Ονομάζεται Τζον Μαρτίνης – όνομα που σε όλους τους … κοινούς θνητούς πιθανότατα δε λέει απολύτως τίποτα. Στην επιστημονική ωστόσο κοινότητα όπου εργάζεται άοκνα και αθόρυβα, είναι ένας κορυφαίος στο είδος του – τόσο, που σήμερα (07.10.2025) τιμήθηκε με το Νόμπελ Φυσικής για την ανακάλυψη της μακροσκοπικής κβαντομηχανικής σήραγγας και την κβάντωση της ενέργειας σε ηλεκτρικά κυκλώματα.
Ο Ελλήνοαμερικανός Τζον Μαρτίνης (John M. Martinis), που μετρά εδώ και λίγες ώρες ως νομπελίστας, είναι φυσικός διεθνούς φήμης με το έργο του να αποτελεί θεμέλιο για την κατανόηση και την κατασκευή κβαντικών συστημάτων, με τεράστιο αντίκτυπο στον τομέα των κβαντικών υπολογιστών.
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Γεννημένος το 1958, είναι απόφοιτος του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνια στο Μπέρκλεϊ– έλαβε πτυχίο Bachelor of Science με ειδίκευση στη φυσική το 1980 και διδακτορικό στη φυσική το 1987.
Κατά τη διάρκεια των διδακτορικών του σπουδών, ερεύνησε την κβαντική συμπεριφορά μιας μακροσκοπικής μεταβλητής, τη διαφορά φάσης σε μια σύνδεση σήραγγας Josephson.
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Η πολυετή καριέρα του χαρακτηρίζεται από σημαντικές συνεργασίες και πρωτοποριακή έρευνα. Το 2014, ο Μαρτίνης και η ομάδα του συνεργάστηκαν με το Google Quantum AI Lab, με στόχο την ανάπτυξη κβαντικών υπολογιστών βασισμένων σε υπεραγώγιμα qubits.
Το 2019, η ομάδα πέτυχε το ιστορικό ορόσημο της «κβαντικής υπεροχής», κατασκευάζοντας έναν υπολογιστή που ολοκλήρωσε σε 200 δευτερόλεπτα μια εργασία που ένας κλασικός υπερυπολογιστής θα χρειαζόταν χιλιάδες χρόνια για να ολοκληρώσει.
Μετά την αποχώρησή του από την Google το 2020, ο Martinis εντάχθηκε στην αυστραλιανή Silicon Quantum Computing (SQC), συνεχίζοντας το όραμά του για τη δημιουργία εμπορικά αξιοποιήσιμων κβαντικών υπολογιστών. Εκεί εντυπωσιάστηκε από την ατομική τεχνική κατασκευής της ομάδας, που θεωρεί μοναδική παγκοσμίως.
Η συμβολή του στην επιστήμη έχει αναγνωριστεί διεθνώς. Το 2014 τιμήθηκε με το Βραβείο Fritz London, ενώ το 2021 απέσπασε το Βραβείο John Stewart Bell. Το 2025, η απονομή του Νόμπελ Φυσικής αναγνώρισε το τεράστιο έργο του στον χώρο της κβαντικής μηχανικής.
Ο John M. Martinis παραμένει ενεργός στην έρευνα και την ανάπτυξη κβαντικών τεχνολογιών, προσφέροντας τεχνογνωσία και εμπειρία σε παγκόσμια κλίμακα, συμβάλλοντας καθοριστικά στην επόμενη γενιά της τεχνολογίας.