Τα 19 κράτη-μέλη που δήλωσαν συμμετοχή στα χαμηλότοκα δάνεια του μηχανισμού SAFE για την ενίσχυση της ευρωπαϊκής άμυνας, υπέβαλαν εμπρόθεσμα τα εθνικά τους σχέδια επενδύσεων, ανακοίνωσε σήμερα (1.12.2025) η Κομισιόν.
Η προθεσμία για την υποβολή των εθνικών σχεδίων έληξε στις 30 Νοεμβρίου και σύμφωνα με μήνυμα του Επιτρόπου Άμυνας, Άντριους Κουμπίλιους, στο Χ, τα 15 από τα 19 κράτη μέλη έχουν συμπεριλάβει στα εθνικά τους σχέδια την Ουκρανία, με επενδύσεις συνολικής αξίας «δισεκατομμυρίων». Από την πλευρά του, ο αρμόδιος εκπρόσωπος της Κομισιόν, Τομάς Ρενιέ, «για λόγους εμπιστευτικότητας», αρνήθηκε να αποκαλύψει ποιες χώρες δεν συμπεριέλαβαν στα σχέδιά τους την Ουκρανία, ενώ δεν έδωσε απάντηση ούτε για το ακριβές συνολικό ποσό στήριξης προς το Κίεβο από τα δάνεια του SAFE.
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Ο ίδιος ανέφερε ότι η Επιτροπή σκοπεύει να αξιολογήσει τα εθνικά σχέδια πριν το τέλος του έτους, με βάσει τους όρους και τις προϋποθέσεις του σχετικού κανονισμού. Αν η αξιολόγηση είναι θετική, η Κομισιόν θα ζητήσει από το Συμβούλιο της ΕΕ (κράτη-μέλη) την έγκριση του κάθε εθνικού σχεδίου, προκειμένου να ακολουθήσει η πρώτη εκταμίευση (ως 15% των δανείων που έχουν εγκριθεί για κάθε χώρα).
Σε ό,τι αφορά στη συμμετοχή τρίτων χωρών στα δάνεια του SAFE, ο Τομάς Ρενιέ επιβεβαίωσε ότι δεν κατέστη εφικτό να συναφθεί συμφωνία μεταξύ της ΕΕ και του Ηνωμένου Βασιλείου, ενώ για τον Καναδά είπε ότι «οι διαπραγματεύσεις προχωρούν πολύ καλά» και «μπορεί να επιτευχθεί συμφωνία σύντομα». Ο ίδιος, ωστόσο, ξεκαθάρισε ότι oι διαπραγματεύσεις με τις χώρες αυτές γίνονται για να μπορέσουν να εμπλακούν σε κοινά αμυντικά έργα, με συμμετοχή άνω του 35%.
Ερωτηθείς αν στο μέλλον η Τουρκία θα μπορούσε να ενταχθεί στα προγράμματα του SAFE , ο Τ. Ρενιέ ανέφερε ότι «σύμφωνα με τον κανονισμό, όλες οι τρίτες χώρες μπορούν να συμμετάσχουν έως και 35% – όλες οι τρίτες χώρες μπορούν να συμπεριληφθούν στα εθνικά σχέδια, που μόλις έλαβε η Επιτροπή». Υπογράμμισε, ωστόσο, ότι «ο κανονισμός είναι πολύ σαφής σχετικά με την προστασία των συμφερόντων των κρατών-μελών μας και της ΕΕ στο σύνολό της. Αυτό σημαίνει ότι η συμμετοχή τρίτων χωρών έως και 35% μπορεί τεχνικά και νομικά να περιοριστεί εάν κρίνουμε ότι υπάρχει ανάγκη για κάτι τέτοιο».
Υπενθυμίζεται ότι τα 19 κράτη μέλη που έχουν καταθέσει αίτηση για δάνεια από το SAFE είναι: η Ελλάδα, η Κύπρος, το Βέλγιο, η Βουλγαρία, η Τσεχία, η Εσθονία, η Ισπανία, η Γαλλία, η Κροατία, η Ιταλία, η Λετονία, τη Λιθουανία, η Ουγγαρία, η Πολωνία, η Πορτογαλία, η Ρουμανία, η Σλοβακία, η Φινλανδία και η Δανία.
Η Ελλάδα έχει ζητήσει δάνεια ύψους 1,2 δις ευρώ από το SAFE και η Επιτροπή έχει εγκρίνει ένα πρώτο ποσό, ύψους 787,67 εκατομμυρίων ευρώ.
