Την …υπογραφή της έβαλε χθες (3.12.25) η Κομισιόν στην απόσυρση των ΗΠΑ από την οικονομική στήριξη της Ουκρανίας με την παρουσίαση του νέου ευρωπαϊκού πακέτου προς το Κίεβο για το 2026 – 2027.
Το πακέτο αυτό ανέρχεται στα 135 δισ. ευρώ ή αλλιώς στα 67,5 δισ. ευρώ ετησίως για την επόμενη διετία και κατά το περισσότερο θα προέλθει από την αξιοποίηση των παγωμένων ρωσικών καταθέσεων στην Ευρώπη και ιδίως στο Βέλγιο.
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Τα κυριότερα νέα στοιχεία σε σχέση με την ευρωπαϊκή στήριξη των 135 δισ. ευρώ είναι τα ακόλουθα:
- Η ΕΕ θα δώσει 45% αναλογικά περισσότερα κονδύλια στην Ουκρανία
- Η ΕΕ καλύπτει στο 100% το κενό του παγώματος της Αμερικανικής χρηματοδότησης
- Το μεγαλύτερο μέρος της Ευρωπαϊκής στήριξης θα προέλθει από τη… Ρωσία
- Η ΕΕ θα αντλήσει πόρους από τα αρχικά κεφάλαια των Ρωσικών Assets
- Άλλο το πακέτο για τη στήριξη, άλλο για την ανοικοδόμηση – ενσωμάτωση στην ΕΕ
- Με το νέο ευρω – πακέτο μπορούν αγοραστούν και Αμερικανικά όπλα
Πιο αναλυτικά:
1. Η ΕΕ θα δώσει 45% αναλογικά περισσότερα κονδύλια στην Ουκρανία
Από το 2022 – 2025, η ΕΕ (συγκεκριμένα, τόσο ως Κομισιόν, όσο και κάθε χώρα – μέλος της ΕΕ χωριστά) έχουν καταβάλλει συνολικά το ποσό των 187 δισ. ευρώ ή αλλιώς 46 δισ. ευρώ.
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Το μέσο ετήσιο ποσό το οποίο ανακοίνωσε χθες η Κομισιόν ότι θα δώσει η ΕΕ το 2026 – 2027 είναι κατά 45% μεγαλύτερο σε σχέση με το μέσο ετήσιο ποσό που έδωσε η ΕΕ την περασμένη τετραετία (2022 – 2025). Αυτό είναι το πρώτο συμπέρασμα των χθεσινών ανακοινώσεων της προέδρου της Κομισιον, Ούρσουλα Φον Ντερ Λάιεν.
2. Η ΕΕ καλύπτει στο 100% το κενό του παγώματος της Αμερικανικής χρηματοδότησης
Και όχι μόνο αυτό, αλλά βλέποντας κανείς το τι έχουν δώσει προπαντός οι ΗΠΑ το 2022 – 2025 και τι …δεν έχουν υποσχεθεί προς την Ουκρανία την επόμενη διετία, μπορεί να αντιληφθεί πως η ΕΕ ανακοίνωσε χθες εμμέσως πως θα καλύψει το κενό της Αμερικανικής χρηματοδότησης το 2026 – 2027. Αυτό είναι το δεύτερο συμπέρασμα των χθεσινών ανακοινώσεων.
Προς προκύπτει αυτό το συμπέρασμα; Η αμερικανική χρηματοδότηση το 2022 – 2025 ανήλθε σε 114 δισ. ευρώ ή αλλιώς σε 28 δισ. ευρώ κατά μέσο όρο κάθε χρόνο την περασμένη 4ετία, δηλαδή όσο σχεδόν ανακοινώθηκε χθες ότι θα αυξηθεί η ευρωπαϊκή χρηματοδότηση το 2026 – 2027 (σε μέση ετήσια βάση).
Το πάγωμα της Αμερικανικής οικονομικής χρηματοδότησης προς την Ουκρανία έχει ήδη λάβει και άλλη μορφή: Την αθέτηση έως τώρα της δέσμευσης για παροχή δανείων στο Κίεβο μέσω του μηχανισμού ERA («Δάνεια Έκτακτης Επιτάχυνσης Εσόδων – Extraordinary Revenue Acceleration (ERA) Loans for Ukraine συνολικού ύψους 45 δισ. ευρώ), ο οποίος συστήθηκε με πρωτοβουλία του G7.
Τα δάνεια του ΕRA προέρχονται από τα κέρδη ακινητοποιημένων ρωσικών κρατικών περιουσιακών στοιχείων.
Αν και η ΕΕ έχει εκπληρώσει πλήρως τις υποχρεώσεις τις για δανεισμό προς την Ουκρανία, έχοντας καταβάλλει 18,1 δισ. ευρώ στην Ουκρανία (σ.σ. περιλαμβάνονται στα έως τώρα καταβληθέντα 185 δισ. ευρώ), οι άλλες μη ευρωπαϊκές χώρες, δηλαδή βασικά οι ΗΠΑ, «χρωστούν» ακόμα σχεδόν 15 δισ. ευρώ…
3. Το μεγαλύτερο μέρος της Ευρωπαϊκής στήριξης θα προέλθει από τη… Ρωσία
Το τρίτο συμπέρασμα είναι πως εξαπλασιάζεται και γίνεται πλέον κυρίαρχο το ειδικό βάρος της χρήσης των παγωμένων ρωσικών assets σε σχέση με τους πόρους της Κομισιόν. Όπως δήλωσε χθες η Φον Ντερ Λάιεν τα 90 δισ. ευρώ (66%) του νέου ευρω – πακέτου για την Ουκρανία συνολικού ύψους 135 δισ. ευρώ για το 2026 – 2027 θα προέλθουν από τα παγωμένα ρωσικά assets ενώ μόλις το 33% δηλαδή 45 δισ. ευρώ από την ΕΕ.
