωτικής υπηρεσίας πληροφοριών του Ισραήλ, βάσει των οποίων πέντε στους έξι Παλαιστίνιους που σκοτώθηκαν στη Γάζα ήταν άμαχοι.
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Μέχρι τον Μάιο του 2025, δηλαδή 19 μήνες μετά την έναρξη του πολέμου του Ισραήλ στη Γάζα, οι ισραηλινοί αξιωματούχοι πληροφοριών κατέγραψαν 8.900 κατονομασμένους άνδρες της Χαμάς και της Ισλαμικής Τζιχάντ ως νεκρούς ή «πιθανώς νεκρούς», σύμφωνα με κοινή έρευνα του «Guardian», του ισραηλινοπαλαιστινιακού περιοδικού «+972 Magazine» και του εβραϊκού ενημερωτικού μέσου «Local Call».
Την ίδια στιγμή, οι αρχές υγείας της Γάζας ανέφεραν ότι 53.000 Παλαιστίνιοι είχαν σκοτωθεί από ισραηλινές επιθέσεις, περιλαμβανομένων μαχητών και αμάχων. Οι μαχητές που καταγράφηκαν στη βάση δεδομένων των ισραηλινών υπηρεσιών πληροφοριών αποτελούσαν μόλις το 17% του συνόλου, γεγονός που δείχνει ότι το 83% των νεκρών ήταν άμαχοι.
«Εξαιρετικά υψηλό» ποσοστό θανάτου αμάχων
Αυτό το ποσοστό θεωρείται εξαιρετικά υψηλό για σύγχρονες συγκρούσεις, ακόμα και σε συγκρούσεις γνωστές για ανεξέλεγκτη βία, όπως οι εμφύλιοι πόλεμοι στη Συρία και το Σουδάν.
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
«Αυτό το ποσοστό αμάχων μεταξύ των νεκρών θα ήταν ασυνήθιστα υψηλό, ειδικά καθώς διαρκεί τόσο πολύ», δήλωσε η Therése Pettersson από το «Uppsala Conflict Data Program», που παρακολουθεί θανάτους αμάχων παγκοσμίως. «Αν επιλέξεις μια συγκεκριμένη πόλη ή μάχη σε άλλη σύγκρουση, μπορεί να βρεις παρόμοια ποσοστά, αλλά σπάνια συνολικά».
Από το 1989, σε παγκόσμιες συγκρούσεις που παρακολουθεί το UCDP, μεγαλύτερο ποσοστό αμάχων υπήρξε μόνο στη Σρεμπρένιτσα -αν και όχι συνολικά στον πόλεμο της Βοσνίας-, στη γενοκτονία της Ρουάντα και κατά την πολιορκία της Μαριούπολης από τη Ρωσία το 2022.
Πολλοί ειδικοί, νομικοί και ακτιβιστές ανθρωπίνων δικαιωμάτων, συμπεριλαμβανομένων Ισραηλινών ακαδημαϊκών και οργανώσεων, κατηγορούν το Ισραήλ για γενοκτονία στη Γάζα, επικαλούμενοι τη μαζική δολοφονία αμάχων και τον λιμό, τον οποίο οργανώσεις έχουν χαρακτηρίσει «σκόπιμο».
Τι απάντησε ο στρατός του Ισραήλ
Ο ισραηλινός στρατός δεν αμφισβήτησε την ύπαρξη της βάσης δεδομένων ούτε τα στοιχεία για τους θανάτους της Χαμάς και της Παλαιστινιακής Ισλαμικής Τζιχάντ όταν ρωτήθηκε από το «Local Call» και το «+972 Magazine». Όταν ο «Guardian» ζήτησε σχόλιο για τα ίδια δεδομένα, ένας εκπρόσωπος δήλωσε ότι αποφάσισαν να «αναδιατυπώσουν» την απάντησή τους.
Μια σύντομη δήλωση προς τον «Guardian» δεν απάντησε άμεσα στις ερωτήσεις για τη βάση δεδομένων στρατιωτικών πληροφοριών.
Ανέφερε ότι «τα στοιχεία που παρουσιάζονται στο άρθρο είναι λανθασμένα», χωρίς να διευκρινίζει ποια δεδομένα αμφισβητεί ο ισραηλινός στρατός, και ότι οι αριθμοί «δεν αντικατοπτρίζουν τα δεδομένα που υπάρχουν στα συστήματα του Ισραηλινού Στρατού», χωρίς λεπτομέρειες.
Η βάση δεδομένων κατονομάζει 47.653 Παλαιστίνιους ως ενεργούς στα στρατιωτικά τμήματα της Χαμάς και της Παλαιστινιακής Ισλαμικής Τζιχάντ. Βασίζεται σε εσωτερικά έγγραφα που κατασχέθηκαν στη Γάζα και δεν έχουν ελεγχθεί από τον «Guardian».
