Υβριδικό σύστημα πληρωμών με αυστηρότερους ελέγχους για το 2025 και πλήρως ψηφιακό μηχανισμό από το 2026 παρουσιάστηκε σήμερα (27.11.2025) στο υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης από τον Αντιπρόεδρο της Κυβέρνησης Κωστή Χατζηδάκη, τον υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων Κώστα Τσιάρα και τον Διοικητή της ΑΑΔΕ Γιώργο Πιτσιλή, σε συνέντευξη Τύπου για τις αγροτικές ενισχύσεις, δίνοντας ταυτόχρονα χρονοδιάγραμμα πληρωμών 3,7 δισ. ευρώ προς τους αγρότες.
Για το 2025 εφαρμόζεται μεταβατικό καθεστώς για τις πληρωμές στους αγρότες.
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Καθιερώνεται υποχρεωτική δήλωση του ΑΤΑΚ για όλα τα αγροτεμάχια και του ΚΑΕΚ για μικρά αγροτεμάχια έως 20 στρέμματα, ώστε να υπολογίζονται με ακρίβεια οι εκτάσεις και να περιοριστούν οι εικονικές μισθώσεις και οι καταπατήσεις.
Το ζωικό κεφάλαιο θα υπολογίζεται με βάση αντικειμενικά στοιχεία – τα τιμολόγια γάλακτος, κρέατος και ζωοτροφών – όπως αυτά αντλούνται από τον ΕΛΓΟ ΔΗΜΗΤΡΑ, το myDATA και τις δηλώσεις Ε3, με επιλογή του μεγαλύτερου αριθμού ζώων όπου υπάρχουν περισσότερες πηγές.
Στα βοσκοτόπια δεν θα μπορεί πλέον κάποιος να ενεργοποιεί δικαιώματα σε εκτάσεις που βρίσκονται εκατοντάδες χιλιόμετρα μακριά από το μαντρί, καθώς οι ενισχύσεις θα δίνονται εκεί όπου πραγματικά βόσκουν τα ζώα και παράγεται προϊόν.
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Προβλέπεται, τέλος, δικαίωμα ένστασης για γεωργούς και κτηνοτρόφους, με λεπτομέρειες που θα ανακοινώσει ο ΟΠΕΚΕΠΕ.
Στο μέτωπο των πληρωμών, το υπουργείο ανακοίνωσε ότι μέσω ΟΠΕΚΕΠΕ θα καταβληθούν το 2025 συνολικά 3,3 δισ. ευρώ, έναντι 2,7 δισ. ευρώ το 2024, με το ύψος των πληρωμών προς τον αγροτικό κόσμο να φθάνει τα 3,7 δισ. ευρώ μαζί με άλλες παρεμβάσεις. Ήδη έως 26 Νοεμβρίου έχουν πληρωθεί 1,9 δισ. ευρώ, ενώ 538 εκατ. ευρώ θα καταβληθούν τις αμέσως επόμενες ημέρες και επιπλέον 1,2 δισ. ευρώ έως το τέλος του έτους.
Αναλυτικά, στον προγραμματισμό για το 2024 – 2025 εντάσσονται άμεσες εισοδηματικές ενισχύσεις, επενδυτικά του Πυλώνα Ι, δράσεις του Προγράμματος Αγροτικής Ανάπτυξης, αποζημιώσεις ΕΛΓΑ, επιστροφή ειδικού φόρου κατανάλωσης και ειδικές ενισχύσεις για ευλογιά και πανώλη. Για τις επόμενες ημέρες προβλέπονται 363 εκατ. ευρώ για την προκαταβολή της βασικής ενίσχυσης, 119 εκατ. ευρώ από το Πρόγραμμα Αγροτικής Ανάπτυξης και 56 εκατ. ευρώ για ευλογιά-πανώλη.
Η προκαταβολή της βασικής ενίσχυσης ανέρχεται φέτος σε 363 εκατ. ευρώ, έναντι 476 εκατ. ευρώ πέρυσι, με δικαιούχους 471.833 παραγωγούς έναντι 527.229 το 2024. Σύμφωνα με την παρουσίαση, το ποσό που καταβάλλεται αντιστοιχεί στο 75% του περσινού, με την κυβέρνηση να διαβεβαιώνει ότι τα χρήματα που «περισσεύουν» θα ανακατανεμηθούν σύντομα υπέρ των ειλικρινών δηλώσεων.
Συνολικά έχουν υποβληθεί 608.246 αιτήσεις και 471.833 μοναδικά ΑΦΜ λαμβάνουν την προκαταβολή των 363 εκατ. ευρώ. Από αυτά, 98 εκατ. ευρώ κατευθύνονται σε 87.753 κτηνοτρόφους, ενώ 265 εκατ. ευρώ μοιράζονται σε 211.030 ΑΦΜ με αρόσιμες εκτάσεις και 324.589 ΑΦΜ με μόνιμες καλλιέργειες. Περίπου 44.343 αγρότες εξαιρούνται προσωρινά από την πληρωμή και οδηγούνται σε έλεγχο.