Αντίθετα το 2022 – 2025, μόλις τα 18 δισ. ευρώ προήλθαν από τα παγωμένα ρωσικά assets. Το ποσό αυτό αντιστοιχεί μόλις στο 10% των συνολικών χρηματοδοτήσεων από πλευράς ΕΕ την περασμένη 4ετία (έναντι …66% την επόμενη διετία).
4. Η ΕΕ θα αντλήσει πόρους από τα αρχικά κεφάλαια των Ρωσικών Assets
Ωστόσο, ιδιαίτερη σημασία έχει και ένα ακόμα γεγονός: Τα 18 δισ. ευρώ που αντλήθηκαν από το ρωσικά assets έως τώρα προήλθαν από κέρδη τους, ενώ τα 90 δισ. ευρώ που θα αντληθούν από τα αρχικά κεφάλαια αυτών των assets. Μ΄ άλλα λόγια, πλέον ΕΕ σχεδιάζει να πλήξει την «καρδιά» των παγωμένων ρωσικών περιουσιακών στοιχείων.
Αυτό είναι το τέταρτο βασικό συμπέρασμα από το νέο πακέτο της ΕΕ για την Ουκρανία.
5. Παράθυρο για νέα άντληση κεφαλαίων από τα ρωσικά assets
Μιλώντας χθες, μετά την Φον Ντερ Λάιεν, ο κοινοτικός επίτροπος οικονομικών, Βάλντις Ντομπρόφσκις, στην παρουσίαση της πρότασης της Κομισιόν, ανέφερε χαρακτηριστικά πως «όσον αφορά τον όγκο χρηματοδότησης, υπάρχουν ακινητοποιημένα περιουσιακά στοιχεία αξίας περίπου 210 δισεκατομμυρίων ευρώ στην ΕΕ. Αυτό είναι, επομένως, το μέγιστο ποσό δανείου που θα μπορούσαμε να προτείνουμε».
Μ΄ άλλα λόγια -και αυτό είναι το πέμπτο συμπέρασμα- η Κομισιόν αφήνει έμμεσα παράθυρο για άντληση ακόμα περισσότερων πόρων από τα ρωσικά assets (με ανώτατο όριο των 210 ευρώ), δηλαδή πέραν των 90 δισ. ευρώ (επί συνόλου 135 δισ. ευρώ) που προβλέπει το νέο πακέτο το οποίο παρουσιάστηκε χθες.
6. Άλλο το πακέτο για τη στήριξη, άλλο για την ανοικοδόμηση – ενσωμάτωση στην ΕΕ
Σημειώνεται πως το νέο πακέτο των 135 δισ. ευρώ το οποίο ανακοινώθηκε χθες αφορά αποκλειστικά την στήριξη του τρέχοντος προϋπολογισμού της Ουκρανίας και της αμυντικής βιομηχανίας της και όχι την ανοικοδόμηση της ή την ενσωμάτωσή της στην ΕΕ. Και αυτό είναι το έκτο συμπέρασμα.
Όπως ανέφερε χθες η Φον Ντερ Λάιεν: «Θα χρησιμοποιήσουμε τα χρήματα για τη στήριξη του προϋπολογισμού της Ουκρανίας»
Και συμπλήρωσε πως «το δεύτερο θέμα στο οποίο θα χρησιμοποιήσουμε αυτά τα χρήματα είναι η στρατιωτική υποστήριξη. Εδώ, ο κύριος στόχος είναι να ενισχύσουμε περαιτέρω τις αμυντικές βιομηχανικές δυνατότητες της Ουκρανίας και να ενσωματώσουμε τις ικανότητές της στην αμυντική βιομηχανική βάση μας. Και εδώ θα χρησιμοποιήσουμε την αποκαλούμενη αρχή της αλυσιδωτής αντίδρασης. Με άλλα λόγια, τα κεφάλαια θα χρησιμοποιηθούν κυρίως για την παραγωγή και την αγορά από την Ουκρανία και την Ευρωπαϊκή Ένωση και τις αποκαλούμενες χώρες ΕΟΧ/ΕΖΕΣ».
Υπενθυμίζεται πως ήδη στο προσχέδιο του Κοινοτικού Προϋπολογισμού της ΕΕ για το 2028 – 2034 προβλέπεται επιπλέον πακέτο οικονομικής στήριξης της τάξεως των 100 δισ. ευρώ. Το κονδύλιο αυτό εντελώς ανεξάρτητο από εκείνο των 135 δισ. ευρώ για το 2026 – 2027.
7. Με το νέο ευρω – πακέτο μπορούν αγοραστούν και αμερικανικά όπλα
Ωστόσο, στην ίδια ομιλία, η Φον Ντερ Λάιεν, επισήμανε σε σχέση με το πού θα ξοδευθούν τα ευρωπαϊκά 135 δισ. ευρώ το 2026 – 2027 το εξής: «Εάν έχουμε επείγουσες ανάγκες που δεν μπορούν να καλυφθούν από την Ουκρανία ή την Ευρωπαϊκή Ένωση, τότε επιτρέπουμε την αγορά από το εξωτερικό».
Μ΄άλλα λόγια, μέρος των κεφαλαίων της ΕΕ για την Ουκρανία, τα οποία αφορούν στην προμήθεια εξοπλισμού, μπορεί να κατευθυνθεί και εκτός ΕΕ, δηλαδή και στις ΗΠΑ. Και αυτό την ίδια ώρα, που οι ΗΠΑ δεν έχουν δεσμευθεί να δαπανήσουν ούτε σεντς για την Ουκρανία την επόμενη διετία.