Πολλαπλές πηγές πληροφοριών που γνωρίζουν τη βάση δήλωσαν ότι ο στρατός τη θεωρεί ως το μόνο αξιόπιστο αρχείο για τους θανάτους μαχητών.
Ο στρατός θεωρεί επίσης αξιόπιστο τον αριθμό νεκρών που δίνει το Υπουργείο Υγείας της Γάζας, σύμφωνα με το ρεπορτάζ, ενώ ο πρώην επικεφαλής στρατιωτικών πληροφοριών τον επικαλέστηκε πρόσφατα, αν και Ισραηλινοί πολιτικοί συχνά απορρίπτουν αυτούς τους αριθμούς, λέγοντας πως πρόκειται για προπαγάνδα.
Μπορεί τα στοιχεία να υποτιμούν τα πραγματικά νούμερα
Και οι δύο βάσεις δεδομένων μπορεί να υποτιμούν τους αριθμούς θυμάτων. Το Υπουργείο Υγείας της Γάζας καταγράφει μόνο τα άτομα που έχουν ανακτηθεί, όχι τα χιλιάδες που έχουν ταφεί κάτω από συντρίμμια. Οι ισραηλινές στρατιωτικές υπηρεσίες πληροφοριών δεν γνωρίζουν όλους τους θανάτους μαχητών ή όλους που αφορούν νέους στρατολογηθέντες. Αλλά αυτές οι βάσεις χρησιμοποιούνται για τον στρατιωτικό σχεδιασμό.
Ισραηλινοί πολιτικοί και στρατηγοί έχουν δώσει διαφορετικά νούμερα για τους μαχητές που σκοτώθηκαν -έως και 20.000- ή ισχυρίστηκαν ότι η αναλογία αμάχων προς μαχητές ήταν 1:1.
Οι υψηλότεροι αριθμοί πιθανώς περιλαμβάνουν και αμάχους με συνδέσεις στη Χαμάς, όπως κρατικούς υπαλλήλους και αστυνομικούς, παρόλο που το διεθνές δίκαιο απαγορεύει τη στοχοποίηση μη εμπλεκομένων σε μάχη ατόμων.
Πιθανώς περιλαμβάνουν και Παλαιστίνιους χωρίς καμία σύνδεση με τη Χαμάς, αναφέρει ο «Guardian». Η νοτιοϊσραηλινή διοίκηση επέτρεπε στους στρατιώτες να καταγράφουν θύματα στη Γάζα ως μαχητές χωρίς ταυτοποίηση ή επαλήθευση, κατά τις ίδιες πληροφορίες.
«Προάγονται στον βαθμό του τρομοκράτη μετά τον θάνατό τους», δήλωσε μία πηγή πληροφοριών που συνόδευε δυνάμεις στο πεδίο. «Αν άκουγα την ταξιαρχία, θα έλεγα ότι είχαμε σκοτώσει 200% των μαχητών της Χαμάς στην περιοχή».
Τι αναφέρουν ειδικοί αναλυτές
Ο Itzhak Brik, απόστρατος στρατηγός, δήλωσε ότι οι ενεργοί στρατιώτες γνώριζαν πως οι πολιτικοί υπερβάλλουν όταν αναφέρονται στον αριθμό των μαχητών. «Δεν υπάρχει καμία σύνδεση μεταξύ των ανακοινωθέντων αριθμών και της πραγματικότητας. Είναι απλά μια μεγάλη μπλόφα».
Ακόμη και αν μεγάλο μέρος της Γάζας έχει καταστραφεί και δεκάδες χιλιάδες άνθρωποι έχουν σκοτωθεί, η απόρρητη βάση αναφέρει σχεδόν 40.000 άτομα που θεωρούνται μαχητές και ζωντανοί.
Ταυτόχρονα, εκτιμήσεις από μέλη της Χαμάς και της Παλαιστινιακής Ισλαμικής Τζιχάντ δείχνουν ότι οι Ισραηλινοί υπερβάλλουν όταν μιλούν για τον αριθμό των μαχητών στις δημόσιες δηλώσεις.
Η αναλογία θανάτων αμάχων πιθανώς αυξήθηκε περαιτέρω μετά τον Μάιο, όταν το Ισραήλ προσπάθησε να αντικαταστήσει ΟΗΕ και ανθρωπιστικές οργανώσεις που τροφοδοτούσαν τους Παλαιστίνιους καθ’ όλη τη διάρκεια του πολέμου.
Τώρα οι πεινασμένοι επιζώντες, περιορισμένοι σε μόλις το 20% της περιοχής, διατάχθηκαν να εγκαταλείψουν το βόρειο τμήμα, καθώς το Ισραήλ ετοιμάζεται για νέα χερσαία επιχείρηση, που πιθανόν θα έχει καταστροφικές συνέπειες για τους αμάχους.
πηγή: Guardian