Ιδιαίτερη αναφορά έγινε στα αγροτεμάχια. Συνολικά δηλώθηκαν 5.986.180 αγροτεμάχια για καλλιέργειες, από τα οποία 697.280 εξαιρούνται από την πληρωμή, μεταξύ αυτών 195.900 κοφτολίβαδα και 15.166 εκτάσεις που εξαιρούνται λόγω ΚΑΕΚ. Για τα κοφτολίβαδα παρουσιάστηκε σύγκριση 212.117 δηλωθέντων αγροτεμαχίων, εκ των οποίων 195.900 εξαιρούνται, με το υπουργείο να αποδίδει το ζήτημα σε αναντιστοιχίες με τις δορυφορικές φωτογραφίες. Οι αγρότες θα έχουν δυνατότητα διόρθωσης μέσω ενστάσεων και όσα αγροτεμάχια κριθούν τελικά επιλέξιμα θα πληρωθούν στη συνέχεια.
Αντίστοιχη διαδικασία προβλέπεται για τα αγροτεμάχια με ΚΑΕΚ, όπου το πρόβλημα εντοπίζεται κυρίως στις Περιφερειακές Ενότητες Σερρών, Δράμας και Θεσσαλονίκης. Από τα 106.565 δηλωθέντα, 15.116 εξαιρούνται, με τη διοίκηση να υπόσχεται δυνατότητα διορθώσεων και πληρωμή για όσα κριθούν επιλέξιμα.
Για τις περιπτώσεις όπου οι διαθέσιμοι βοσκότοποι δεν καλύπτουν το ζωικό κεφάλαιο, ο ΟΠΕΚΕΠΕ θα προχωρήσει, μετά την πληρωμή της προκαταβολής της βασικής ενίσχυσης, σε συμπληρωματική κατανομή για 13.421 κτηνοτρόφους που θίγονται. Η κατανομή θα γίνει με βάση τα τιμολόγια γάλακτος, κρέατος και ζωοτροφών, ώστε οι πραγματικοί παραγωγοί στις επίμαχες Περιφερειακές Ενότητες να έχουν ίση μεταχείριση με τους υπόλοιπους, λαμβάνοντας υπόψη κάθε φορά το ευμενέστερο κριτήριο.
Το υπουργείο υπογράμμισε ότι η προσωρινή μείωση των επιδοτήσεων συνδέεται με τους ελέγχους για την επαλήθευση των στοιχείων και ότι η χώρα δεν πρόκειται να χάσει ούτε ένα ευρώ από τους πόρους που θα περισσέψουν. Αφού καταβληθούν η βασική ενίσχυση, η συνδεδεμένη ενίσχυση, οι εξισωτικές αποζημιώσεις και τα οικολογικά σχήματα, θα ακολουθήσει δεύτερη κατανομή υπέρ των ειλικρινών αγροτών, με στόχο – όπως ειπώθηκε – όσοι είναι έντιμοι στις δηλώσεις τους να λάβουν τελικά υψηλότερη επιδότηση από τα προηγούμενα χρόνια.
Παράλληλα, παρουσιάστηκε το νομοσχέδιο για τη μεταφορά του ΟΠΕΚΕΠΕ στην ΑΑΔΕ, το οποίο έχει τεθεί σε δημόσια διαβούλευση. Από 1η Ιανουαρίου 2026 η ΑΑΔΕ αναλαμβάνει την αρμοδιότητα του οργανισμού πληρωμών αγροτικών ενισχύσεων, μαζί με την περιουσία, τα πληροφοριακά συστήματα, τη διαπίστευση και το προσωπικό του ΟΠΕΚΕΠΕ. Το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων παραμένει υπεύθυνο για τον στρατηγικό σχεδιασμό της αγροτικής πολιτικής και την έκδοση κατευθυντήριων οδηγιών προς την ΑΑΔΕ, ενώ εκσυγχρονίζεται και το πλαίσιο ανάκτησης παρανόμως ή αχρεωστήτως καταβληθέντων.
Για το 2026, τέλος, προδιαγράφεται νέο ψηφιακό σύστημα πληρωμών και ελέγχων. Προβλέπεται δημιουργία ψηφιακού γεωχωρικού χάρτη της χώρας με δορυφορικές εικόνες πολύ υψηλής ανάλυσης και χρήση εργαλείων τεχνητής νοημοσύνης, ώστε να γίνεται σαφής διαχωρισμός επιλέξιμων και μη επιλέξιμων εκτάσεων και να ανανεώνονται συστηματικά τα δεδομένα. Θεσπίζεται νέος τρόπος καταγραφής των αιγοπροβάτων, με ηλεκτρονικό «βόλο» για κάθε ζώο και άμεση σύνδεση της βάσης με το ΟΣΔΕ. Προβλέπονται περισσότεροι και πιο στοχευμένοι έλεγχοι με εργαλεία ανάλυσης κινδύνου, γεωχωρικές διασταυρώσεις και επιτόπιους ελέγχους από μικτά κλιμάκια, καθώς και πλήρης έλεγχος του ιδιοκτησιακού καθεστώτος μέσω διασταυρώσεων με το Εθνικό Κτηματολόγιο και το νέο Μητρώο Ιδιοκτησίας Ακινήτων της ΑΑΔΕ.
